Morgen in de Standaard
In het Witte Huis van Donald Trump is niets wat het lijkt. Het wegnemen van Jared Kushners bevoegdheid om kennis te nemen van topgeheime informatie is meer dan dat. Primair gaat het hier om een erkenning van chef staf John Kelly als de belangrijkste man in de omgeving van president Trump. Kelly kreeg zijn zin: Trump liet de beslissing over deze bevoegdheden aan hem over, wetend dat Kushner dat direct zou merken. Dat is het tweede interessante aspect van deze zaak: de president liet zijn schoonzoon bungelen.
Na de pijnlijke ervaringen met Rob Porter, Trumps stafsecretaris, die vanwege herhaaldelijk huiselijk geweld niet door de FBI-controles kwam en eerder in februari ontslag moest nemen, kon het Witte Huis eigenlijk niet anders. Er bleken meer dan honderd mensen rond te lopen die niet of nog niet vrijgegeven waren voor topgeheime inlichtingen en daar toch toegang toe hadden of in hun functie zouden moeten hebben. Voor militairen als Kelly en veiligheidsadviseur Herbert McMaster was dat een steen des aanstoots. Het gehannes rondom Porter gaf Kelly de kans om dit proces weer serieus te nemen en, en passant, Jared Kushner een duw te geven. Want ondanks Kushners gebrek aan de juiste kwalificaties, mocht hij aanzitten bij briefings over Amerika’s grootste geheimen.
Het directe probleem met Kushner was dat hij de documentatie voor het FBI-onderzoek herhaaldelijk had moeten aanpassen omdat hij ontmoetingen en gesprekken met Russen en andere buitenlanders niet gemeld had. Daar kwam bij, volgens een artikel in The Washington Post van 27 februari, dat McMaster had gemerkt dat Kushner contacten had met buitenlandse functionarissen zonder die met hem te coördineren of officieel te melden. Deze contacten hadden te maken met eventuele investeringen in problematische onroerend goed bezittingen in het Kushner-imperium. Inlichtingendiensten hadden vernomen dat deze buitenlanders praatten over de mogelijkheid Kushner te beïnvloeden. Begin februari liet het ministerie van Justitie weten dat dit alles betekende dat de vertraagde vrijstelling voor de topgeheime informatie er niet zou komen.
Kushners terugzetting betekent in de praktijk dat zijn rol als Trumps belangrijkste adviseur voor een mogelijk akkoord in het Midden Oosten zal zijn uitgespeeld. Ook Kushners rol als liaison met Mexico (dat vorige week nog boos een bezoek aan Washington afzegde) moet nu onder druk staan. Chef staf Kelly vond het nodig om expliciet te melden dat hij alle vertrouwen had dat Kushner zijn werk kon doen – wat juist door deze verklaring duidelijk niet het geval was.
Met de isolering van Kushner lijkt het Trump-Witte Huis ook een voorschot te nemen op de volgende fase van het onderzoek van speciale aanklager Mueller. Alles wijst erop dat Mueller hem in het vizier heeft. Vermoedelijk was het Kushner die al voor Trumps inauguratie oud-veiligheidsadviseur Flynn opdracht gaf de Russen te verzekeren dat Obama’s sancties zouden worden afgezwakt. Mogelijk problematisch is de ontmoeting met Russen in de zomer van 2016 waar de mogelijkheid werd besproken om vuiligheid over de Clinton campagne te krijgen. We weten niet of en hoe Kushner betrokken was bij het ontslaan van toenmalig FBI-directeur Comey en de mogelijkheid dat daarbij een gerechtelijk onderzoek werd gedwarsboomd. Enige afstand tot Kushner kan straks geen kwaad.
Sinds Flynn in november besloot samen te werken met onderzoeker Mueller werd Kushner steeds meer op de achtergrond gehouden, zozeer dat we hem de afgelopen weken helemaal niet meer zagen – een opmerkelijk verschil met voordien toen hij opdook bij werkelijk elke bijeenkomst of foto-gelegenheid. Het is mogelijk dat Trump met zijn fijn gevoel voor zelfbehoud heeft besloten dat zelfs zijn familie een potentieel probleem oplevert. De omgang met president Trump heeft inmiddels menigeen in diens omgeving besmeurd. Dat nu ook familieleden het veld moeten ruimen, is pijnlijk voor een man die eigenlijk alleen familie vertrouwt. Naar verluid is First Lady Melania witheet over de affaires die Trump kort na de geboorte van hun zoon zou hebben gehad met een porno-actrice en een Playgirl. Ze bleef weg uit Davos, nam een aparte auto naar de State of the Union en zou zelfs het Witte Huis vermijden. Het wordt steeds eenzamer in het Oval Office.