Wat u moet weten over Gary Cohn, de economisch adviseur van Donald Trump die gisteren ontslag heeft genomen, is dat hij ooit de ambitie koesterde om president van de Federal Reserve te worden, de Amerikaanse centrale bank. Cohn, een Wall Street financier van Goldman Sachs, was een van de weinig establishment mensen die bereid waren in te stappen bij president Trump. Nu is het een van ‘grown ups’ die uitstapt, enkel de laatste die de consequenties trekt uit de ervaring dat iedereen die met Trump omgaat op een dag erachter komt dat hij daardoor alleen maar schade heeft geleden.

Wat u moet weten over Gary Cohn is dat hij naast Trump stond, in de lobby van de Trump Tower, op 15 augustus 2017, toen de president vergoelijkende woorden sprak over de antisemitische demonstranten in Charlottesville. Daar waren ‘best wel goede mensen’ bij, vond de president over de met toortsen marcherende Ku Klux Klanleden, neonazi’s en blanke superioriteit promotors die antisemitische leuzen riepen. Cohn stond daar, als joodse Amerikaan, net als de ook joodse minister van Financiën Steven Mnuchin, de Koreaans-Amerikaanse minister van Transport Elaine Chao. In de hoek stond chefstaf John Kelly met gebogen hoofd. Geen van hen liet ook maar een piep horen van protest of afkeer, laat staan dat ze wegliepen.

Wat u moet weten van Gary Cohn is dat hij liet weten dat hij wel vier brieven heeft geschreven om ontslag te nemen uit protest maar vooral moet u weten dat hij ze nooit aan Trump overhandigde. Hij zou, zo lekte hij, wel persoonlijk tegen Trump gezegd hebben dat hij diens opmerkingen ongepast vond. Maar Cohn bleef, net als Kelly en de anderen omdat ze meenden een hogere plicht te hebben de regering-Trump in goede banen te leiden. Voor Cohn was de weg naar de Federal Reserve afgesloten. President Trump houdt er niet van kritiek te krijgen dus Cohns kansen om Janet Yellen op te volgen als president van de Federal Reserve waren verkeken.

Wat u moet weten van Gary Cohn is dat hij als volgende opdracht zag om de belastingverlaging voor ondernemingen en de hoogste inkomens door het Congres te loodsen. Het is de vraag of hij daarvoor nodig was want de Republikeinse politici stonden te trappelen om deze verlagingen door te voeren. Geen woord van waarschuwing of protest van Gary Cohn over de ontmanteling van de inkomsten van de overheid die enorme tekorten gaan veroorzaken. Geen woord over het risico van het stimuleren van een economie die al op volle toeren draait.

Wat u moet weten van Gary Cohen is dat hij een fel tegenstander was van de protectionistische tendensen in de regering-Trump. De president heeft een infantiel beeld van economische theorie en denkt werkelijk dat handelstekorten het equivalent zijn van verlies, zoals het voor een onderneming zou gelden. Een jaar lang zochten de door Trump aangestelde protectionisten naar een manier om China en andere exporteurs naar de Verenigde Staten dwars te zitten (nadat de president het Trans Pacific Pact rond de Stille Oceaan had afgeblazen en NAFTA, het handelsverdrag met Canada en Mexico dreigde op te blazen). In januari kwamen ze met hun voorstellen om de staal- en aluminiumimport met tarieven te belasten, het voorspel voor een handelsoorlog met niet te voorziene gevolgen.

Wat u moet weten van Gary Cohn is dat hij daar een groot tegenstander van was en dat hij geprobeerd heeft het tegen te houden. Hij faalde. Maar hij vond het frustreren van vrijhandel blijkbaar wel een reden om ontslag te nemen, een antisemitisme tolererende baas niet. Naar verluidt riep Trump hem vorige week in zijn kantoor, eisend dat hij zijn tarieven publiekelijk steunde, een typisch Trump-tactiek om zijn macht te doen gelden. Daar lag de grens voor Gary Cohn – en voor Trump die Cohns blufpoker over mogelijk ontslag niet accepteerde.

Wat u moet weten van Gary Cohn is dat hij de afgelopen weken vaak werd genoemd als mogelijke vervanger van chefstaf John Kelly, die met diverse affaires rondom het Witte Huis nogal wat schade opliep. Kelly en Cohn konden niet voorkomen dat dit protectionistisch beleid door president Trump werd afgekondigd – beide weten dat Trump niet te controleren is. Cohn als opvolger van Kelly was altijd een wild verhaal. Waarom zou Cohn aan de reputatieschade die hij al had opgelopen nog een tot mislukken gedoemd avontuur als deurbewaker van het Oval Office toevoegen?

Wat u moet weten van Gary Cohn is dat hij goede bedoelingen had maar gedreven werd door ambitie. Dat hij zich liet beledigen en afbluffen door de man die hij diende en dat hij uiteindelijk concludeerde dat hij niets zinnigs meer kon doen in de positie die hij bekleedde. Wat u niet moet vergeten is dat Gary Cohn een enabler is geweest, iemand die de excessen van Donald Trump mede mogelijk heeft gemaakt, iemand die erbij stond en geen consequenties trok.

Wat u moet weten is dat Cohn werd gezien als de enige verstandige economische adviseur in de omgeving van Trump, wat meer zegt over die omgeving dan over Cohn. Als Cohn iets heeft uitgestraald dan is het dat je als serieuze econoom niet in dit Witte Huis moet zijn. Hij zal een lege plek achterlaten maar niet omdat hij gemist wordt.