Ik heb gisteren voor het eerst een aflevering van de Kennedy’s gezien, nu op NPO 2. Dat viel niet mee. Helaas zijn de makers gevallen voor het glorieuze Kennedy verhaal, inclusief alle clichés en een flink aantal onwaarheden. Maar vooral ontbreekt context en enige kritische analyse van deze familie.
In deze aflevering krijgt Johnson er weer van langs dat hij snel, in het vliegtuig nog de eed aflegde. Dat was, is de suggestie, typisch voor Johnson: een soort machtsgreep. Zo voelden de Kennedy’s het maar het was wel nuttig geweest om te horen dat het midden in de Koude Oorlog, zonder te weten wie de moord gepleegd had, verstandig was om een functionerende president te hebben. Jackie wilde daarbij zijn, in haar bloedbevlekte roze pakje, om de moordenaars te confronteren met hun daad, niet omdat Johnson totaal ongevoelig was.
Alles in de serie gaat over de Kennedy’s, alsof er niets en niemand anders bestond. Dat blijkt vooral in de laatste tien minuten als in hoog tempo, zonder enig verband met de rest van de wereld of Amerika, de gedoemde campagne van Robert Kennedy voor het presidentschap werd gevolgd.
Je zou uit de serie niet kunnen afleiden dat Robert een twijfelaar was, een depressieve man die uit een soort eerverplichting een campagne ging voeren die hij eigenlijk niet wilde. Je zou niet weten dat Lyndon Johnson vlak voordat hij zich terugtrok in maart 1968 in New Hamsphire was verslagen door Eugene McCarthy. McCarthy had, anders dan RFK, wel het lef gehad om Johnson uit te dagen. Robert durfde pas toen McCarthy duidelijk had gemaakt dat Johnson kwetsbaar was.
Robert vocht een steeds meer bittere campagne uit met McCarthy, waarbij RFK niet altijd op zijn best functioneerde. Je zou het niet weten als je de serie ziet. Robert wint op 5 juni in Californië, zonder enig nieuws over de rest van de campagne, en als hij wordt vermoord krijg je weer dat verhaal dat hij in Chicago de nominatie zou hebben gekregen.
Ik ben niet zo verbaasd over deze Kennedy verering, helaas is dat nog steeds het geijkte verhaal. Maar wat een gemiste kans. Er valt veel te zeggen over de Kennedy familie, de roekeloosheid, de machtswellust, het gebrek aan moreel besef, opgestart door vader Joe, en tegelijk over hun kwaliteiten als publieke leiders terwijl ze ook thuis hadden kunnen zitten rentenieren. Dat is een interessant verhaal. Mijn recente boek over de Kennedy’s probeert het in zijn geheel te vertellen. Ik denk, in alle onbescheidenheid, dat ik daar een stuk beter in geslaagd ben dan deze hallelujah serie.
Zelfs de uitvoering van de documentaire is cliché. Robert Kennedy krijgt een telefoontje van J. Edgar Hoover dat Kennedy in Dallas is neergeschoten, je hoort een telefoon rinkelen en in eens in kleur iemand een telefoon opnemen. Allerlei scenes zijn nagespeeld zonder dat duidelijk is wanneer dat zo is. Nou ja, zodra er kleur is, weet je dat. De geïnterviewden zijn flink geëdit, ik weet dat een aantal van de biografen kritischer waren dan je ze ziet. Een aantal van de talking heads zijn tamelijk irrelevant, zoals Elizabeth Warren of andere huidige politici. Terwijl iemand als Ken Burns geweldige documentaires maakte over Vietnam, de burgeroorlog en andere belangrijke historische gebeurtenissen, is deze ‘documentaire’, helaas, een hagiografisch broddelwerkstukje.