Gisteren hoorde ik Frans Timmermans over Israël. Hij bepleitte de tweestaten oplossing als enige mogelijkheid om zowel Palestijnen als Israëli’s een toekomst te geven. Ook lijsttrekker bij de Europese verkiezingen Bas Eijckhout had het daar eerder deze week over.

Ik twijfel niet aan hun goede bedoelingen. Het is echter een stoplap die het voor hen beide mogelijk maakt om in algemene termen over mogelijke oplossingen te praten. En gegeven de campagne, de met rituelen omringde opinies over Ghaza, de Telegraaf en de columnisten begrijp ik wel dat ze voor deze uitweg kiezen. Maar het zijn beide verstandige mensen en ze weten verdomd goed dat een tweestaten oplossing niet meer mogelijk is.

Oud minister Laurens Jan Brinkhorst was daar gisteren bij Dit is de dag realistischer over of beter gezegd, realistische over de onmogelijkheid ervan. Zijn gesprekspartner, oud minister van het uitkleden van defensie Eimert van Middelkoop, zat vast in de ‘Israël moet Hamas vernietigen’ stand en de kosten in Ghaza levens op de koop toe nemen.

Dit laatste is de tweede onrealistische stellingname: Hamas kan niet vernietigd worden. En, Brinkhorst merkte het terecht op, Nethanyahu heeft er enkel baat bij de oorlog te verlengen, anders verdwijnt hij in het gevang. Het is, toegegeven, ook een vorm van realisme.

Er wordt ook elders nog wel gepleit voor een tweestaten oplossing, maar niet op plekken waar het ertoe doet. Zoals in Washington DC waar ze inmiddels toch ook beter zouden moeten weten. 

Nethanyahu en zijn bende hebben die oplossing al lang terzijde geschoven. Zij willen een Israël van de zee tot de rivier en de westbank volledig geannexeerd. Nethanyahu’s coalitiegenoten maken er ook geen geheim van dat ze de Palestijen helemaal uit bezet gebied willen verwijderen (wat sommige sympathisanten dichter bij huis ook vinden). Ook president Biden babbelt nog over twee staten. Hoe vaak laat hij zich door Nethanyahu een oor aannnaaien?

Het is allemaal flauwekul. De twees taten optie is al lang geleden afgesloten. Israël heeft geen andere keuze meer dan een paar miljoen mensen op haar grondgebied als tweede rangs burgers te blijven behandelen. Of ze gelijke rechten te geven zoals andere burgers die hebben en dat zou de aard van het land even fundamenteel  veranderen. Gaat niet gebeuren. De apartheidsstaat, je mag het van de rechtse woke gemeente niet zeggen, is de toekomst.

Kortom, noch twee staten noch Hamas verslaan zijn nog serieus te nemen opties. Waarom dan toch ervoor pleiten, zoals Timmermans en Eijckhout doen? Ik begrijp het wel. Het is de gemakkelijke optie. Als je accepteert dat het niet realistisch is, dan moet je over alternatieven praten. Dat is te ingewikkeld. Begrijpelijk dus vanuit electoraal perspectief, maar intellectueel onbevredigend. 

Een van mijn favoriete columnisten, Frits Abrahams, ging ook mee in de rituele dans. Hij was als observeerder aanwezig bij de demonstraties in Amsterdam en zag inderdaad dubieuze zaken zoals de gezichtsbedekking, de vernielzucht etc. Maar hij klaagde er vooral over dat hij nergens iets zag van kritiek op Hamas, over 7 oktober, maar alleen Israël als schuldige zag aangeduid.

Ook Abrahams zou wel beter moeten weten. Een demonstratie tegen geweld in Ghaza en voor een betere toekomst van Palestijnen is precies dat. Het is niet een publiek debat over wat tot wat heeft geleid. Natuurlijk gaat het bij een Ghaza demonstratie niet over 7 oktober en de rituele eis dat je enkel kritiek mag hebben op Israël als je even vooraf zegt dat 7 oktober natuurlijk verschrikkelijk was, wordt steeds absurder. Bij de ban de bom demonstraties zag je toch ook geen spandoeken: we zijn tegen de plaatsing maar laten we wel duidelijk zeggen dat de Sovjets slecht zijn. Zo werken demonstraties niet. 

Net zo absurd is de stoplap dat Israël zichzelf ‘mag verdedigen’. Natuurlijk mag dat. Maar het is geen vrijbrief. Van Middelkoop stapte in die val, maar ja, hij denkt dat Hamas te vernietigen is. De verdediging van Israël zou op meer realistische gronden gebaseerd moeten worden. Gewoon, een middenoostenland met een gemankeerde democratie en ruzie met al zijn buren. Hoe langer Hamas vernietigen als doel wordt gehanteerd (en Hamas is daar ook niet op tegen), des te slechter gaat het met de verdediging van Israël. De levens van de gijzelaars zijn inmiddels al geofferd op Nethanyahu’s altaar van zelfzucht.

Ondertussen is, ik heb het al eerder geschreven, maar het wordt steeds duidelijker, de sympathie voor Israël zodanig en zo structureel verminderd dat het nooit meer goed gaat komen. Hillary Clinton mag zeggen dat de demonstranten de geschiedenis van het Midden Oosten niet kennen, maar ook dat is een onzin argument, altijd gebruikt door de oude garde om jongeren opzij te zetten. Laat mamma nog maar eens uitleggen hoe ingewikkeld de wereld in elkaar zit.

Die wereld is het product van mensen als Hillary Clinton en talloze andere goedbedoelende Amerikaanse politici. De Amerikanen zijn er in de 45 jaar sinds Camp David niet in geslaagd om hun invloed op een zinvolle structurele manier te gebruiken. Clinton zou er beter het zwijgen toe doen – of het houden bij de gewenstheid van de onrealistische twee staten optie. Dat zal ze ongetwijfeld nog als ideaal hanteren. Droom rustig verder.