Het terugtrekken van Amerika uit de akkoorden van Parijs zal een eigen goal blijken te zijn voor de VS. Trump zal niet meer meemaken wat de gevolgen zijn van zijn ontmanteling van de VS als leidende natie en gelukkig, mede dankzij verstandig beleid van de VS als leider van de wereld, zijn er verstandige andere landen en zelfs verstandige Amerikanen die Trump negeren.

Om te beginnen is het proces om Parijs te verlaten lang. Een jaar opzegtermijn en dan drie jaar om eruit te stappen – kost nog meer tijd dan Brexit. Rond 2020, rond de verkiezingen waarin Pence het zal opnemen tegen een jonge Californiër (of Californische), zal het onderwerp dus op de agenda staan. 

Ondertussen zullen de grootste staten van de VS, Californië, New York, New Jersey en andere, zich houden aan hun eigen milieuregels, in essentie die van Californië. Zoals ik in mijn verhaal in de Groene liet zien, hebben die regels niet alleen de staat zelf behoorlijk opgeknapt, maar hebben ze ook de norm gezet voor de rest van het land. Ondernemingen, autofabricanten en anderen, moeten daar rekening mee houden, never mind wat Trump allemaal roept of zijn EPA olieindustrie vertegenwoordiger buikspreekt.

De bottom line wordt dat Trump Amerika nodeloos en nutteloos aan de kantlijn zet van de wereld (in het geval Parijs meer dan de beschaafde wereld: vrijwel alle landen in de wereld tekenden in). Het levert niets op. Geen soevereiniteit, geen banen voor mijnwerkers, geen great America. Trump is de meester van lege gebaren, van eindeloze champagneretoriek zonder enige reality check.

De wereld gaat zich opmaken voor nieuw leiderschap.