Het optreden van Trump gaat steeds meer trekken krijgen van een onthechte, losgezongen psychopaat. De ‘gesprekken’ in het Oval Office, inclusief die met Rutte die glimlachend bij de ballen werd genomen, zijn gewoon campagne bijeenkomsten, waar de dictator, omringd door jaknikkende ministers en assistenten, zijn hoogstpersoonlijke grieven-agenda afdraait. De ‘speech’ in het ministerie van Justitie, idem ditto, een verongelijkt verhaal zonder begin en zonder einde, een afdraaien van de greatest hits, met beledigingen voor mensen die gewoon hun werk deden en vleierij voor de acolieten die hij in het ministerie heeft ondergebracht. Ze klapten braaf voor zijn greatest hits. De state of the union was vooral een state of the psychopat. Het is een onthutsend schouwspel.

Great television, dat wel. CNN zond de campagnespeeches live uit. Ik moet bekennen dat ik er ongeveer vijf minuten naar kan kijken. Zo great is die televisie niet. Maar als het Trump te doen is om aandacht trekken – en dat is het – dan werkt het prima. De schrijvende pers is kritisch maar de beeldmedia zouden toch echt moeten overwegen om deze nonsens gewoon niet meer uit te zenden. Laat het maar aan Fox over.

Ik vraag me af hoe lang dit goed gaat. Zelfs het volgzame Amerikaanse publiek ziet op een gegeven moment wat hier gaande is. Of niet? Uiteindelijk kon hij een hele campagne zo vullen en er nog mee winnen ook.

Ondertussen leidt de aandacht voor de psychopaat af van de destructie die wordt aangericht. De student aan Columbia met zijn green card wordt in strijd met alle regels opgepakt, universiteiten zoals Columbia (mijn alma mater) die krijgt voorgeschreven wat wel en wat niet mag – geheel terzijde, de manier waarop kritiek op Israël wordt behandeld door de VS in brede zin leidt tot eindeloos antisemitisme. Georgetown (de alama mater van mijn vrouw) die te horen krijgt dat het zijn curriculum aan moet passen. De bedreigingen van de media, de behandeling van journalisten. De eed van trouw aan de grote leider in de vorm van het belijden dat de verkiezingen van 2020 Trump ontstolen zijn. Het is allemaal klassiek totalitair optreden – vergeet dat fascisme. 

Copresident Musk is, denk ik, op weg naar zijn exit. Trump heeft nog nooit aan iemand loyaliteit vertoond, behalve aan zichzelf, ener valt de laatste dagen weinig positiefs te melden over de oligarch. Het is een kwestie van tijd, dan kan hij met opgeheven rechterarm de aftocht blazen.

En daarom begrijp ik wel wat de Democraten bezield om niet tegen de begrotingsvoorstellen te stemmen die belastingverlagingen voor de rijken continueren en sociale programma’s uitkleden. Een overheidssluiting zou door de psycho en zijn bende geheel op het conto van de Democraten geschreven worden, terwijl een ineenstorten van de Amerikaanse samenleving als gevolg van Trumps beleidsdaden honderd procent bij de Republikeinen terechtkomt. Ja, het lijkt weer alsof de Democraten zo verdeeld zijn dat er niets uit hun handen komt, maar ik vermoed dat op termijn eerder de homogeniteit van de Republikeinen voor hen een groter probleem wordt. 

Letterlijk niemand bij die club, nota bene de partij van Lincoln, durft ook maar iets te zeggen dat ook maar een ondertoon van kritiek heeft. Mensen die zichzelf heel serieus nemen, zoals de steeds slinkende Marco Rubio, worden gekleineerd en gedwongen te zingen in het koor. Het blijft ongelooflijk dat het Congres en meer speciaal Republikeinse senatoren zichzelf zo buitenspel laten zetten. The greatest deliberative body, zo zien ze zichzelf, staat te kakken. Het zijn Trump-advocaten en handlangers die bepalen wat er gebeurt en de Republikeinen houden zich koest (ik vermoed vanuit hetzelfde sentiment als de Democraten: laat Trump zichzelf maar ophangen).

Donderdag ratelde Trump in het Oval Office, ik geloof toen hij de Ierse premier de campagne-behandeling gaf, over Oekraïne met maar één woord dat steeds terugkwam: peace. Bij de ouwehoershow op NPO ging Caspar Thomas er niet op in, maar duidelijk is dat Trump maar één enkel doel voor ogen heeft, de Nobelprijs voor de vrede. Peace, peace, peace, Putin is peace. Het is moeilijk voor te stellen dat dit zou gebeuren (hij moet en hij zal Obama evenaren) en misschien kan Musk het voor hem kopen. Maar je weet het maar nooit, uiteindelijk stonden Henry Kissingers massamoorden en eindeloos oprekken van de oorlog (peace with honor) niet in de weg van de prijs. En, eerlijk is eerlijk, Obama hoefde er indertijd helemaal niets voor te doen – jammer genoeg had hij niet de wherewithall om de prijs te weigeren.

Ik moet toegeven, het blijft een gok voor de oppositie, maar ik denk dat de enige manier om hiermee om te gaan is toch die van relatieve onbetrokkenheid is. Laat deze bende van wrede en destructieve ideologen zichzelf onmogelijk maken, zodat het publiek zich tegen hen keert. Ze zouden wel wat luidruchtiger mogen zijn over de belastingverlagingen die de begrotingstekorten, ooit een Republikeins stokpaardje, zo hoog laten oplopen dat het nog decennia zal duren voordat dit gerepareerd is – tenzij de belastingen drastisch verhoogd worden. Dit is overigens een bekend Republikeins spel. De evil voorganger van Trump, Dick Cheney, wist al in 2001, bij de eerste verlaging voor de rijken: deficits don’t matter.

Dat de Democraten nu vechtend over straat rollen is bijzaak. Dat komt wel weer goed als de nood echt aan de man is. Terwijl Gavin Newsom zichzelf voor paal zet met een imitatie show, timmert Pete Buttigieg stilletjes aan de weg. Hoog tijd ook. Ook bij de Democraten moeten de bejaarden een zetje naar buiten krijgen.

Maar eensgezindheid nu levert simpelweg niets op. Leg bij de Republikeinen neer wat bij hen hoort. Alle geleuter van de psychopaat (zoals dat Biden 21 miljoen immigranten binnenliet en dat Amerika 350 miljard in Oekraïne heeft geïnvesteerd) heeft ook een tijdlijn. Alles wat hem is aangedaan en alles wat Amerika niet zo great maakte wijten aan Biden heeft een houdbaarheidsdatum. De rot zit er al in, laat hem maar even doorwerken.