Wie verrast was over het optreden van de psycho president in Helsinki heeft niet goed opgelet of, waarschijnlijker, hoopt tegen beter weten in dat er in de onbeschofte dumbo een klein zaadje van een staatsman schuilgaat.

Poetin hoefde niet eens een lofrede over Trumps kwaliteiten af te steken. De psycho lag al op zijn rug, pootjes omhoog. Je hoefde hem niet eens te aaien om hem te laten snorren.

Niettemin, gegeven alles wat we al wisten, wat we konden verwachten: het was zelfs in die context een bijzondere show. Een Amerikaanse president die na het beledigen en uitschelden van bondgenoten, die op de NAVO conferentie geïsoleerd rondwandelde, samen met sultan Erdogan, de Russische baas omarmt: je had het een paar jaar geleden toch niet kunnen voorzien.

Dat dezelfde narcistische patiënt zijn eigen inlichtingendiensten dishte en uitsprak dat hij meer vertrouwen heeft in Poetin dan in de mensen die hem informeren was geheel volgens Trumpiaans patroon. Dat gold ook voor zijn geneuzel over Hillary, de emails en andere flauwekul. De Amerikaanse president die denkt dat hij op een verkiezingsrally in Montana staat, het is een ontregelend spektakel. Maar niet verrassend.

Het zal ook niet de laatste keer zijn dat we zo bewezen krijgen dat Amerika zijn leidende rol in de wereld heeft opgegeven. Ik denk dat dit een blijvende ontwikkeling is.

De Republikeinse Partij lijkt reddeloos verloren, ruggegraatloos, principeloos en geheel in dienst van de plutocratie (Martin Wolf gaf gisteren in de Financial Times een mooie analyse hoe de plutocratie Amerika naar deze afgrond leidt).

Toch – ik waag me niet aan voorspellingen – zou het mij niet verbazen als John Kasich (gouverneur van Ohio) of Niki Haley (VN ambassadeur) in 2020 als Republikeinen zouden kunnen winnen van een verdeelde Democratische Partij. Maar dat is voor later.

Dit was een beschamende vertoning, geheel volgens verwachting en volgens patroon. Er is maar een manier om er een einde aan te maken: een kiezersopstand.