Een serieuze Nederlandse bank ziet de waarde van zijn aandelen dalen van 82 Euro medio 2019 naar 25 Euro nu. Je zou denken dat er veel aandacht was voor dit spectaculaire verlies, een ware crash. Vragen over de echte waarde van die bank, waarom die zo hoog was in 2019 of zo laag nu. Wat is de werkelijke waarde? En hoe kan het dat dit fonds zo spectaculair kelderde? Een bank? Is dat niet de meest gereguleerde bedrijfstak?
Triodos is de naam van de bank en de reden dat u er weinig over hoort, is dat het niet een beursgenoteerd bedrijf is. Het een groene bank, een goede doelen bank die geen leningen verstrekt (niet aan particulieren althans) maar gewoon doet wat een bank moet doen, zorgen dat je kunt betalen en je rekening gaande houden. Ze hebben ook beleggingsfondsen met goede doelstellingen en toch nog rendement. Daarom neem je er als klant een rekening.
Triodos financierde zichzelf op een bijzondere manier. Ze vroeg om geld aan de rekeninghouders, een lage risico investering in een goed doel. Als u toch spaargeld had liggen dat u in een beursgenoteerd fonds wilde stoppen, breng het bij ons onder. Wij nemen u geld graag aan, stellen een prijs vast waartegen u aandelen kunt kopen en, niet onbelangrijk, ook kunt verkopen, althans, wij kopen in. Echt, gegarandeerd, nou ja, we doen ons best.
Het kan aan mij liggen, maar dit lijkt verdacht veel op een Ponzi scheme, een pyramide spel, waarbij uittreders worden betaald met het geld dat nieuwskomers inleggen omdat ze hoge winsten krijgen voorgespiegeld. Totdat het touwtje ergens breekt en er meer uittreders dan nieuwkomers zijn en de zaak op de fles gaat. En de organisatoren, Bernie Madoff bijvoorbeeld, de gevangenis in draaien. Triodos werkt anders, maar niet heel veel anders. Want zeggen ze bij Triodos, wij zijn een club met ideële doelstellingen en daar hebt u op ingetekend. Dat willen we zo houden en dus proberen we het zo moeilijk mogelijk te maken voor aandeelhouders om hun stukken te verkopen. Want wij zijn groen, wij zijn goed.
Ik ben een van 43.000 suckers die hierin getrapt zijn. Een deel van de erfenis van mijn moeder wilde ik ergens parkeren, laag risico, laag rendement maar veilig. Het is nu een derde waard van waarvoor het in 2019 stond genoteerd. Dat komt omdat Triodos weigerde verder in te kopen toen er te veel mensen aan het begin van corona (of om andere redenen) uit wilden stappen. Ze blokkeerden alle handel, lieten de aandelenbezitters hun stukken afwaarderen tot 50 Euro voor Box 3 doeleinden en beloofden te zoeken naar een oplossing.
Die ‘oplossing’ is, drie jaar later, een soort beursje gerund door Captin, alleen voor Triodos aandelen, waarvoor je je moet registreren en waar iedere week gekeken wordt welke prijs gerechtvaardigd is. Het begon op 40 Euro, zakte rap naar 20 Euro, krabbelde weer op naar rond de 40 en stortte weer in naar 25. Als je kijkt naar het aanbod en de vraag (Captin, de club die dit organiseert) houdt een lijstje bij van de top tien aan beide kanten, zie je een paar dingen. Er zijn idiote koop en verkoopprijzen die het beeld vertroebelen. Er zijn maar tien meldingen waardoor je geen goed beeld krijgt. Maar wat wel duidelijk is, is dat er verrekt weinig vraag is. Er zijn geen partijen in de markt die geïnteresseerd zijn. Zelfs niet op deze absurde prijs.
Dat is niet zo vreemd. De enige reden om op 25 te kopen is dat het weinig verder omlaag kan en het dividend van 1,50 per aandeel er dan relatief goed uitziet. Maar zie er dan maar weer eens ooit vanaf te komen. Grote kopers passen wel op om in zo starre markt te stappen. Het is het risico niet waard. Die markt, kortom, die werkt niet. Er zijn miljoenen aan besteed, maar het stelt niets voor.
Vorige week had de organisatie die de aandeelhouders vertegenwoordigt (iedere aandeelhouder is er lid van) een on line vergadering. De woordvoerder was het betrouwbare oliemannetje van Nederland, oud-Ser voorzitter Rinnooy Kan. Er was een presentator die al onze vragen zou oppikken (hij pikte er de soft balls uit – ik kan me niet voorstellen dat er geen kritischer vragen waren), een paar specialisten. En er was Rinnooy Kan.
Hij wilde een nieuwe regeling van corporate governance aan ons slijten. Hij vertelde ons hoe belangrijk het is dat ‘we’ de gelederen gesloten houden. ‘We’ waren allemaal teleurgesteld over die Captin beurs. Er werd naar gekeken.
Hij wilde dat we de regels van de aandelenclub zo veranderden dat het niet mogelijk zou zijn voor een buitenstaander, laten we zeggen een andere bank die de klanten van Triodos zou willen hebben, in staat zou zijn die aandelen tegen een goede prijs in te kopen (‘goed’ te bepalen door de aandeelhouders die inmiddels op een derde van de waarde zitten). Die aandelenclub wordt daartoe geleid door een bestuur dat zichzelf vernieuwt door middel van coöptatie, om te voorkomen dat ‘foute’ lui binnenkomen. Voor mij klonk het als een permanente poison pill en zeker niet in het belang van de resterende aandeelhouders.
Van Triodos heb ik nooit een verklaring gekregen waarom hun onderneming tweederde in waarde is gedaald. Is dat verlies aan waarde of was de aandelenprijs in 2019 idioot overgewaardeerd (waarbij die prijs door de leiding werd vastgesteld). Hoe je een dergelijk aandelenfonds kunt runnen in Nederland, met al die regels van de Nederlandse Bank waar bankiers zich aan moeten houden?
Wat ik zeker weet is dat ik tegen die wijzigingen van de corporate governance ga stemmen. Ik vertrouw Triodos niet meer, zou graag de kans krijgen om de hele tent te verkopen aan een bank met minder ideale doelstellingen maar een die mijn geld beter beschermt. Ik weet niet wat voor echte rol Rinnooy Kan hierin speelt, hij blijft betrouwbaar ogen, maar ik vond die performance vorige week weinig overtuigend.
Ondertussen hebben mensen die hun pensioenspaargeld in Triodos hebben geïnvesteerd en het nodig hadden tegen absurd lage prijzen moeten verkopen. Door het Captin gebeuren kun je aandeelhouders ook niet meer allemaal gelijk behandelen: er zijn nieuwkomers, er zijn slachtoffers die al verkocht hebben.
De Triodos crash zou meer nieuwswaarde moeten hebben. Als journalist zie ik hier een boek, als je tenminste relevante mensen aan de praat kunt krijgen. Als spaarder zie alleen die crash en het gevoel grotelijks verneukt te zijn.