Begin oktober werden veertien mannen gearresteerd die de gouverneur van Michigan, Gretchen Whitmer, zouden willen ontvoeren en eventueel doden. De mannen maken deel uit van rechts radicale militia’s die vast deel zijn van het landschap in Michigan maar deze criminele activiteit werd geïnspireerd door het beleid van Whitmer om corona in te dammen.

Michigan werd al in het voorjaar hard getroffen, Whitmer had maatregelen getroffen die haar het doelwit maakten van president Trump. ‘Bevrijd jezelf’, riep de Amerikaanse president. De nu gearresteerde lieden waren deel van de groep die eerst op de trappen van het congresgebouw van Michigan protesteerden en later het gebouw binnengingen met automatische wapens. Dat mag in deze staat waar op het platteland wapenbezit een heilige zaak is.

Je zou denken dat ontvoeren van een gouverneur – de mannen hadden al verkenningen uitgevoerd rondom Whitmers buitenhuisje en spraken ook over actie tegen de gouverneur van Virginia – minstens zou leiden tot een veroordeling van de Amerikaanse president. Het tegendeel gebeurde. Trump zei niets over de bedreigingen en ging vol in de aanval op Whitmer bij een verkiezingsbijeenkomst. Zijn publiek reageerde met ‘lock her up’, zoals ze inmiddels gewend zijn als Trump Democraten aanvalt. De president lachte, schudde het hoofd maar deed niets om hen te stoppen. ‘Lock them all up’, vervolgde hij.

Het was een beschamende vertoning, gemeten aan welke standaard dan ook. ‘He was only having fun’, zei Trumps schoondochter Lara Trump, officieel een adviseur van zijn campagne. Trump zelf voegde nog toe dat Whitmer hem niet bedankt had dat ‘zijn’ ministerie van Justitie het complot had opgerold.

Trumps lolletje is het nachtmerrie scenario voor deze verkiezingen. Een onduidelijke uitslag, onrust, chaos, opgejuind door president Trump en dan geweld door de zwaar bewapende militia’s die geen geheim maken van hun steun voor Trump en evenmin van hun bereidheid om gewapend hun ‘vrijheid’ te verdedigen. Tijdens het debat met Joe Biden weigerde Trump ‘white supremacy’ te veroordelen en zei hij over een van de militante groepen, de Proud Boys, dat ze ‘op stand by’ moesten staan.

Er is reden genoeg voor zorg. Amerika heeft een geschiedenis van geweld, meer dan het dagelijkse wapengekletter waarvoor we inmiddels immuun zijn (40.000 doden in 2019). Gewapende groepen zijn niets nieuws in Amerika, ze hebben er een naam voor met een vaag heldhaftig klinkende ondertoon: vigilantes. Het principe is eigenrichting, van lynchen tot willekeurig ‘orde handhaven’.

In 1791 al zagen we al de Whiskey Rebellion, een opstand van boeren in het uiterste westen van Pennsylvania tegen belasting op whisky. Voor de burgeroorlog was er al geweld in Kansas, bekend als Bloody Kansas. En de burgeroorlog, met aan het einde de moord op Abraham Lincoln, was natuurlijk het summum van intern geweld. Het zuiden verloor die oorlog maar won de vrede en onderdrukte zwarte Amerikanen, vaak met geweld.

Aan het einde van negentiende eeuw, met arbeidsonrust en toenemende vakbondsactiviteit, zetten de ondernemers bewapende bendes in tegen stakers. De regering van Grover Cleveland hielp de werkgevers door troepen ter beschikking te stellen. In het verre westen, bij de mijnen in Idaho en Washington State, was geweld aan de orde van de dag. Coeur D’Alene in Idaho, nu weer in het nieuws met gewapende vigilantes, was in 1892 het toneel van bloedig geweld bij een staking van mijnwerkers.

Maar we hoeven niet zover terug. In de late jaren zestig en vroege jaren zeventig was er de Weather Underground die overal bommen plantten en waren er straatgevechten tussen Vietnam demonstranten en witte arbeiders. Er was Patty Hearst en het Symbionese Liberation Army. Er waren de moorden op Martin Luther King en Robert Kennedy, een aanslag op George Wallace, twee aanslagen op president Ford. Volgens sommige tellingen was er sprake van zo’n 2000 gewelddadige incidenten in de late jaren zestig en vroege jaren zeventig.

In het westen en midden westen van Amerika lopen honderden groepen rond die de overheid als vijand beschouwen, meestal uiterst rechts. In 1992 was er de belegering van survivalists in Ruby Ridge, Idaho, waarbij drie doden vielen. In 1993 vielen tachtig doden bij de confrontatie tussen de FBI en de Branch Dividians, net buiten Waco, Texas. Timothy McVeigh blies in Oklahoma City een federaal gebouw op en doodde 168 mensen.

In recente jaren zagen een blanke racistische jongen negen zwarte kerkgangers doodschieten in Charleston, South Carolina. Er waren aanslagen op synagoges, er was een moordpartij in El Paso door een anti-immigratie fanaat. Het heeft lang geduurd maar eindelijk onderkennen de federale autoriteiten de dreiging van binnenlands terrorisme, voornamelijk door blanke superioriteitsgroepen.

De kans op geweld in Amerika heeft alles te maken met het wapenbezit. Militia’s lopen rond met halfautomatische geweren en in veel staten kunnen ze hun wapentuig meenemen in winkels en publieke ruimtes, zoals in Michigan zelfs in het congresgebouw. Een mogelijke beperking van dat wapenbezit is een van de zaken die deze mensen motiveert, een vicieuze cirkel in gang zettend die ervoor heeft gezorgd dat er meer wapens dan inwoners in Amerika zijn: ze willen mijn wapens afpakken dus schaf ik zoveel mogelijk wapens aan en ben bereid ze te gebruiken.

Dat dit mogelijk is heeft te maken met een absurde interpretatie van het tweede amendement op de grondwet, aangenomen in 1791, dat bewapening van militia’s regelt. Voor iedereen die de grondwet bestudeert is duidelijk dat dit was bedoeld voor groepen die zich bijvoorbeeld tegen de Engelsen verzetten. Het Supreme Court, waarin de meerderheid pretendeert ‘originalist’ te zijn, de grondwet letterlijk en in de geest van de opstellers te interpreteren, besloot in 2008 dat hierin ligt opgesloten een persoonlijk recht op wapenbezit waardoor wetgeving om wapenbezit te beperken vrijwel onmogelijk is.

De combinatie van wapens, Trumps opruiende retoriek en zijn steun voor witte racisten en neonazi’s, gecombineerd met het gevoel van veel Amerikanen dat hun interne verdeeldheid onoplosbaar is, creëert een explosieve mix. Er hoeft maar iets mis te gaan op of na 3 november en de lont gaat in het kruitvat. Je kunt, ook om allerlei andere redenen, alleen maar hopen dat Donald Trump en de mensen die hem in woord en daad hebben gesteund, een duidelijke nederlaag lijden. Dat het weldenkende deel van Amerika de slechtste elementen in hun samenleving tot de orde roept en het blijft bij dreigend geweld.

Morgen, dinsdag 20 oktober verschijnt mijn nieuwe boek De man die geen president mocht worden. 23 mooie verhalen uit de Amerikaanse geschiedenis, verhalen die uitdieping verdienen omdat ze wat vertellen over hoe Amerika in elkaar zit. In het grote verhaal over de Amerikaanse geschiedenis kom je er niet aan toe, maar deze verhalen geven een extra inzicht.

Inleiding

1. In Amerika ligt de geschiedenis op straat
2. Junipero Serra en de missies in Californië
3. De Lewis en Clark-expeditie
4. De Shakers en de kracht van eenvoud
5. Andrew Jacksons petticoat-affaire
6. Davy Crockett en de Alamo
7. De Donner Party
8. De Know Nothings en het antikatholicisme
9. Jefferson Davis, president van de Confederatie
10. Lincoln en ik
11. Hoe de Duitsers Amerika tot een leuker land maakten
12. Frederick Jackson Turner en de mythische frontier
13. Amerika’s beste idee
14. Frances Kellor en de amerikaniseringscampagne
15. John Scopes en het historische apenproces
16. Een smet op het Amerikaanse blazoen
17. Henry A. Wallace: de man die geen president mocht worden
18. Summer of Love
19. Onder veteranen
20. De grote ommezwaai van de Amerikaanse partijen
21. Land van Nixon
22. Donald Trump en de greatness van Amerika
23. De Trump-stemmers: chaos die chaos voortbrengt

Slotwoord

Podcast over het Amerikaanse presidentschap

Ook in categorie dieper en verder: op BNR vindt u een podcast waarin Paul en ikzelf praten over het Amerikaanse presidentschap, de verkiezingen en het samen een boek schrijven, onder leiding van Paul van Liempt.

Klik hier voor de podcast.

Ach zo, Rutte heeft de vakantie van de koning verkeerd ingeschat. Verkeerd inschatten wordt een gewoonte bij deze man die nu zichtbaar afbladdert. Het begon ermee dat hij regeren met de haatzaaier, met de PVV, verkeerd inschatte. Hij ging vrolijk door, tot en met deze vakantie – niet die van de koning – maar een periode in juli en augustus toen Nederland, en het kabinet, net deed alsof er niets meer aan de hand was.

Opgejuind door sceptici en andere afwegingen-makers zoals de onverbeterlijke Jord Kelder, deden Rutte en de rest van het land of het normaal was dat je weer naar Spanje, Frankrijk en Italië ging. Ze waren mee opgejuind door de Wakker Krant, die toen ze even niet bezig was met Halsema of met Trump in het zonnetje zetten, had besloten dat op vakantie gaan naar zuidelijke stranden een recht is waar niemand van zou moeten afzien.

Zo zitten we in de volgende lockdown. Intelligent heette de vorige, zo onverstandig is Rutte niet meer. Dit is een domme lockdown voor domme mensen. De Wakkere Krant roept dat Rutte de burger toespreekt als kinderen. Was dat maar waar. Gewoon, vertellen wat moet, straf voor misdraging. Nederlanders verdienen niet beter. Ze kunnen zich niet op eigen houtje verantwoordelijk gedragen, de prijs is een complete lockdown die er aan zit te komen. Rutte stamelde wat over verkeerde inschattingen in de kamer en schatte vervolgens die maffe koning verkeerd in. Het wordt een gewoonte.

Ik heb indertijd een rekening bij ING opgezegd omdat de bank niet in staat bleek om maatschappelijk sentiment te onderkennen. In dat geval, net als bij ABN AMRO, gered worden met belastinggeld, beterschap beloven en dan je chef een paar miljoen extra geven. Zo’n bank kan niet vertrouwd worden.

Helaas, zo’n koning kan ook niet vertrouwd worden. Hoe haal je het in je hoofd om met je privé vliegtuig naar Griekenland te gaan als de herfstvakantie begint met gesloten kroegen? Zijn reisje was het koninklijke equivalent van het dansen op de tafels op het Plein, dinsdagavond. Dat ging de wereld over als voorbeeld van de stupiditeit van Nederlanders. Dit koninklijk optreden zal dat ook doen.

Wat doe je eraan? Wat heb je aan een koning? Het valt me nog steeds moeilijk om republikein te worden. Een gekozen staatshoofd had ons lieden als Van Agt of Van der Laan als president opgeleverd en zou alleen functioneren als het werkelijk een figurehead was. Een koning, heb ik altijd gedacht, was goedkoper. Je hoeft maar eens in de 25 jaar, pak weg, een staatsbezoek af te leggen. Presidenten die iedere vijf jaar of zo worden gekozen, zijn in het dagelijks gebruik niet zoveel goedkoper dan dit spilzieke koninklijk huis. het zijn niet direct positieve argumenten.

Zo blijft voor Alexander maar een lot over: je negeert hem gewoon. Een onaangenaam verschijnsel waar je niet vanaf kunt. De griep. Corona. Af en toe een oprisping van onaangenaamheid en dan lange tijd niets.

Ik heb niets geschreven over Amy Barrett, Trumps rechter die de open plek in het Supreme Court gaat opvullen. Er viel niet veel over te schrijven. Dat Moscow Mitch en Lyndsey Graham hun verzonnen precedent van 2016 – geen nieuwe rechters in een jaar voor verkiezingen – zouden negeren was geheel voorspelbaar. Ze spelen hardball.

Dat de Republikeinse meelopers in de senaat keurig voor welke rechter dan ook zouden stemmen (ze verklaarden dat en masse voordat een naam bekend was) was ook voorspelbaar. Het gereutel van senator Collins van Main en Murkowski van Alaska was niet luid en duidelijk genoeg om te overtuigen en Mitt Romney liet zien dat hij alleen het geweten van de partij is als het hem goed uitkomt.

De hoorzitting werd daardoor een overbodige klucht. Enkel goed voor Republikeinen omdat ze zo hun conservatieve achterban konden tonen hoe goed ze voor hen zorgen. Voor de Democraten was het zaak kritische vragen te stellen zonder zichzelf schade toe te brengen. De kans op verandering van opinies was nul, de kans op over the top aanvallen te groot. Kavanaugh heeft een erfenis achtergelaten.

Het was soms een bizar spektakel. Democratisch senator Feinstein die Barrett complimenteert met haar zeven kinderen en vraagt ze voor te stellen. Neanderthaler Republikeinen die ineens bewondering hebben voor een vrouw die carrière maakt en dat formuleren in neerbuigende bewoordingen die een waarlijk ambitieuze vrouw het schaamrood op de kaken zouden jagen.

Over de juridische kwaliteiten van Barrett bestond weinig twijfel. Ze maakte indruk. Maar dat was ook nooit de vraag. Dat Barrett een betrouwbare superconservatieve (extreem katholieke) rechter zal worden, lijkt voorspelbaar. Ze nam geen standpunten in, of het moest zijn dat ze voor een intelligent persoon ineens opmerkelijk weinig kennis of opinie had (over klimaatverandering bijvoorbeeld).

Daarover gingen de vragen, en over Obamacare en abortus. Maar deze rechter is een Koch-brothers rechter, het product van decennia activisme van de olieboeren en rechtse miljardairs om de markt te bevrijden van welke controle dan ook. Want dat werd totaal miskend in deze vier dagen ondervragingen: het Supreme Court besluit over regulering, over overheidsingrijpen in de arbeidsplek, over details in de wetgeving en rechtsspraak. De agenda van Koch en Co is niet abortus of immigratie, hun agenda is overal boren naar olie, geen restricties op zakelijke activiteiten en proberen hun ideologie zo vast mogelijk te verankeren in het systeem. Daarin is Barrett, of ze het nu leuk vindt of niet, een pionnetje.

Game over. De Republikeinen gebruikten de macht die ze hadden, opnieuw, daar waar het beter en democratischer was om dat machtsgebruik te temperen. Ze toonden zich opnieuw cynisch en opportunistisch en zijn mede schuldig als de Democraten in de komende vier jaar hetzelfde zullen doen. Ze moeten wel, anders blijft die minderheid van conservatieve zeloten en rijke misbruikers die al vijftig jaar Amerika in de greep heeft, dat nog eens vijftig jaar doen.

Over het ‘debat’ gisteren valt ook niet zoveel te zeggen, behalve dat het pas interessant wordt als Trump iemand tegenover zich vindt die zich niet laat intimideren, die de feiten op een rijtje heeft en laat zien dat de president van de Verenigde Staten de crazy uncle is op een feestje die maar dingen blijft roepen en die je zo snel mogelijk de deur uit zou willen werken.

Het was natuurlijk ook een verademing dat Trump alleen in zijn eigen ruimte kon ratelen. Joe Biden toonde zich geïnformeerd en, zoals zo vaak, wijdlopig. Maar hij raakte de weg niet kwijt en toonde zich een presidentieel alternatieve voor de crazy uncle (ik vermoed dat we al snel een website onder deze naam zullen zien).

Er is reden om voorzichtig optimistisch te zijn over de uitslag. Sterker, het voelt een beetje als 1980 toen de laatste weken ineens alles naar Reagan schoof. De Republikeinen verdienen een schrobbering zoals de Democraten die in 1980 kregen, niet alleen ruim verlies van het presidentschap maar ook de ondergang van een stuk of tien senatoren die hun houdbaarheidsdatum al lang voorbij zijn. Het zal heerlijk zijn Trump te zien vallen (en dan moeten we onze adem inhouden over wat voor schade hij nog gaat aanrichten), maar het wordt pas echt feest als Graham, McConnell en hun ruggegraatloze collega’s vallen.

De president van de Verenigde Staten is geschift, geestelijk gestoord. Het zou aan zijn medicijnen kunnen liggen, die zijn al eerder aanwezige gestoorde aspecten versterkt.

Niet alleen is het ‘stabiele genie’ nu ook een ‘perfect physical specimen’, hij kapt zomaar onderhandelingen af tussen minister Munchin en Speaker Pelosi, weigert te debateren op afstand. Over de kap in de onderhandelingen zegt Pelosi dat er geen verklaring voor is, er werd gepraat in goede trouw. Over het debat zegt iedereen dat Trump over tien minuten wel weer wat anders zal roepen.

Oh ja, en voor de bejaarde kiezers, herinnerde hij eraan dat hij ook een bejaarde is. ‘I know you don’t know that, nobody knows that,’ zei Trump. Ja, en het is een weinig bekend feit dat Lincoln een Republikein was, en dat Trump meer voor zwarten heeft gedaan dan welke president dan ook, mogelijk met die Lincoln als uitzondering. Honest Abe ligt al jaren in zijn graf te draaien, beschaamd over wat er van zijn Republikeinse Partij geworden is.

Niet alleen rijdt deze zieke man, die zijn hele staf heeft aangestoken, rond in een als auto vermomde tank, hij maakt ook een nummertje van zijn terugkeer in het Witte Huis en het verwijderen van zijn mondkapje. De gedachte dat hij in zijn persoonlijke kwartier zou worden opgesloten, is inmiddels al verlaten. Hij staat erop naar het Oval Office te gaan. Een groot deel van de staf van deze volslagen ontspoorde man blijft thuis, onwillig om zich op te offeren voor zijn grootheidswaanzin.

Het aantal besmettingen neemt nog steeds toe. Minister Barr en Trumps advocaat voor vuile zaakjes, Rudy Giuliani, lijken tot nu toe te ontsnappen. En ook chef staf Meadows, die blijkbaar wel bereid is tot heroïek en regelmatig met de zieke oude man in een kamer zit, lijkt nog gezond. Vice president Pence had een ontstoken oog bij het debat van gisteren, schijnt een symptoom te zijn. Dat een vlieg op zijn hoofd landde en niet onmiddellijk dood neerviel, bewijst misschien dat Trumps hielenlikker in chief nog niet ziek is.

De oktoberverrassing is niet zozeer dat Trump corona heeft maar dat zijn totale geschiftheid nu ineens zo duidelijk wordt. Het goede nieuws is dat dit zichtbare verval eventueel nog aarzelende kiezers – als die er nog waren – over de streep haalt. Trumps macho vertoon is een freak show geworden.

We mogen hopen dat het bij deze verrassing blijft. Uiteindelijk zit de VS nog minstens tot 20 januari met deze man aan de knoppen, letterlijk die ene knop. Zou de minister van Defensie, net als in 1973 en 1974 James Schlesinger, de operators van kernwapens opdracht gegeven hebben niets van deze psychoot aan te nemen? De minister lijkt er te timide voor. Misschien dat de chefs staven het doen. Maar ja, die zijn ook allemaal in isolatie.

We gaan nog spannende weken tegemoet. Niet zozeer meer over de verkiezingen, hoewel de vraag of het allemaal goed kan worden afgewikkeld een thriller blijkt, maar vooral over wat er gebeurt in die paar weken dat een zieke narcist nog het land runt, nadat de kiezers overweldigend zijn fragiele ego hebben beschadigd, misschien helemaal vernietigd.

Ik riep de afgelopen maanden regelmatig dat de VS het domste land van de wereld was, met een dito leider. Een vriend die net terug was uit Amerika en op bezoek wilde komen: hoe lang ben je al terug uit het domste land van de wereld? Is het wel veilig.

Ik moet dat nu amenderen. Nederland is het domste land van de wereld. Ik lees dat we de hoogste aantallen besmettingen hebben in Europa, de wereldtop ligt binnen bereik. De reden? Studenten en kroeggangers en Staphortse radicalen, die net doen alsof er niets aan de hand is. Thuisfeestjes met een behoorlijk aantal bezoekers, ik zie ze om me heen in onze beschaafde Amsterdamse wijk. Een half mondkapjesbeleid.

Ik wijs ook naar de Telegraaf die vanaf mei zo’n beetje begon te mekkeren over hoe het nou zat met onze vakanties. Stel je voor dat we niet naar Zuid-Frankrijk, Spanje of Griekenland konden gaan. Vreselijk. De kwaliteit van leven zou bedreigd worden. De wakkere krant bleef er maar over schrijven, alsof vakantie houden en reizen in een besmet Europa normaal was, sterker, iets wat je niet mocht worden afgenomen. En het volk luisterde. Ze reisden er lekker op los, alles meenemend waar we nu last van hebben.

Ondertussen hakkelde de regering over het nut van mondkapjes en wist niet precies wat wel en niet te verbieden. Nederland heeft zichzelf een mantra aangeleerd: wij zijn zelfstandige types, we willen niet door de overheid opgelegd krijgen wat we moeten doen. Oh ja, dat klinkt toch verdraaid Amerikaans. Het blijkt onzin. Net zo’n onzin als onze vermeende nuchterheid. Bull shit, zogezegd.

We doen niet uit eigen beweging wat verstandig is en zeggen in een enquête dat we strengere en vooral duidelijker regels willen, anders weten we niet of we wel verstandig moeten zijn. Zo kennen we onze medeburgers weer. Alleen in staat tot ruggengraat als iemand hen een ruggensteuntje geeft.

Nu lees ik in de NRC dat huisartsen briefjes krijgen van klanten die erop staan dat ze, als ze ziek worden, hydroxy en dan nog wat (het klinkt als het bleekwater dat haatzaaier Wilders gebruikt voor zijn kuif) krijgen toegediend. Allemaal het gevolg van een huisarts in Limburg die niet gelooft dat is aangetoond dat het niet werkt. Veel geluk met zo’n huisarts.

En dan is de anti-alles beweging die randfiguren en een enkele randdebiel nationale bekendheid oplevert. Natuurlijk is Baudet in dat gezelschap te vinden. Hij was te gast bij de ambassadeur van wat eens het domste land was. Misschien heeft hij daar de wijsheid opgedaan dat we net als Amerika moeten handelen.

Goed dan, Nederland is het domste land van de wereld. Gaan we wat doen met deze treurige vaststelling? Misschien in maart. Maar ik denk eigenlijk dat de Amerikanen rigoureuzer zullen zijn in het afrekenen van hun domme landgenoten (en leiders) dan wij in Holland dat zullen zijn. Wij stoer volk, we laten ons niets voorschrijven maar alles wijsmaken.

Niets verbaast meer. De psycho laat zich doodziek rond rijden in zijn tank, om te zwaaien naar supporters. Hij denkt dat dit kracht uitstraalt. Ondertussen werd, zoals een van de artsen terecht opmerkte, iedereen in die auto besmet. Dat was nog afgezien van de totale waanzin van zo’n vertoning. Biden noemde Trump dinsdag een clown. Zoals ik zei, dat beledigt echte clowns. Maar het is een circus.

De arts van Trump draait het verhaal af dat Trump wil laten horen. Het gaat zichzelf in de staart bijten. Een corona lijder kan natuurlijk niet terug naar het Witte Huis waar hij nog meer mensen zou blootstellen aan het virus dan hij al heeft gedaan. Het zou me verbazen als hij maandag weg mag.

Dat weten die lui rondom Trump ook. Waarom zetten ze hem en zichzelf dan op voor een nieuwe rond idioterie als naar huis gaan straks niet doorgaat? Elk verhaal over corona meldt ook dat de echte problemen vaak pas na een week ontstaan. Wat voor draai gaan ze maandag weer geven aan het feit dat hij niet weg kan?

Ondertussen wordt de psycho niet alleen steeds zieker maar ook steeds zenuwachtiger. In alle peilingen ligt Biden nu zo’n tien procent of meer voor, landelijk gezien. Dat is waarschijnlijk te veel van het goede, maar de kans op een totale blow out voor de Republikeinen neemt toe. Mooi.

De Trump-krant in Nederland, de Telegraaf, waarschuwt dat we geen grapjes mogen maken over Trump. Je wenst niemand corona toe, nee, natuurlijk niet. Maar een grootscheepse infectie van de Republikeinen is misschien wel het beste dat Amerika kon overkomen. Misschien nemen ze het nu eindelijk serieus, in plaats van de rest van het land onder te dompelen in ellende en zelf te doen of er niets aan de hand is.

Benieuwd waar hielenlikker Leon de Winter in de Trump-krant mee gaat komen. Zou hij het Trump verhaal dat hij een held is omdat hij zichzelf blootstelt aan het virus om het land te runnen keurig oplikken?

Het zou grappig zijn als het niet zo serieus was. Trumps arts slaagde erin een briefing te geven waarin andere doktoren dingen zeiden die wat hij zei ondermijnde. De chef staf hield later een off the record verhaal dat Trump vrijdag aanzienlijk slechter was dan gemeld, dat hij al aan de zuurstof had gelegen, en dat de komende 48 uur kritiek waren.

Niemand heeft enig idee wat de waarheid is. Dit Witte Huis is niet in staat om niet te liegen, het is een vaste gewoonte geworden. Voor Trump is ziekte een teken van zwakte, ondermijnt het zijn sterke, vitale man pose – de pose die hij uitdroeg tijdens het debat. De chef staf haalde zich dan ook de woede van de psycho op de hals. Hij wil positieve berichten, daarmee de verrassing en verwarring vergrotend als die onwaar blijken te zijn.

Dit Witte Huis schijnt ook totaal in paniek te zijn. Niemand weet hoever de besmetting reikt (we zien uit naar minister Barr en Rudolph Giuliani) maar opeens is blijkbaar ook alle structuur weggevallen. Dat klinkt bizar misschien, dat Trump structuur zou brengen, maar het eindeloos dienen van een persoon, door elke hoepel springen die hij ophoudt, geeft wel enige richting. Nu weten ze het even niet meer.

De onverantwoordelijkheid is intussen ongelooflijk. Hope Hicks, Trumps hulpje, was woensdag al positief getest en had klachten. Zij was met Trump teruggereisd na het debat, of wat daarvoor doorging. Ze ging in quarantaine. Trump ging gewoon door met het besmetten van anderen. Hij had zelfs een fund raiser in New Jersey, waar hij, schijnt het, mat overkwam. De gulle gevers kunnen een cadeautje terug tegemoet zien: besmet door de president.

Saturday Nite Live maakte korte metten met het vermeende dilemma dat je ineens medelijden of sympathie moest voelen voor de president. Ze lachten het letterlijk weg. Terecht. Het is gerechtigheid voor iemand die zich totaal incompetent – erger dan incompetent, malicieus – getoond heeft over de corona crisis. Zijn bijeenkomsten leidden al eerder tot besmettingen, zijn weigering om medisch advies serieus te nemen, ja zelfs te ontkennen, heeft letterlijk tienduizenden levens gekost. Zijn stupide familie weigerde zich in Cleveland aan de afspraken te houden om een mondkapje op te doen. Ze verdienen besmetting, allemaal.

Het is een probleem dat losstaat van het 25ste Amendement: wat moet je geloven van de informatie die dit Witte Huis geeft? De psycho kan bij wijze van spreken al een paar dagen dood zijn en dan nog liegen ze erover.

Het zal interessant worden of bewezen wordt dat de bijeenkomst – geen afstand, geen mondkapjes – om de nieuwe Supreme Court voordracht aan te kondigen de superspreader bijeenkomst was. Hogere gerechtigheid voor het stelen van een SC zetel? Hoe dat zal uitpakken met een paar senatoren die zich hebben laten besmetten, blijft onzeker. Ze kunnen, zolang ze niet vreselijk ziek zijn, via Zoom aan de hoorzitting meedoen. Kunnen ze ook stemmen op afstand?

Moscow Mitch McConnell heeft elke activiteit voor de senaat voor twee weken stopgezet (wat ook betekent dat er geen nieuwe steunregeling komt voor de verkiezingen) maar de hoorzitting over Amy Coney Barrett zal wel doorgaan. Zegt hij.

Zoals ik eerder schreef zal de campagne gewoon doorgaan zolang Trump niet dood is. Daarna wordt alles vloeibaar. Op dit moment lijkt het er niet op dat een Democratische overwinning in gevaar komt doordat Trump zijn verdiende loon krijgt. Het probleem voor Biden is dat de campagne de meest bijtende commercials zal moeten laten vallen. Je schopt niet tegen iemand die al op de grond ligt. Nou ja, Trump zou dat wel doen maar daar is Biden te netjes voor. Het kan hem de verkiezingen kosten.

Democraten moeten er met gestrekt been ingaan. Er is geen sympathie voor Trump in de vorm dat hij daar extra stemmen mee zal winnen. Het is wel nodig zijn wanregime te beëindigen en met zo duidelijk mogelijke cijfers zodat de anti-democratische afdeling van de Republikeinen de uitslag niet in twijfel kan trekken.

Morgen in de Standaard

In het Trump-tijdperk is weinig meer ongepast, maar voordat mensen die de man een rampzalig president vinden stiekem juichen bij het nieuws van Trumps corona infectie, doen ze er goed aan de scenario’s te overzien van deze ontwikkeling, 32 dagen voor de verkiezingen. Het leidt tot ietwat morbide overpeinzingen, zoals de vaststelling dat Trumps verscheiden – als het zover komt – voor de Democraten wel eens slecht uitpakken.

We kunnen uiteraard niet voorzien hoe ziek Trump gaat worden, maar mocht hij niet in staat zijn te regeren dan kan hij, volgens het 25ste Amendement op de grondwet zijn bevoegdheden tijdelijk overdragen aan vicepresident Mike Pence, die wordt dan acting president. Dat deed president Reagan in 1985 toen hij wegens een darmoperatie onder volledige narcose werd gebracht. Mocht Trump zo ziek zijn dat hij niet meer kan regeren maar zijn macht niet heeft overgedragen, dan gaat de presidentiële macht automatisch over op Pence. Gaat Trump dood, dan wordt Pence president. Om het verhaal volledig te maken: mochten zowel Trump als Pence uitgeschakeld raken, dan gaat het presidentschap naar de Speaker van het Huis van Afgevaardigden, de Democrate Nancy Pelosi. Die gedachte zal Republikeinen slapeloze nachten bezorgen.

Als Trump dood zou gaan voor 3 november kan de Republikeinse Partij iemand voordragen als kandidaat. Het zou vreemd zijn als dat niet de dan zittende president, Mike Pence, zou zijn. De stembiljetten zijn al gedrukt, er is zelfs al gestemd en Pence staat daarop. Mocht Pence op 3 november winnen, dan is het onwaarschijnlijk dat de Republikeinse kiesmannen hem zullen laten vallen voor een andere Republikein, al hebben ze theoretisch die mogelijkheid. Mocht Trump-Pence verliezen dan maakt het natuurlijk niet meer uit.

De campagne van Trump ligt voor minstens veertien dagen stil. Hij zal geen massa bijeenkomsten kunnen houden – voor mensen zonder mondkapjes – zoals hij graag doet. Hoewel Het Witte Huis ongetwijfeld zal suggereren dat campagne voeren nu ongepast is, zal niemand zich daar wat van aantrekken. Democraten niet omdat ze weinig coulance hebben met deze Republikeinse Partij, Republikeinen niet omdat ze de senaat willen behouden. Het debat van 15 oktober lijkt van de baan, wat gegeven de ervaring van het eerste debat, de onaangename confrontatie van twee bejaarden, voor menigeen een opluchting zal zijn, zelfs voor veel Republikeinen.

Waarom kan dit allemaal heel slecht uitpakken voor de Democraten? Dat heeft alles met Mike Pence te maken. Pence, een voormalig gouverneur van Indiana, heeft zich een loyaal Trump supporter getoond. Hij is een evangelische christen, zo streng in de leer dat hij niet dineert met een vrouw die niet de zijne is. Die achtergrond was de reden dat hij in 2016 werd gekozen door Trump. Pence heeft zich de afgelopen vier jaar vaak moeten verbijten als Trump weer eens over schreef ging, maar hij deed dat manmoedig, volgens sommigen al te loyaal.

Pence is, kortom, een betrouwbare, traditionele conservatief, iemand die, net als de hele Republikeinse Partij, de president onder alle omstandigheden gesteund heeft. Maar veel kiezers in het midden die onder geen voorwaarde meer op Trump zouden stemmen, en veel never Trumpers, Republikeinen die Trump verwerpen, zouden zonder moeite op Pence stemmen. Het zou een buitenkansje zijn om de Republikeinse Partij te redden van Trumpisme en weer in normaal conservatief vaarwater te krijgen.

Daar zit het grote gevaar voor de Democraten, die zich vooral geprofileerd hebben als het alternatief voor een president zonder moreel kompas. Alles beter dan Trump! Joe Biden, een degelijke, beschaafde man ver over zijn houdbaarheidsdatum, is daarvan het vleesgeworden bewijs. De 77-jarige Biden is lang niet zo scherp meer als hij ooit was (doordat Trump maar bleef doorrazen afgelopen dinsdag was minder zichtbaar dat Biden weinig te bieden had, ook al had hij geen senior citizen momenten). Hij leidt een partij die veel jonger en veel progressiever is dan hijzelf. Anders gezegd, de Democraten kozen voor Biden niet uit liefde maar uit opportunisme, als beste troef tegen de vulgaire president. Op het moment dat de keuze niet Biden-Trump is maar Biden-Pence ziet alles er ineens heel anders uit.

Dan zitten de Democraten met een kandidaat die weliswaar empathisch en sympathiek is maar geen enthousiasme losmaakt. En een alleszins redelijke tegenstander. Onder die omstandigheden stijgen de kansen dat de Republikeinen het Witte Huis behouden met Mike Pence, met wie ze heel goed mee kunnen leven. Republikeinen zijn dol op de macht en zullen deze buitenkans aangrijpen om die macht te behouden. Alles draait om de opkomst op 3 november. Ook zonder Trump kan Mike Pence diens achterban motiveren en opjuinen: stem alsof je op Donald Trump stemt! Tegelijkertijd stelt hij de anti-Trump mensen gerust. En dan houden we nog niet eens rekening met de sympathie-factor mocht Trump overlijden. Stel u voor: een staatsbegrafenis op, pak weg, 2 november.

De Democraten hebben dan de taak om duidelijk te maken dat Pence een verlengstuk is van Donald Trump, dat een keuze voor hem een keuze zou zijn voor voortzetting van vier jaar Trump. Kan Biden iedereen naar de stembus krijgen als Donald Trump niet de inzet is maar Mike Pence? Genoeg reden voor zorgen. En ook reden om met extra aandacht te kijken naar het debat tussen de vicepresidentskandidaten dat gepland staat voor woensdag 7 oktober. Aan Kamala Harris de taak om duidelijk te maken dat Mike Pence niet meer is dan een acoliet van Donald Trump en dat zij wel degelijk de toekomst van de Democraten belichaamt (te meer als zou blijken dat Trump bij het debat ook Biden heeft geïnfecteerd).

Veel zal natuurlijk afhangen van hoe Trumps corona zich ontwikkelt. Als hij alleen maar positief testte maar niet ziek wordt of niet ernstig ziek, dan verandert er weinig. Als hij erg ziek wordt, kan hij profiteren van de ervaring die de medische sector eerder dit jaar heeft opgedaan: zijn kansen om te overleven zijn groter dan wanneer hij in maart ziek was geworden. Mocht hij overlijden voor 3 november dan gaat al het bovenstaande spelen. Zeker is dat bij de belangrijkste presidentsverkiezingen ooit alles weer onzeker is.

Trump heeft positief getest voor corona. Gegeven zijn leeftijd en gewicht zit hij in de hoge risico groep. Over deze oktober verrassing hadden weinig mensen nagedacht.

Voordat u de champagne opentrekt en begint te juichen, dit is heel slecht nieuws. Als Trump voor de verkiezingen zou overlijden, wordt die kwezel van een Pence president en dan zullen veel halve Republikeinen en never Trumpers alsnog Republikeins kunnen stemmen.

Zij hebben een hekel aan Democraten, inclusief Biden. Om de macht te behouden zullen ze massaal achter Pence gaan staan.

De Democraten zullen dan een hoge prijs betalen voor de verheffing van de bejaarde Biden tot kandidaat. Hij spreekt niemand echt aan. Het is gemakkelijk hem te laten vallen als je hem alleen maar als middel zag om Trump kwijt te raken.

Laten we dus hopen dat Trump niet al te ziek wordt en het in elk geval volhoudt tot aan de verkiezingen. Dat is niet omdat we meeleven en meevoelen met die arme Trump maar omdat de wereld ermee gediend is dat hij op 3 november dik en dik verliest.