Niet de traditionele Chinatowns van San Francisco en New York, maar de onopmerkelijke voorsteden van Los Angeles herbergen tegenwoordig de grootste gemeenschappen van Chinese Amerikanen. In San Gabriel Valley, om precies te zijn, ten oosten van downtown, ligt een aantal wijken zoals Monterey Park, Alhambra, San Grabiel , Rosemead, Hacienda Heights, West Covina, City of Industry en Walnut waar meer Chinezen wonen dan waar dan ook in de wereld – Taipei uitgezonderd. Het zijn keurige middle- en upperclass wijken die zich alleen onderscheiden doordat de winkelcentra veel Chinese ornamenten vertonen, er veel Mercedessen rondrijden en dit de plek is in Amerika (of, volgens sommigen, zelfs in de wereld) waar het beste Chinese voedsel genoten kan worden. Ontelbare restaurants bedienen deze wijken.

China Valley

San Gabriel werd China Valley in de jaren zeventig. In 1970 kocht een Chinese onroerendgoed handelaar, Frederic Hsieh, zijn eerste stuk land in Monterey Park, toen een stad (Los Angeles’ voorsteden zijn aparte steden) die voor de helft bestond uit blanke Amerikanen, voor dertig procent uit Hispanics en vijftien procent Aziaten (vooral Japanners). San Gabriel was een wijk voor de redelijk succesvolle immigrant, die er een vrijstaan bungalow achtig huis kon kopen voor een schappelijke prijs. Hsieh had meer ambitieus en tegen het eind van de jaren zeventig was San Gabriel voornamelijk Chinees geworden.

Het had te maken met de versoepeling van de Imigratiewetgeving in 1965, waardoor meer Chinezen uit China en Taiwan naar de VS konden komen. Toen in 1982 Taiwan zijn emigratiewetten versoepelde, groeide de stroom emigranten die het zekere voor het onzekere wilden nemen, met sprongen. Het succes van Hsieh was dat hij zijn marketing zodanig bedreef dat de meeste van deze nieuwelingen al in Taiwan met Monterey Park werden geconfronteerd. De honderdduizenden Chinezen zorgden er al snel voor dat het gebied Little Taipei werd genoemd. Nu is zestig procent van de inwoners van Monterey Park Aziatisch en wie geregeld in deze steden komt, ziet de Chinese gemeenschap opschuiven naar aanliggende steden. Greater Los Angeles is nu het grootste Chinese zakencentrum van de Verenigde Staten, een motor van de bloeiende zuidcalifornische economie.

Investeringen

De mensen die hier wonen zijn hoog opgeleid. Ze werken in de gezondheidszorg, dienstverlening (juristen en financiële instellingen), onderwijs en technologie. De regio heeft een enorme eigen dynamiek gekregen, wat bijvoorbeeld blijkt uit de investeringen in Los Angeles County die tussen 1995 en 1999 voor één miljard uit China kwamen.

Zoals het goede steden van Los Angeles betaamt, zijn het grote boulevards die de levensaders vormen. Vier om precies te zijn: Atlantic, Garvey, Valley en Garfield (de gedeeltes ten oosten van de I-10). Hierlangs liggen de winkelcentra die even goed in Taipei hadden kunnen liggen, een combinatie van Amerikaanse consumentenstijl met Chinese goederen. En vooral veel Chinese restaurants. Maar ook wie Freeway 60 neemt, Pomona, komt in oostelijke richting steeds meer Chinese wijken tegen.

Chinees eten

Goed eten is belangrijk voor Chinezen – een stuk belangrijker dan voor andere Amerikanen. Een goed gesprek heb je bij een goed maal – de grote hallen van Chinese restaurants zijn dan ook ongelooflijk lawaaiig met al die kwekkende mensen. Vooral in de weekends en zeker op zondagochtend als er Dim Sum genoten wordt, zijn de restaurants bomvol.

De enorme concurrentie zorgt voor zeer betaalbare prijzen en ongelooflijk hoge kwaliteit, met een versheid van voedsel die elders ver is te zoeken (als het goed is worden de garnalen of de vis die u straks eet na uw bestelling uit de watertanks gehaald). Je deelt al het eten, elke dish, liefst aan een ronde tafel, waarvan het middenplatform kan ronddraaien. Een vuistregel is om een dish meer te bestellen dan het aantal mensen aan tafel. Mijn schoonvader Donald was altijd bezorgd dat er te weinig besteld was – een majeure faux pas als je uit eten gaat. Omdat ikzelf en mijn zwagers Michael en Philip meestal alle borden leegaten, kon Donald als je niet oppaste eindeloos door blijven bestellen.

De meeste grote restaurants in San Gabriel Valley zijn cantonees – niet de zoetzure rommel die je in Indianapolis onder die vlag krijgt, maar de real stuff. Dat betekent veel variëteit (volgens een oude wijsheid eten Cantonezen alles wat vliegt, zwemt of poten heeft, behalve de tafel). Het eten wordt zo vers mogelijk gemaakt, nooit, echt nooit te lang gekookt. Kip is roze aan het been. Er wordt snel gekookt door te stomen of snel te frituren, en het zijn meestal lichte gerechten. Seafood is het belangrijkste onderdeel. De dim sum is fameus.

Wie van exploreren houdt kan van alles en nog wat proberen in de winkelcentra, vooral in de buurt van een succesvolle restaurant keten (Sam Woo bijvoorbeeld).

De Shanghai stijl liegt meer nadruk natuurlijke smaken zonder veel kruiden, gecomplementeerd met azijn, gember, bosuien en andere aromatische toevoegingen. De truc is vaak om de sappen binnen het geprepareerde voedsel op te sluiten, zodat ze te voorschijn komen als je erin bijt. Deze stijl houdt ook van zoetwaterdieren, eend en bamboescheuten en gebruikt meer wijn, suiker en honing dan andere stijlen. De soya sauzen zijn donkerder.

Een probleem is dat de gerechten vaak in het chinees op de muur staan en dat de Engelse kaart zich beperkt tot wat Amerikanen kennen. Vraag de ober om advies.

De betere restaurants (maar ze verdwijnen weer net zo snel als ze opkomen, hoewel ik de afgelopen vijftien jaar een vast repertoire heb bezocht die altijd goed blijven):

Ocean Star (vooral voor Dim Sum)
145 North Atlantic Boulevard
Monterey Park, CA 90620
626-308-2128

NBC Seafood Restaurant
404 S Atlantic
Monterey Park
(818) 282-2323

Harbor Village
111 N Atlantic Blvd
Monterey Park
(818) 300-8833