Er is een interessant proces gaande, dat ik nog niet helemaal op zijn waarde kan inschatten. Het gaat om het volgende.
Donald Trump, staatsgreeppleger en vleesgeworden moreel vacuüm, profiteerde volgens peilingen de afgelopen weken van de twee rechtszaken die tegen hem lopen. Zijn aanhang zag opnieuw de martelaar die als enige hun belangen behartigt en Trump was niet te beroerd hen daarop te wijzen: ‘ik ben jullie wreker’. De Republikeinen, lafhartig als altijd, vielen weer keurig in de bekende groef. Zelfs de enige Republikein die tekenen toont van een geweten, Mitt Romney, vond het politieke vervolging. Mitch McConnell was op zijn achterhoofd gevallen en kon legitiem zwijgen.
Maar nu het rare. De rechtszaak over de verkrachting die in 1995 zou hebben plaatsgevonden lijkt Trump ineens meer schade toe te brengen dan verwacht. Over de redenen waarom wordt druk gespeculeerd. De getuigenis van mevrouw Carroll over hoe hij haar in de vagina greep en zich opdrong spoort geheel met de ‘grab them by the pussy’ tape die de evangelische en andere zeloten in de partij in 2016 negeerden. Er zijn ook nog twee andere vrouwen die gelijksoortige getuigenissen aflegden. Trumps geschiedenis met dames werkt tegen hem.
En Trump? Trump was Trump. Hij weigerde te getuigen en irriteerde de rechter door op social media los te gaan tegen Carroll en haar vermeende motieven. Bovendien bleek zijn team van juristen, allemaal mannen, grof en suggestief, en voortdurend tot de orde geroepen door de rechter. Ze slaagden er niet in om de pussy tape buiten het proces te houden. De jury gaat hem horen.
En dan zijn we nog niet eens halverwege de rechtszaken. De minister van justitie van Georgia heeft aangekondigd dat ze in juli al of niet met aanklachten zal komen in de bedreigingszaak tegen de stemmenteller in die staat. En speciale aanklager Smith heeft vorige week kwezel Pence gehoord over 6 januari. Hij kan nog met aanklachten komen over de diefstal van documenten door Trump en over de staatsgreep poging op 6 januari.
Dit alles leidt tot een reeks opinieartikelen die speculeren dat Trump over de top is, nu werkelijk gaat vallen, dat hij serieuze schade lijdt. Misschien. Het blijkt nog niet uit de opiniepeilingen. Zijn belangrijkste opponent-to-be Ron DeSantis daalt alleen maar en heeft zich verslikt in zijn gevecht met Disney. Nikki Haley en Tim Scott moeten zich in allerlei bochten draaien om het wrede abortusstandpunt van de Republikeinen te verdedigen – Trump doet er gemakkelijk over: laat het maar bij de staten (net als slavernij indertijd, mag je eraan toevoegen). Pence is duidelijk: een totaal landelijk verbod, het maakt hem onverkiesbaar, maar ja, dat was hij al.
Het is dan ook veel te vroeg om Trump al af te schrijven. Sterker, veel opinieschrijvers slaan weer door naar de andere kant. Ze wijzen erop dat in 2016 de tegenstanders Trump onderschatten en zich door hem lieten afbekken en afzeiken, en dat de media weer veel te veel aandacht aan Trump besteden. Het gaat hem, denken zij, gewoon weer de nominatie opleveren. Ik ben daar niet zo van overtuigd. Uiteindelijk hebben we vier jaar van zijn idiote presidentschap om mee te wegen en 6 januari als toetje. Het is geen 2016.
Ik denk, en ik moet toegeven dat dit vooral intuïtief is, dat de eerste groep, de mensen die denken dat Trump tegen zijn grenzen aanbotst, het beter ziet. Er is geen ruimte voor Trump om verder te groeien dan de 40 a 45 procent van de Republikeinse voorverkiezing stemmers. En wat er ook mag zijn van Bidens problemen (en hij toonde zich in goede vorm bij het diner van de Witte Huis correspondenten), ook de kiezers in het midden die de Republikeinen in 2018, 2020 en 2022 kwijtraakten, gaan niet terugkomen.
Ik vermoed dat Trumps reputatie – such as it is – wel degelijk gaat lijden onder de rechtszaken. Het laat zien wat voor proleet de leidende kandidaat is en dat gaat toch doorwerken. Ik zou er geen geld meer op durven zetten dat Trump de nominatie binnensleept. Ik denk ook niet dat het DeSantis kan worden en evenmin een van de huidige kandidaten.
Ik heb al eerder geschreven dat frontrunners doodrunners zijn en paste dat meestal toe op DeSantis (naar het voorbeeld van Tim Pawlenty, Scot Walker en anderen). Misschien past het beter op Trump. Hoe meer en hoe langer hij frontrunner is, des te beangstigender dat wordt – zelfs, of misschien juist, voor die labbekakken van Republikeinen. Ze deinzen voor niets terug, ook niet voor het dumpen van Trump. Er is bloed in het water, de haaien liggen klaar.