Meer Memphis, bakermat van de Amerikaanse muziek

Vanaf het begin van de eeuw werd Memphis een trefpunt voor zwarte musici. In de jaren twintig bloeide hier de blues, de speciale muziekvorm van het diepe zuiden, voortgekomen uit de afrikaanse tradities van de zwarte slaven en hun gezangen op de plantages. Typerend voor Memphis waren de Jug Bands die zangers begeleiden met een basritme dat werd geblazen op de opening van een glazen pot (of een lege whiskyfles). Vanuit New Orleans kwamen de invloeden van de jazz, die daar zijn grootste bloei beleefde, en die mengden zich met de blues en de gospel. Na de Tweede Wereldoorlog ontstond hier de mengeling van diverse muzieksoorten. Bijhet ontstaan daarvan speelden radiostations en musici de hoofdrol, en van die ontwikkeling kunt u Memphis nog de sporen vinden. De combinatie van blues met jazz, met geluidsversterking, leverde de rythm’n’blues op die de gitarist B.B. King populair zou maken.

B.B. King is zo’n beetje een symbool geworden voor Beale Street en het historisch bluesdistrict. Het uithangbord van zijn club, waar hij twee tot drie keer jaar zelf komt, is een soort logo van Memphis. Maar ook W.C. Handy, de schrijver van The Memphis Blues die daardoor geldt als aartsvader van de blues, speelde hier vaak met zijn band. Handy’s huis is nu een museum. En ook illustere namen als Jimmy Luncefort, Albert King en Muddy Waters kwamen hier vaak. De Memphis Music Hall of Fame aan Beale Street is ook zeer een bezoek waard. Het Museum is een eerbetoon aan Memphis van de dagen van de slavernij tot heden. De bezoeker ziet eerst de ketenen en andere zaken die direct met de slaven hadden te maken, voordat hij wordt ondergedompeld in de bluesmuziek. Achttien video’s tonen zeldzame opnames van Bessie Smith, Furry Lewis en Robert Timothy Wilkins, een muzikant uit de jaren twintig die wel ’the original Rolling Stone’ wordt genoemd.

Het museum heeft ook de grootste verzameling Elvis-materiaal die buiten Graceland te vinden is, en de originele opnameapparatuur van de Sun Studios. Sam Phillips, de legendarische eigenaar van Sun Records, nam in 1953 Ike Turner in dienst om talenten te ontdekken op Beale Street. Phillips nam muziek op van diens vriendin (later Tina Turner), Howlin’ Wolf en Little Junior Parker, die Sun Studio de eerste groot hit bezorgde met Mystery Train. Maar eigenlijk was Phillips steeds op zoek naar een blanke die als een zwarte kon zingen, zodat hij de markt kon ontsluiten van blanke platenkopers die wel van zwarte muziek hielden maar die niet wilden kopen. In 1954 kwam Elvis Presley binnenwandelen en, zoals ze zeggen, de rest is geschiedenis. Phillips ontdekte ook andere blanke artiesten zoals Carl Perkins en Jerry Lee Lewis, en nam klassieken op als Great Balls of Fire en Blue Suede Shoes.

In de jaren zestig en zeventig schiep Memphis een alternatief voor Mowtown Records in Detroit met Stax Records. Southern Soul heette deze wat krachtiger stijl waarvan onder meer Booker T. and the MG’s, Otis Redding, Wilson Pickett, Sam and Dave en Isaac Hayes vertegenwoordigers waren. Memphis heeft ook altijd veel betekend voor de gospel muziek. Zo schreef dominee Herbert Brewster voor Mahalia Jackson Move On Up a Little Higher. De countrymuziek die nu zo populair is, kan ook bogen op een stamvader uit Mississippi. Jimmie Rodgers, de eerste grote nationale held van de countrymuziek in de jaren dertig, werd in Mississippi geboren. In Meridian kunt u het Jimmie Rodgers Museum bezoeken. Tot de invloeden die Elvis Presley onderging behoorde niet alleen de blues maar vooral ook country en gospelmuziek. Moderne muzikanten maken de cirkel weer rond. Een groep als U-2 komt in Memphis opnemen, geïnspireerd door de muzikale trillingen die er in de lucht hangen.

Elvis en Memphis

In de loop de jaren zijn Elvis en Memphis onlosmakelijk verbonden geraakt. De King nam hier zijn eerste plaat op en hij er blies er zijn laatste adem uit. De Sun Studio van Sam Philipps is een van de klassieke plekken in Memphis. Het kleine gebouwtje ligt een minuut op tien lopen van Beale Street, aan 706 Union Avenue. Hier liep in 1954 een verlegen truck chauffeur binnen die een plaatje wilde maken voor zijn moeder. Elvis kwam een paar keer terug en Sam Philipps realiseerde zich al snel dat hij zijn stem had gevonden. Dat Elvis bij optredens ook nog een sensatie creerde met zijn draaiende heupen, was mooi meegenomen.

Bezoekers aan de Sun Studio krijgen een rondleiding van dertig minuten door de studio, waarop u onder meer stukjes van opnames krijgt te horen. De eerste bandjes van Elvis en Johnny Cash! Er staan nog instrumenten, microfoons en opnameapparatuur van de jaren vijftig. U stapt zo terug in de tijd van krakende vloeren. U kunt uw indrukken verwerken in het café dat Sun Studio exploiteert. Het serveert jaren vijftig eten zoals cheeseburgers, barbecue, Dixie Fried Banana Pie en het favoriete voedsel van Elvis: fried peanutbutter and banana op witbrood. ’s Avonds wordt Sun Studio weer wat het vroeger was, een opnamestudio.