Door Ine van Dam

De naam kennen we allemaal, de ligging al wat minder, dat er een meerdere eilanden zijn waarvan er één deze naam draagt is ook tamelijk onbekend. In de grote oceaan, de Pacific, op ca. 3200 km. uit de kust van San Francisco liggen deze stipjes. Een eigen koningshuis met vermaarde vorsten heerste lang over dit eilandenrijk, totdat de USA de eilanden ivm o.a. de suiker en ananashandel en de strategische ligging voor het leger ze in 1900 tot “state territory” uitriepen. In 1959 werd Hawaii vervolgens tot de 50e US staat uitgeroepen.

Natuurlijk kan je bladzijden vol met deze interessante geschiedenis vullen met mooie namen als Koning Kamehameha, Prinses Kauiulani, Koning Kaulakaua, of Koningin Liliuokalani, die het ook voor ons bekende lied “Aloha oe”geschreven heeft. Ik zal me beperken tot de zeer vele plaatsen die voor toeristen interessant zijn.

Toerisme in Hawaii gaat het hele jaar door, met vooral veel Amerikanen, Japanners en Canadezen. Medio december tot eind april en juli/augustus zijn de drukste en daardoor duurste maanden.Een echte regentijd is er nauwelijks. Bijna elke dag valt er wel een bui, waarna meestal de zon weer te voorschijn komt. Een zeer bekend regengebied echter ligt op de eiland Kauai, bij de berg Waialeale, de grote regenvanger van dit gebied. Uiteraard is hiermee verklaard waarom er zo’n rijke flora is .

De Hawaii eilandengroep bestaat uit tientallen grote en kleine(re) eilanden, waarvan er ca. 7 bewoond zijn. Hiervan is één eiland gesloten voor toerisme, nl. Niihau, dat door oorspronkelijk Hawaianen bewoond wordt. De overige eilanden zijn: Hawaii ( het grootste en naamgever aan de groep), Oahu – waar de hoofdstad Honolulu op ligt-, Maui, Kauai, Molokai en het kleine Lanai..De andere eilandjes zijn meer riffen, waar heel incidenteel een vrijbuiter probeert te leven. De oorsprong van alle eilanden is vulkanisch en dat is nog steeds goed zichtbaar.

Bekend zijn op het eiland Hawaii de werkende vulkanen Mauna Loa, Kilauea en Makaopuhi. Er vinden regelmatig uitbarstingen plaats. Een extra toeristentrekker, want uitbarstingen hier zijn te voorspellen en men kan dan op veilige afstand de vulkaanstromen zien.

De verbindingen tussen de eilanden gaat per vliegtuig, o.a. Aloha en Hawaian Airlines onderhouden lijndiensten tussen de eilanden. United Airlines vliegt o.a. vanaf LA direkt op Maui. Het voordeligst is soms de gewenste trajecten binnen Hawaii in NL in het ticket te laten opnemen. Bootverbindingen zijn er niet of slechts een klein deel van het jaar.

Uiteraard bieden alle eilanden veel mogelijkheden voor georganiseerde excursies over land, maar ook boot- en snorkeltrips aan.

Op Oahu is een (huur)auto niet direkt nodig. Op de andere eilanden absoluut noodzakelijk, er is daar geen openbaar vervoer is. Vanuit NL kan geregeld worden dat er na landing telkens op de diverse luchthavens een auto klaar staat.

OAHU.

Aankomst in Hawaii vindt meestal plaats per vliegtuig in Honolulu. Een vliegveld dat deels in zee gebouwd is. Aan te raden valt om bij vertrek uit Nederland een overnachting in te bouwen op de heen en/of terugreis in bv. L.A. of San Francisco. Het tijdsverschil met Nederland is precies 12 uur.

Honolulu is een grote stad, waar nog wat historische gebouwen te vinden zijn. Bekend is o.a. de Aloha Tower, vroeger het vertrek en aankomstpunt van de grote oceaanstomers en toen het hoogste gehouw van het eiland. Het oude koninklijke Iolani-paleis, het Queen Emma Museum en een stukje oud “Chinatown”staan nog fier overeind.Veel geschiedenis is te zien in het Bishop Museum. Wolkenkrabbers zoals in elk stadscentrum echter eisen nu de aandacht op. Een leuke traditie is trouwens het gratis concert dat de Royal Hawaiian Band elke week geeft in het park vlakbij het paleis in het centrum en soms ook in Waikiki. Klassieke westerse werken worden afgewisseld met Hawaiaanse muziek en dansen.

In de bergen bij Honululu ligt Punchbowl, een militaire begraafplaats. Op grote mozaieken aan de muur staat de geschiedenis van WO II aangegeven. Bekend ook is het geweldige uitzicht vanaf dit punt over Honolulu en Waikiki.

Waikiki is zo’n naam die men kent. Helaas is de naam mooier dan dat stukje smal strand en de vele hoge hotels die aan de oostkant van Honolulu liggen. Bijna alle grote hotels liggen aan of vlakbij de boulevard (Kalakaua Avenue) die in de loop van jaren bijna autovrij gemaakt is.(Helaas zijn de kamerprijzen de laatste jaren gigantisch omhoog gegaan). Flaneren kan nog steeds en je ziet surfers op hun smalle surfboards, oude mannen die domino spelen, verkopers met hun lei (de bloemenkransen), en toeristen genieten van een mooie zonsondergang. Veel winkels aan de boulevard zijn tot ‘s avonds laat geopend.

In het Kapiolani park vinden vaak concerten plaats. Bovendien voert men al jarenlang hier meerdere keren per week de Kodak Hula show op. De bekende polynesische dansen (o.a. Hawaii, Tahiti, Maori e.d.) worden hier getoond. Verder waren bij onze kinderen de Zoo en het aquarium een succes.

Het openbaar vervoer is hier uitstekend. Stadsbussen rijden alle kanten uit en zelfs een rondje om het eiland is met 2 bussen te doen, maar vergt veel van je tijd.. Parkeren is in Honolulu en Waikiki duur en soms een probleem, dus is de bus een prima alternatief. Wel is aan te raden een auto te huren om de rest van dit eiland te bekijken in je eigen tempo.

Heel aantrekkelijk is het genoemde rondje om het eiland, dat per huurauto zonder veel stoppen in ca. 4 uur gedaan kan worden. Maak er een dagtocht van en je kunt regelmatig pauzeren om alles nader te bekijken. Via Kahala met leuke stille stranden – Detective Magnum woonde destijds hier – rijd je dan langs de eerste blikvanger de slapende vulkaan “Diamond Head”aan de rand van Waikiki. De weg voert vaak direkt langs de stranden. Vooral bij Hanauma Bay moet een stop gemaakt worden. Helaas wordt het in de loop van de dag redelijk druk, maar vooral ‘s ochtends is het snorkelen hier heel bijzonder. De vissen zijn zo aan mensen gewend geraakt dat ze vaak uit de hand het voer komen halen. Het water is ontzettend helder en je zwemt boven een groot rif. Echt een plaatje. Vlakbij Makapuu Point ligt Sealife Park, een dolfinarium in de buitenlucht met een groot aquarium, dat tevens studie-object voor de universiteit is. De zee bij Makapuu is vaak vrij wild, waardoor hier aan body-surfing gedaan wordt..

In het dorp Laie ligt een grote mormonen tempel met een fraai aangelegde tuin, terwijl iets verder het bekende Polynesian Cultural Centre ligt. In nagebouwde hutten, via shows – zowel op het toneel, maar vooral op langsvarende boten – wordt een indruk gegeven van het werken, de gebruiken, de kleding etc., van eilanden als Hawaii, Tahiti, Tonga, Fiji etc., Een middagdurend programma en regelmatig vinden er ‘s avonds ook luau’s plaats. (Hawaiiaanse shows incl. een diner).

Een heel aantrekkelijk hotel is Hilton Turtle Bay Hotel. Omringd door golfbanen ligt dit hotel meteen aan zee met eigen strand. Heel verzorgd en bijzonder rustig gelegen bij het dorp Kahuku. Hier vlak bij ligt nog een oude suikerfabriek waar soms getoond wordt hoe de suiker uit het riet verwerkt wordt. Dit gebeurt echter in Hawaii tot een bepaalde fase, daarna wordt het verscheept naar Californie voor de eindfabricatie. Men schijnt nog steeds gebonden te zijn aan allerlei ouderwetse, ietwat koloniale contracten. De naam C + H sugar (Californie en Hawaii) geeft dat nog steeds aan.

Aan de noordkant van Oahu zijn de golven in de winter metershoog. Hier aan Sunset Beach, Waimea en Haleiwa vinden dan de bekende surfcompetities plaats.’s Zomers kunnen de golven soms nog indrukwekkend zijn en blijft het kijken naar deze artiesten op een surfboard een leuk tijdverdrijf.

In Waimea is een grote tropische tuin waar met een treintje doorheengereden kan worden. Ook wordt er vaak vanaf een hoge rots in zee gedoken. Na Haleiwa gaan we zuidwaarts terug het binnenland in.

Ineens rijden we temidden van suikerrietvelden en ananasplantages. In de loop der jaren zijn het er minder geworden, maar nog steeds ligt er een leuke proeftuin van Dole, waar veel ananassoorten worden getoond. Een door de zon gerijpte ananas kan hier geproefd worden, heerlijk.Via Schofield en Wahiawa komen we dan in Pearl Harbor.De grote marinebasis aan de baai, op zo’n akelige manier op 7 december 1941 beroemd geworden. Nog steeds ligt de gezonken “Arizona”in de baai, als bewijs aan deze oorlog. Er is een monument over heen gebouwd, (per marine shuttle (boot) bereikbaar)- eventueel vooraf gegaan door een film met originele oorlogsbeelden. Ook kopien van de krant van die dag worden in de giftshop verkocht. In het monument staan alle namen van de aan boord omgekomen personen en nog steeds druppelt er wat olie uit de “Arizona”. Heel indrukwekkend .Bij aankomst op de werf geeft men nummers uit waarop staat hoe laat de boot naar het eigenlijke monument vertrekt. Aangezien het in de loop van de dag erg druk kan worden en er soms wachttijden ontstaan, kan de tocht naar Pearl Harbor eventueel apart als excursie gemaakt worden.

Ook als je geen auto huurt, hoort een bezoek ( als dan niet per stads- of toerbus) tot een must.

Terug in Honolulu kan er uiteraard nog gezwommen of gewinkeld worden. Wij brengen graag een bezoek aan “The Pink Palace”, oftewel het Royal Hawaiian Hotel in Waikiki. Met zijn rose kleur opvallend, maar wat weggedrukt door de Shoppingmall voor de deur. Dit hotel was (samen met het Moana Hotel) een van de eerste hotels in Waikiki, dat toen nauwelijks meer was dan een moeras. Nog steeds goed onderhouden en heel stijlvol. De bar aan het strand met uitzicht over Waikiki Beach, de shows en luaus die hier gegeven worden zijn heel aantrekkelijk.

HAWAII. (The big Island)

Het grootst bewoonde eiland en naamgever van de groep heeft 2 stadjes, nl. Hilo aan de oost en Kona aan de westkust. De meeste toeristen komen in laatstgenoemde plaats aan, waar veel hotels langs de kust aan zee staan. Ten noorden van Kona liggen wat exclusieve hotels verscholen.Kona heeft wat kleine koffieplantages en Macadamia-notenplantages in het achterland. (De naam Kona Gold wordt alleen voor de hier verboden marijuana gebruikt.)

Via de noordkant van het eiland met o.m. de Parker Ranch kan Hilo in een aantal uren bereikt worden. Hilo was een vissersplaats, waar vaak van oorsprong japanse vissers woonden, maar is ondertussen een leuk stadje geworden. In de Liliukalani tuin ligt nog een mooie japanse tuin , vlakbij de visafslag. Er liggen vaak enorme tonijnen om geveild te worden.

Iets buiten Hilo zijn orchideen en bijzondere varens aan de kant van de weg te zien. Een indrukwekkende plekje is Rainbow Falls, waar door de lichtval vaak een regenboog is te zien. In 1946 werd Hilo door een Tsunami – een vloedgolf – getroffen, waardoor veel wegen, bruggen etc onbegaanbaar werden. Waipio Valley is daarna nog een aantal keren getroffen en bijna niet meer bewoond. Wel kan men per 4WD een tocht door de vallei en naar de Hiilawe waterval maken. Het uitzicht vanaf de weg boven de vallei is erg mooi.

We zijn op korte afstand van de vulkanen en op heldere dagen is de top van de bergen te zien. Hilo heeft een aantal keren in de gevarenzone van de lavastromen gelegen. Op weg naar de vulkanen zie je aangegeven uit welk jaar de stromen zijn en is duidelijk te zien dat soms huizen getroffen zijn. De zuidelijke weg van het eiland is niet altijd berijdbaar, want die wordt vaak door de lava weer afgebroken. Soms poogt men de weg te herstellen, maar zolang de vulkaan actief is kan er alleen van en naar Hilo hierheen gereden worden. Dorpen als Punaluu met het mooie zwarte strand zijn een aantal jaren geleden helemaal onder de lava verdwenen. Lava maakt echter aan de zuidkant van het eiland wel weer meteen nieuwe stukken land aan, een indrukwekkend proces.

Aan de rand van de Kilauea staat al jaren het Volcano House, een prijzig hotel met uitzicht op de vulkaan en de bijbehorende rookontwikkeling. Je kan een rit maken over de indrukwekkende Crater Rim Road,die afhankelijk van de uitbarstingen al dan niet geopend is. Je rijdt langs oude en recente lavastromen, loopt tussen borrelende modderpoelen, stinkende dampen, verbrande bomen, beginnende piepkleine varens etc. Het lijkt wel een maanlandschap op sommige stukken. Absoluut een bezoek waard, maar check bij het Parkheadquarters om te zien welke weg eventueel gesloten is.

Op de zuidpunt van het eiland liggen een aantal zwarte zandstranden, oude vulkaanlagen die door de zee tot zand vermalen zijn. Ook weer niet altijd toegankelijk helaas.

In de winter kan het voorkomen dat de Mauna Kea soms met een mooi laagje sneeuw bedekt is, een apart verschijnsel.

MAUI.

Een tiental jaar geleden kwamen er amper toeristen naar dit eiland. Men verbouwde suikerriet en ananas en de walvisvaart bracht welvaart. De hoofdstad Wailuka ligt ook nu nog buiten de grootste toeristendrukte. Lahaina is de bekendste plaats, het stadje was tot 1845 de hoofdstad van het koninkrijk. (Pas daarna kreeg Honolulu de titel). In die jaren kwamen er veel walvisvaarders, die beschutting zochten voor hun schepen in de haven en ondertussen de stad op stelten zetten. Uiteraard kwamen ze in conflict met de aanwezige missionarissen, die probeerden de Hawaianen tot het christendom te bekeren. Nog steeds is het druk, nu met toeristen. Een stroom fietsers en auto’s gaat door Front Street,langs de oude Pioneer Inn en onder de grote Banyan Tree. Nog aardig wat historie is hier bewaard gebleven. Natuurlijk zijn ook hier grote en nieuwe hotels, meestal ten noorden van de stad in Kaanapali en Kapalua, of ten oosten in bv. Wailea..De weg van Kaanapali naar Kapalua gaat nog steeds langs de suikerrietvelden. Er is weinig hoogbouw, de hotels aan het strand hebben mooie tuinen en liggen tussen golfbanen, omringd door palmbomen en andere tropische gewassen. Ook in het kleine stadje Kihei, tussen Lahaina en Wailea zijn hotels maar vooral condo’s te vinden. Vanaf deze stranden is in de verte het eiland Molokai duidelijk te zien. Bekend zijn ook de snorkeltochten naar het eilandje Molokini..

‘s Winters zijn er boottochten om de langstrekkende bultrugwalvissen van dichtbij te zien.

De Iao Needle ligt ca. 3 mijl ten zuiden van Wailuka. In 1790 vond hier een bloedig gevecht plaats onder Koning Kamehameha. Nu is het een 2250 ft. hoge top, begroeid met mos, waar geprobeerd wordt op te klimmen. Omringd door een riviertje en veel groen is het een aantrekkelijk plekje.

Een schitterende dagtocht maken we naar Hana, aan de noordooost kant van het eiland.Een slingerende 2-baansweg langs diverse watervallen, tarovelden en diepe afgronden voert naar dit stadje, waar oa Charles. Lindbergh een aantal jaren teruggetrokken leefde en begraven ligt. Voorbij Hana liggen de Seven Sacred Pools, een aantal watervallen met zwemgelegenheid door de natuur gevormd met uitzicht op zee. Alleen per 4WD kan er verder doorgereden worden, anders gewoon via dezelfde weg terug.

Uiteraard slaan we een bezoek aan de slapende vulkaan Haleakala niet over. Een hele ervaring om van de stranden in korte tijd via een slingerende stijle weg naar de kou boven te gaan. De top ligt op ruim 10,000 ft. en op een heldere dag kan je beneden de stranden zijn liggen, maar ook de toppen van de vulkanen op het eiland Hawaii. Er zijn een aantal telescopen in Science City gebouwd, omdat van hier het beste uitzicht op het heelal is. Op de helling van de berg groeit de silversword, een plant die alleen hier voorkomt. Het beste tijdstip voor de tocht is zonsopgang,maar kan ook later op de dag.

Een populaire tocht is o.a. door een organisatie per auto naar boven gebracht te worden en per mountainbike af te dalen. Spectaculair is de jaarlijkse “run to the sun” tocht, inderdaad rennend naar boven!! Uiteraard moet daar wel goed voor getraind worden.

KAUAI.

Een van de kleinere eilanden, echter met de grootste regenval en daardoor heel groen. De hoofdstad Lihue is een piepklein stadje. Het toerisme gaat meer naar Poipu en Kapaa ( resp. ten westen en oosten van Lihue) vanwege het strand en er zijn een aantal aantrekkelijke hotels. De noordkust is deels onbegaanbaar en zal via de west en/of de oostkust in 2 tochten bekeken moeten worden. De oostroute gaat via Kapaa over een mooie weg vaak met uitzicht op zee naar Princeville, waar al vaak films opgenomen zijn. Voorbij Hanale bij Haena ligt een kleine grot, maar hier eindigt de weg, dus gaan we via dezelfde route terug..Onderweg zie je weer tarovelden, de wortels van deze plant werden (sporadisch nu nog) gebruikt voor het maken van Poi, een soort pap.

De westelijke noordkant gaat via Waimea naar Kokee v.v. Weer een indrukwekkende weg klimmend naar boven met gigantische vergezichten. Het laatste deel wordt wel de Grand Canyon van Hawaii genoemd en heeft er inderdaad veel van weg. Mooie uitzichten op ruige rotspartijen en met veel geluk zijn bij helder weer in de eindeloze diepte de stranden te zien. Er worden helicoptertochten georganiseerd over moeilijk toegankelijke delen in de bergen. Men ziet dan de talrijke watervallen.

Met een boottocht over de Wailua Rivier kan een bezoek gebracht worden aan een grot, die dicht begroeid is met varens. Tijdens het varen wordt meestal een kort dans en zangshow opgevoerd.

Kauai zal vooral geschikt zijn voor een relatief rustige vakantie.

MOLOKAI.

Slechts een paar hotels nog steeds op dit eiland. Jarenlang was hier alleen maar ananasteelt, onder de strikte leiding van o.a.de Firma. Dole. Het bekendst is dit eiland destijds geworden door de melaatsenkolonie bij Kalaupapa onder leiding van Pater Damien ( een Belg die opkwam voor de melaatsen). Verbanning naar Molokai zag men als enige oplossing bij melaatsheid. Drama’s hebben zich hier afgespeeld. Nog steeds woont een aantal mensen hier op een minder makkelijk toegangbaar deel van dit eiland. Er zijn mooie strandjes waar soms nog wat resten van scheepswrakken liggen.

Bij Kapuaiwa Grove ligt nog een deel van de kokosnootplantage, die door Koning Lot in ca. 1860 werd aangelegd. Het grootsate deel van dit eiland is voornamelijk per 4WD te bezoeken.

Vanaf de hoofdstad(je) Kaunakakai loopt een prima weg zowel noord- als zuidwaarts met regelmatig viskweekvijvers. In het noorden zijn wat luxe hotels verrezen. Op de zuidpunt is een prachtig uitzicht op het aan de overkant gelegen eiland Maui.

LANAI.

Ontdekt op de 3e ontdekkingsreis van Kapitein Cook, die ondertussen op Hawaii was vermoord.Later vooral bekend als zomerverblijf voor Koning Kamehameha in ca. 1800. In 1924 arriveerden er 150 buitenlanders (Chinees en Filipijns) om voor de Fa. Dole nog meer ananas- plantages optezetten en te onderhouden. In 1927 werd de Lanai Lodge gebouwd en heel lang was dit het enige hotel op het eiland. Toerisme werd tegengehouden t.b.v. van de ananas. Tegenwoordig is de meerderheid op dit eiland nog steeds van Filipijnse afkomst. Er is slechts ca. 50 km. verharde weg op dit eiland, dus is een 4wd een absolute must. Een bijzonderheid is natuurlijk de bijna afwezige toeris, dus rust alom..

Ter afsluiting:
Ik hoop een leuk overzicht van deze eilanden gegeven te hebben. Allemaal hebben ze zo hun eigen charmes. Grote afstanden bestaan niet. Alleen Big Island Hawaii is niet in 1 dag te berijden. Natuurlijk moet men ook bij de andere eilanden tijd nemen om het een en ander goed te kunnen bekijken. Het is en blijft terecht nog steeds een droombestemming voor veel mensen. De (hotel)prijzen zijn helaas de laatste jaren erg gestegen.

Alleen een paar dagen Oahu (Waikiki) als verlenging van een Californie reis is eigenlijk een belediging voor al het mooie dat op de andere eilanden te zien is, en geeft niet de juiste indruk. Niet als reisgids, maar als (zeer dikke) roman is het boek “Hawaii”van James Michener een aanrader. De hele geschiedenis met alle ups en downs in één boek.

Helaas is de criminaliteit ook hier doorgedrongen en zal men sommige wijken in Honolulu en zelfs stille zijstraten, ook op de eilanden, moeten vermijden of zeer op zijn hoede zijn. Bij twijfel bij de hotelreceptie checken