Ik ben een liefhebber van biografieën, politiek, cultureel of anderszins. Tegelijk houd ik van wat vaak ‘historische fictie’ wordt genoemd, laten we zeggen de biografie in de vorm van een roman, van fictie. Als het gaat om een serieus persoon kun je als schrijver niet ver afwijken van wat bekend is zonder dat je geloofwaardigheid verliest. Tegelijkertijd kun je lege plekken invullen die in een biografie vaak als ‘Lincoln moet wel …’ of ‘Het is vrijwel zeker dat Lincoln..’.

Ik noem Lincoln, niet alleen omdat ik zelf een biografie over hem schreef – hij liet veel geschrijf na, brieven, toespraken en mensen uit zijn omgeving die over hem schreven, maar geen dagboek of eigen memoires – maar ook omdat een van mijn favoriete beoefenaars van het genre historical fiction, Gore Vidal, een boek over Lincoln schreef. Daarin komt hij zonder serieus bewijs tot de conclusie dat Lincoln depressief was (dat was hij) omdat hij sifylis zou hebben opgelopen. Daaruit leidt Vidal veel af en zoals dat gaat met ‘wat als’, kun je dan een heleboel verschillende afslagen nemen.

Niettemin schreef Vidal een geëngageerd en spannend boek, vol inzichten, over Lincoln. Een van de allerbeste fictiebiografieën die ik ken is Vidals Burr, over Jeffersons vicepresident die door een fout in het systeem in 1800 evenveel kiesmannen haalde als Jefferson, terwijl dat nadrukkelijk niet de bedoeling was. Burr probeerde vier jaar later nog een afscheiding in het westen te bewerkstelligen. Een fascinerend figuur die in zo’n roman een gezicht en een stem kreeg. 

Hillary Mantel bracht een periode in de Engelse geschiedenis – Henry VIII en Thomas Cromwell – die anders vooral een droog historisch verhaal zou zijn. Ik was ook erg verguld met de biografie van De Montaigne, de vader van het essay, door Sarah Bakewell, getiteld How to life: a life of Montaigne in twenty questions and one answer. Zij vond een mooie tussenvariant, want wat schrijf je anders over iemand waarvan we vooral zijn geschriften kennen. En ja, ook de geweldige boeken over Cicero en Rome van Robert Harris vallen in deze categorie.

Ik kom hierop door het lezen van The Magician, de imponerende biografie in romanvorm van Thomas Mann, door Colin Toibin. Lees mijn bespreking ervan op het biografieportaal.