James Baldwin, een van Amerika’s beste essayisten ooit, is altijd goed voor een mooie en vooral toepasselijke quote. Michelle Goldberg van de NYT gaf me vandaag deze: “Not everything that is faced can be changed, but nothing can be changed until it is faced.” Baldwin schreef over segregatie en racisme, Goldberg verwijst naar Bidens ondergang. Ze schrijft, zoals ikzelf en vrijwel iedereen die het debat zag en commentaar geeft, over de noodzaak om Biden te dumpen. Ze ziet, terecht, dat er al twee jaar geleden en sindsdien talloze malen, werd geopperd dat Biden het moest laten bij een succesvolle termijn. Zie hier. En hier.
Het was een onderwerp dat maar doorsudderde. Zoals ook Hillary Clinton in 2013 al een fatale fout maakte door kandidaat te zijn en een hele generatie Democraten af te blokken en Trump het ambt te geven, zo maakte Biden al twee jaar geleden, na de tussentijdse verkiezingen die juist een enorme opsteker waren voor de Democraten, dezelfde fout. Iedereen zag het, er werd over gepraat en geschreven, en het afgelopen half jaar heeft menig columnist Biden opgeroepen te vertrekken. Maar pas nu we het probleem recht in de ogen zien – de oude man in het debat, op de rand van een mini stroke – kunnen we er echt over praten.
Nu komt er de uitspraak van het Supreme Court nog bij. Een president is immuun tot het tegendeel is aangetoond, daar komt het op neer. En aantonen dat iets niet binnen de ruimte van het presidentschap valt, zo merkten de conversatieve Trump rechters op, zal nog behoorlijk moeilijk zijn. Er zal nog heel wat geïnterpreteerd worden voordat we weten wat we echt aan deze uitspraak hebben, maar het lijkt wel duidelijk dat we afgaan op een imperial presidency, zoals Arthur Schlesinger Jr. het in 1973 noemde – in een boek dat mij zelf op het pad zette van Amerikaanse staatsrecht en Amerikaanse politiek, maar dit terzijde.
In zijn fameuze interview met David Frost, in 1977, een nabeschouwing op zijn destructieve presidentschap, formuleerde Richard Nixon zijn idee over de almacht van een president zo: “When the president does it, that means that it is not illegal.” Verderop stelde hij dat als “the president approves an action because of the national security — or in this case because of a threat to internal peace and order of significant magnitude — then the president’s decision in that instance is one that enables those who carry it out to carry it out without violating a law.” Anders zit je in een onmogelijke positie, vond Nixon. Trump en, laten we dat niet vergeten, ook andere presidenten van welke partij dan ook, krijgen nu wat Nixon had gewenst. Ze mogen doen wat ze willen.
Het plaatst de verkiezingen en Bidens onwil te vertrekken in een nieuw perspectief. Als Trump wordt gekozen dan kan hij doen wat hij wil. De minister van Justitie wordt zijn loopjongen, precies wat Trump wilde toen hij Jef Sessions na een half jaar ontsloeg en verving door William Barr die wel deed wat de imperial psycho wilde. Het kostte Barr zijn reputatie maar dat lijkt geen probleem voor iemand die een heel boek volpende over het gevaar van Trump en vervolgens aankondigde dat hij toch op de man zal stemmen.
Trump liet er geen gras over groeien. Hij had al eerder laten weten dat Biden juist zou profiteren van immuniteit omdat hij Jan en Alleman wil vervolgen als wraakoefening, hij beschouwde de uitspraak van zijn rechters als een overwinning.
En terecht. Als onroerend goed boer leerde Trump een aantal dingen. Je hoeft je leveranciers niet te betalen, ze laten zich keer op keer bedriegen. Je overleeft met goede en vooral veel juristen die weten hoe ze zaken moeten oprekken. Je kunt iedereen kapot procederen. En dat is precies wat hier gebeurt. Trump hoeft de consequenties van zijn daden niet te accepteren, hij kan ze op 20 januari wegwerken door zijn knipmessende minister van Justitie opdracht te geven alle aanklachten op te heffen en onderzoeken stop te zetten.
Toen Trump drie rechters benoemde (met dank aan Mitch McConnell die een zetel stal, en, eerlijk is eerlijk, ook met dank aan Ruth Bader Ginsburg, die net als Biden te lang bleef zitten) zei hij omonwonden dat hij erop rekende dat ze ‘zijn’ rechters zouden zijn. Het was altijd zijn plan om de verkiezingen van 2020 te frustreren en hoopte met de rechters zijn zin te krijgen. Wel, geef Trump krediet voor zijn activisme: ze doen het vuile werk voor hem.
Twee rechters springen eruit. Clarence Thomas, ethisch gehandicapped, is getrouwd met een activiste die in 2020 en 2021 (en nog steeds) de verkiezingsfraude van Trump pushte. En nu beslist deze man over de vraag of de staatsgreeppleger er zonder schade vanaf komt. Rechter Samuel Alito, die van de absurde abortus uitspraak, heeft bij zijn huizen vlaggen wapperen van de Trump beweging. Het is mijn vrouw, roept de rechter. En nu beslist hij over immuniteit voor de staatsgreeppleger.
Interessant ook weer dat rechters die claimen terug te vallen op ‘original interpretation’, op de gedachtenwereld van de Founding Fathers, met deze uitspraak alles op zijn kop zetten. Een onschendbare koning was precies wat James Madison en de opstellers van de grondwet niet wilden. Nu hebben we die, met dank aan deze ideologische kromdenkers.