Dat debat gisteren, tussen Rutte en de haatzaaier, was inhoudelijk weinig verheffend al was de stijl van debatteren en verademing vergeleken met die RTL rommel. Rutte bevestigde dat hij slechts een variant is op zielloos populisme door zich tegen ‘verkeerd populisme’ te verklaren. Ik neem aan dat zijn variant daarop ‘goed populisme’ is. In mijn oren klonk het allebei behoorlijk slecht. Wilders had een goed punt met zijn opmerking dat Rutte ingestudeerde riedels produceerde. Of de kijker daar wat van vond, blijft onduidelijk. En de haatzaaier zelf was ook tamelijk voorspelbaar, zij het minder effectief.
Wilders maakte rare sprongen. Hij was tegen Erdogan, de proto dictator van Turkije, maar voor Orban, die al heeft bereikt waar Erdogan op uit is, een gelegitimeerde staatsgreep. De haatzaaier is tegen de EU maar een fan van Orban die schaamteloos de EU financieel uitmelkt en de normen en waarden (ja, daar heb je ze weer) van de gemeenschap met voeten treedt.
Rutte was ridicuul met zijn argument tegen grenzen: dan zouden we allemaal in de auto voor de grens staan. Zijn standaard riedel voor de toettoet autolobby verhinderde hem hier blijkbaar om een serieus argument tegen een hek om Nederland te geven. Geleuter over smokkelpaadjes was beneden peil. Kan hij echt geen betere argumenten bedenken voor open grenzen en de EU?
Ik kan me moeilijk voorstellen dat deze twee heren iets anders zijn voor de kiezers dan communicerende vaten. Het verlies van de een is de winst van de ander. Wie een christelijk gefundeerd haatzaai en anti programma wil, kan bij Buma terecht. De gedachte dat de VVD stemmen zou trekken van mensen die anders D66, Groen Links of PvdA zouden stemmen is net zo onrealistisch als, in retrospect, het momentum dat ik zag voor de PvdA. Zoals het er nu uitziet wordt de Christen Unie de match maker in coalitievorming en weet de kiezer zeker dat D66 een coalitie over rechts gaat vormen. De details zullen nog maanden onderhandelen vergen maar de uitkomst staat al vast.
Ik zei gisteren dat Rutte zwijnde. Nu denk ik dat de verkiezingen een onaangenaam grote rol hebben gespeeld in de manier waarop vorige week is omgegaan met de Turkse uitdaging. Koenders en Asscher hebben dit spel meegespeeld (of konden wellicht niet anders) en zullen er nu het slachtoffer van worden.
Erdogan als sultan, Rutte als premier. Ze verdienen elkaar, wij en de Turken verdienden beter.