1998 Monica Lewinsky schandaal

 

In januari 1998 moest president Bill Clinton getuigen in een onderzoek dat oorspronkelijk was ingesteld vanwege een investering in onroerend goed in Arkansas. Tijdens de getuigenis onder ede, die via een omweg leidde naar vragen over de klachten van Paula Jones, een ambtenaar van de staat Arkansas, dat ze seksueel lastig gevallen was door toenmalige gouverneur Clinton, stelde de president dat hij geen andere seksuele relaties had gehad. Bij later onderzoek bleek dat een leugen, waarmee Clinton meineed had gepleegd. Toen zijn relatie met een stagiaire, Monica Lewinsky, op 21 januari 1998 werd onthuld, ontkende Clinton in zeer zorgvuldige bewoordingen. Van de rest van het verhaal was de hele wereld ooggetuige.

 

Op 21 januari gaf Clinton een interview aan het nieuwsprogramma News Hour van het Public Broadcasting System. Jim Lehrer was de presentator.

 

“Lehrer: het nieuws van vandaag is dat Kenneth Starr, de onafhankelijke aanklager, beschuldigingen onderzoekt dat u meineed zou hebben gepleegd door een 24-jarige vrouw, een voormalige stagiaire van het Witte Huis, aan te moedigen om onder ede te liegen in een burgerlijke rechts hoorzitting over het hebben van een affaire met u. Mr. President, is dat waar?

Clinton: Dat is niet waar. Dat is niet waar. Ik heb niemand iets anders gevraagd dan de waarheid te vertellen. Er is geen onbetamelijke relatie. En ik ben bereid met dit onderzoek mee te werken. Maar dat is niet waar.

Lehrer: ‘Geen onbetamelijke relatie’ – kunt u voor me definiëren wat u daarmee bedoelt?

Clinton: Nou, ik denk dat u wel weet wat dat betekent. Het betekent dat er geen seksuele relatie is, een onbetamelijke seksuele relatie, of enige andere soort van onbetamelijke relatie.

Lehrer: U had geen seksuele relatie met deze jonge vrouw?

Clinton: Er is geen seksuele relatie, dat klopt.”

 

In de perskamer van het Witte Huis vroegen de journalisten zich af wat Clinton met ‘is’ bedoelde. Clintons bijnaam was Slick Willie, aalgladde Willie; gebruikte hij de tegenwoordige tijd om gebeurtenissen in het verleden te verhullen? Op 26 januari meldde The Washington Post dat de krant bandjes had waarop te horen was hoe Lewinsky een vriendin vertelde over haar relatie met de president. Die avond presenteerde president Clinton een onderwijsplan. Aan het einde van de bijeenkomst beantwoordde hij een vraag over de Lewinsky zaak.

 

‘Ik wil dat jullie naar me luisteren.’

Cllinton schudde met zijn vinger.

‘Ik ga dit nog een keer zeggen. Ik heb geen seksuele relaties gehad met die vrouw, Monica Lewinsky. Ik heb nooit iemand gezegd te liegen, niet één keer – nooit. Deze aantijgingen zijn vals. En ik moet nu terug aan het werk voor het Amerikaanse volk.’

 

Op 27 januari gaf First Lady Hillary Clinton een interview aan het televisiestation NBC. Op de vraag of er een ‘oorlog’ gaande was, zoals een medewerker van de president had gezegd, antwoordde ze:

 

“Ik geloof inderdaad dat er sprake is van een veldslag. Ik bedoel, kijk naar de mensen die erbij zijn betrokken, ze zijn ook op andere terreinen actief geweest. Dit is het grote verhaal hierachter, voor iedereen die bereid is het te vinden en erover te schrijven en het uit te leggen, deze grote rechtse samenzwering die al bezig is tegen mijn echtgenoot vanaf de dag dat hij kandidaat was om president te worden.”

 

Terwijl het land met niets anders bezig was, bleef president Clinton ontkennen. Op 28 juli kreeg Monica Lewinsky een aanbod voor vrijstelling van rechtsvervolging wegens meineed als ze zou getuigen. Op 3 augustus werd een met sperma bevlekte jurk van Lewinsky door de FBI onderzocht. Clinton gaf een bloedproef en de DNA bleek overeen te komen.

Op 17 augustus werd president Clinton verhoord door de onderzoeksrechter, Kenneth Starr, die inmiddels een held was geworden in conservatieve kringen waar president Clinton ongekende persoonlijke haar opriep.

Clinton opende het verhoor met een verklaring.

 

“Toen ik met Ms. Lewinsky bij verscheidene gelegenheden alleen was, begin 1996 en nog eens begin 1997, heb ik me begeven in gedragingen die niet in orde waren. Deze ontmoetingen bestonden niet uit het hebben van seksueel verkeer. Ze bestonden ook niet uit seksuele relaties zoals ik die term begreep te zijn gedefinieerd bij mijn getuigenis op 17 januari 1998. Maar ze omvatten wel onbetamelijk intiem contact. Deze onbetamelijke ontmoetingen eindigden, op mijn aandringen, begin 1997. […]

Al zal ik de onderzoeksjury van verder informatie zal voorzien voorzover ik dat kan, zal dit, vanwege overwegingen van privacy die mijn gezin aangaan, mijzelf en anderen, en in een poging de waardigheid van het ambt dat ik bekleed te handhaven, alles zijn wat ik over de specifieke punten zal zeggen van deze bepaalde zaken.”

 

Clinton getuigde gedurende drieënhalf uur, waarin hij een reeks impertinente vragen moest beantwoorden die vooral bedoeld waren om hem tot nieuwe meineed te verlokken. Clinton kwam met het beroemd geworden antwoord:

‘Het hangt ervan af wat de betekenis van het woord ‘is’ is.’

De avond van deze bekentenis dat hij het land een half jaar had voorgelogen, hield Clinton een televisietoespraak:

 

“Goedenavond, vanmiddag heb ik in deze kamer, op deze stoel, getuigd voor de Onafhankelijke onderzoeker en de onderzoeksjury. Ik heb hun vragen naar waarheid beantwoord, inclusief vragen over mijn privé leven, vragen die geen Amerikaanse burger ooit zou moeten willen beantwoorden. Niettemin moet ik de totale verantwoordelijkheid nemen voor al mijn daden, zowel privé als publiek. En dat is de reden dat ik vanavond tot u wil spreken.

Zoals u weet, werd mij in een getuigenverklaring in januari gevraagd over mijn relatie met Monica Lewinsky. Hoewel mijn antwoorden juridisch gezien juist waren, voegde ik daar niet vrijwillig extra informatie aan toe. Inderdaad, ik had een relatie met Miss Lewinsky die niet betamelijk was. Sterker, hij was verkeerd. Hij kwam neer op een kritieke fout in mijn beoordelingsvermogen en een persoonlijk falen waarvoor ik alleen en geheel verantwoordelijk ben. Maar ik heb de onderzoeksjury verteld en ik vertel u dat nu dat ik nooit iemand gevraagd heb te liegen, iets te verbergen of bewijsmateriaal te vernietigen of op een andere manier een onwettige actie te ondernemen.

Ik weet dat mijn publieke commentaren en mijn zwijgen over deze zaak een valse indruk gaven. Ik heb mensen misleid, zelfs mijn echtgenote. Ik betreur dat ten diepste. Ik kan u alleen maar zeggen dat vele factoren mijn gedrag motiveerden. Ten eerste een verlangen om mezelf te beschermen tegen de schaamte over mijn eigen gedrag. Ik probeerde ook om mijn gezin te beschermen. Het feit dat deze vragen werden gesteld in een politiek geïnspireerde rechtszaak, die sindsdien is verworpen, was ook een overweging. Daarenboven had ik echte en serieuze zorgen over een onderzoek van een onafhankelijke aanklager dat begon met mijn privé zakelijke handelingen twintig jaar geleden, handelingen waaraan, zo mag ik hier wel toevoegen, een onafhankelijk federaal bureau meer dan twee jaar geleden niets kon vinden dat ikzelf of mijn vrouw verkeerd hadden gedaan.

De onafhankelijke aanklager porde verder bij mijn staf en bij mijn vrienden, daarna in mijn privé leven. En nu is dit onderzoek zelf het voorwerp van een onderzoek.

Dit is al veel te lang doorgegaan, heeft al te veel gekost en te veel onschuldige mensen pijn gedaan. Deze zaak speelt nu tussen mijzelf, de twee mensen waarvan ik het meest houd – mijn vrouw en mijn dochter – en onze God. Ik moet dat rechtzetten en ik ben bereid alles te doen wat daarvoor nodig is. Niets is voor mij persoonlijk belangrijker. Maar het is privé en ik ben van plan mijn gezinsleven terug te claimen voor mijn gezin. Het gaat niemand wat aan dan ons.

Zelfs presidenten hebben een privé leven. Het is tijd om het streven naar persoonlijke vernietiging en het porren in privé levens stop te zetten en verder te gaan met ons nationale leven. Ons land is door deze zaak al veel te lang afgeleid en ik neem mijn verantwoordelijk voor mijn aandeel daarin. Meer kan ik niet doen.

Nu is het tijd – nee, het is al lang tijd om verder te gaan.

We hebben belangrijke zaken te doen – echte kansen te grijpen, echte problemen op te lossen, echte veiligheidsproblemen tegemoet te treden.

En daarom vraag ik u vanavond om u af te keren van het spektakel van de afgelopen zeven maanden, het materiaal van onze nationale conversatie te repareren, en terug te keren naar al de uitdagingen en al de beloften van de volgende Amerikaanse eeuw.

Dank u voor uw aandacht. En een goedenavond.”

 

De Republikeinse meerderheid in het Congres weigerde de zaak te laten rusten en stelde een impeachment procedure in om de president af te zetten. De Amerikaanse kiezer bestrafte de Republikeinen daarvoor door hen in november 1998 een forse verkiezingsnederlaag toe te brengen. De impeachment procedure liep begin 1999 op niets uit. Het effect van Clintons gebrek aan discipline was dat zijn tweede termijn bijzonder weinig beleidsresultaten opleverde. Omdat het land in vrede verkeerde, de economie het goed deed en mensen zich goed voelden, verliet Clinton niettemin het presidentschap met redelijke populariteitscijfers. Dat beeld ondermijnde hij echter weer op de allerlaatste dag in zijn ambt als president door een reeks onbetamelijke gratieverleningen. Of presidenten recht hebben op privé levens met jonge stagiaires is een nog steeds druk bediscussieerde vraag. Zeker is dat het de resultaten van een presidentschap niet ten goede komt als het bekend wordt.

 

Bron

Publieke documenten, Witte Huis persdienst.