Ik had me maandag geërgerd aan een artikel in de NRC van Bas Blokker over de Lewinsky affaire. Met name zijn conclusie dat als Clinton maar de waarheid had verteld er niets aan de hand was geweest en zijn voor mij tamelijk ongelooflijke laatste regel, waarom Clinton het had gedaan. ‘Omdat het kon’. Blokker kwalificeerde dat als ‘lomp machogedrag’. Huh? 

Wat doe je dan als lezer? Je stuurt een ingezonden brief. Die zou ook geplaatst worden maar werd van hoger hand gestopt omdat ik ‘een van onze auteurs’ zou zijn. Ik begrijp die overweging wel, al is die voor onderbetaalde niet vaak publicerende free lancer wat pijnlijk. Tegelijkertijd is het vreemd dat je dan ineens niet meer gewoon lezer bent van een krant en niet meer kunt reageren.

Enfin, hier de brief in de ingekorte versie zoals hij oorspronkelijk de krant in zou gaan:

In zijn artikel over Bill Clinton (Het seksisme rond Lewinsky oogt nu pijnlijk gedateerd, 29/7) mist Bas Blokker het belangrijkste probleem dat Clinton veroorzaakte: door zijn gebrek aan persoonlijke moraliteit en zijn gebrek aan elementaire discipline verklootte hij zijn presidentschap. Niet het liegen was het probleem, Clintons gedrag was het probleem. Hij besmeurde het presidentschap, ondermijnde de statuur van het ambt en gaf zo een ‘preview’ van de vulgariteit van Donald Trumps presidentschap. Het ergste: Clinton bracht niets tot stand in zijn tweede termijn. Een verspild presidentschap. En dat omdat deze man zijn broek niet aan kon houden. Geen wonder dat veel kiezers in 2008 en 2016 zich niet nog een keer brandden aan de opportunistische Clintons.

Er is inderdaad een band tussen Bill Clinton en Donald Trump: zonder de Clintons zou Trump nooit president zijn geworden. Voor wangedrag in het Witte Huis en het opblazen van zijn politieke geloofwaardigheid had Clinton met pek en veren moeten worden weggejaagd. Doordat babyboomers zich juist achter Clinton schaarden, zijn ze mede verantwoordelijk voor de huidige bewoner van het Witte Huis. ‘Omdat het [toen] kon’ is niet, zoals Blokker wil, een voorbeeld van ‘lomp machismo’. Het is een voorbeeld van gebrek aan moreel kompas. Dat is wat Clinton en Trump gemeen hebben.

Het leven van een free lancer is lastig, dezer dagen. Ik zal u er niet mee vermoeien behalve op te merken dat ik een vergelijkbaar akkefietje had bij de Volkskrant. Ze hadden een vlijmscherp, prachtig opinie artikel van mijn hand geaccepteerd voor publicatie. Toen ik vroeg hoe het zat met betaling, hoorde ik dat de Volkskrant alleen onbetaalde opinie artikelen neemt. ‘Principieel’ betalen ze er niet voor. Ze gaan er vanuit dat de publiciteit voor de auteur (of wat zij vertegenwoordigt) voldoende beloning is. Ik heb toen even principieel gezegd dat het niet doorging.
Maar het roept een lastige vraag op: kunnen alleen mensen die betaald werk hebben en vanuit die positie een opinie verhaal schrijven artikelen publiceren? Lobbyisten, Clingendael deskundigen, anderen die een karretje te duwen hebben? Het garandeert schraalheid op de opiniepagina’s.
Ik weet dat het FD dezelfde goedkoop-is-onze-methode hanteert. Gelukkig de NRC niet, en ook niet de Belgische dagbladen zodat er voor een journalist nog wat te verdienen valt.