De berichten dat John Bolton, Trumps veiligheidsadviseur (als de psycho luistert) en een van genieën die de oorlog in Irak teweeg brachten, afgelopen najaar het Pentagon vroeg om militaire opties om actie te ondernemen tegen Iran bevestigen de slechtste vermoedens.

Bolton en Nethanyahu zijn er altijd op uit geweest om Iran een toontje lager te laten zingen, in het niet zo verre verleden wilden ze zelfs regime change (alsof dat de strategische situatie in het Midden Oosten waarin Iran de hoofdrol speelt zou veranderen). Hun eerste stap was om de Iran deal die Obama sloot en die door vijf andere landen gedekt werd, eenzijdig op te zeggen. Dat deed Trump braaf vorig jaar.

De volgende stap was een economische oorlog tegen Iran. Die is nu bijna een jaar oud en is lastig voor Iran en voor de Europese landen die de deal wel overeind wilden houden. De VS gebruikt zijn macht om bedrijven te dwingen te doen wat Amerika wil, ook als de landen waar die bedrijven opereren dat niet willen. 

De volgende stap is een aanleiding vinden om militaire actie te ondernemen tegen Iran. Daar was Bolton dit najaar mee bezig. Dat was de boodschap van minister Pompeo in Caïro, zijn vrijbrief aan de regionale dictators maar ook een onverhulde oorlogsverklaring aan Iran. 

Twee vragen dringen zich op. De eerste is er een die al langer speelt: is er een mechanisme dat voorkomt dat de Amerikaanse militaire macht op basis van de gutfeeling van een geschifte president wordt gebruikt? Onder minister Mattis bood diens aanwezigheid enige zekerheid dat niet alle orders vanuit het Witte Huis blind worden opgevolgd. Befaamd is inmiddels Trumps opdracht om Assad te vermoorden, en Mattis reactie, nadat hij de psycho aan de telefoon had laten uitrazen, ‘dat gaan we dus niet doen’.

Zou er nog steeds een persoon of een groep personen zijn die ergens zegt ‘dat gaan we dus niet doen’? Strikt genomen zou je hopen dat het civiel gezag over de militairen gewaarborgd is, aan de andere kant, als het civiel gezag psychotisch is of oorlogszuchtig dan liever die militairen. 

De tweede vraag is of de VS zich inderdaad uit het Midden Oosten terugtrekt, zoals onder meer de NYT vanochtend betoogt. Onder Obama was daarvan al sprake. Het was verstandig beleid. De VS heeft weinig te zoeken, weinig goeds te brengen in die slangenkuil. Het was verstandig van Obama, ondanks het gereutel over de red line, om niet met twee benen vooruit in Syrië te interveniëren. Het was onverstandig van Obama om Afghanistan de ‘echte oorlog’ te noemen (in vergelijking met Irak) in plaats van dat hopeloze land op te geven. 

Trump geeft verwarrende signalen af. Hij wil zich terugtrekken uit Syrië en Afghanistan, een beleid waar minder verzet tegen is dan het wel lijkt. Hij heeft zich totaal opgeknoopt aan Israël, zelfs zonder enige concessie (wat een top onderhandelaar) Jeruzalem weggegeven omdat zijn geldschieter in Nevada dat eiste. Hij heeft zich moreel tot Siamese tweeling gemaakt met de moordenaar die Saoedi Arabië leidt, en blijft betrokken bij de immorele oorlog die dat land voert in Jemen.

En Bolton zou het liefst een oorlog tegen Iran beginnen, in de illusoire hoop dat een ander regime een andere buitenlandse politiek zou voeren. Zou Amerika wegkomen met een nieuwe oorlog, onder dubieuze vlag gevoerd? We moeten de Bush/Cheney bende dankbaar zijn voor hun leugens die leiden tot het slechtste buitenlands politieke besluit ooit, namelijk de oorlog in Irak. Zelfs ruggegraatloze Republikeinen zullen minder snel meegaan met opnieuw een leugenachtige oorlog.

Wat wil hij nou, weg uit het Midden Oosten of oorlog met Iran? Ik vermoed dat Trump het zelf niet weet. Zijn stabiel genius is gewoon doen wat zijn gut hem vertelt en dat kan alle kanten op waaieren. Wel vermoed ik dat we het komende jaar, als de politieke situatie rondom de psycho zich verslechtert, we steeds meer geluiden horen om een oorlogje te beginnen om de aandacht af te leiden (het Venezuela van Maduro is een voor de hand liggend doelwit als Iran een brug te ver is).

Het buitenlands beleid van de VS wordt gevoerd door John Bolton. Daar kan niemand gerust mee gaan slapen.