Lodewijk Asscher hield gisteren de Den Uyl lezing. Hij was indrukwekkend. Niet alleen sprak hij uit het hoofd, een minuut of vijftig, hij slaagde er ook in de PvdA anno 2020 te plaatsen in de context van de sociaal democratie.

De noodzaak van ideologie is een onderwerp waar ik vaker over heb geschreven, en evenzo wenste ik al jaren geleden een terugkeer naar Den Uyls slogan ‘spreiding van macht, kennis en inkomen’. Asscher deed dat ook. Hij verwees naar Koks afschudden van ideologische veren door te stellen dat je ideologische veren nodig hebt om te kunnen vliegen.

Mooi gevonden. Ik was het ook eens met zijn pleidooi voor winstdeling voor alle werknemers (ik zou verder gaan en ook bonusregelingen voor iedereen laten gelden, klik hier voor een pdf artikel uit 2010!) Ook met zijn werk voor iedereen grijpt Asscher terug op de oude PvdA slogan ‘werk, werk, werk’. Werkloosheid naar nul is een wat al te gemakkelijke kreet maar het streven is prima.

En een verzorgingsstaat die mensen helpt als het nodig is en niet pas nadat ze alle middelen hebben uitgeput (zelfredzaamheid is een excuus voor niets doen). Helaas ging Asscher niet in op de solidariteit met mensen buiten onze samenleving. Wat te doen met het ideaal dat iedereen recht heeft om te streven naar een beter leven en dus ook mag proberen naar Nederland te komen? Je hoeft die mensen niet meteen te helpen om ze het recht en de kans te geven. Enfin, dat is een ander verhaal.

Zonder te pleiten voor hogere inkomstenbelasting (dat had hij wel mogen doen) verwees hij naar de verlaging van de hoogste schijf sinds de neoliberale opstand van de rijken in de jaren tachtig.

Ik was niet altijd gecharmeerd van Asscher. Rutte II was een rampzalig bezuinigingsproject en de manier waarop hij indertijd Samsom torpedeerde kon me niet bekoren. De ideeën van de PvdA (mijn partij) over hoe om te gaan met immigranten en economische zoekers werden door Asscher op een verkeerd spoor gezet met zijn tien punten plan. Een deel daarvan is verdwenen, gelukkig, een ander deel opzij gezet omdat het teveel onaangename discussie oplevert.

Maar ideologie terug, veren aan, vliegen maar. Ik denk dat het een goede start is van de campagne van 2021. Of de Den Uyl lezing daarvoor bedoeld was, is een vraag die ik hier zal laten rusten.

In november 1800 verloor zittend president John Adams de verkiezingen. Hij werd verslagen, krap, door Thomas Jefferson. Die was weliswaar zijn vicepresident maar in die tijd was het electoraal proces voor vicepresidenten nog niet gescheiden, zodat Adams eigenlijk werd opgezadeld met een vicepresident die druk bezig was om een eigen partij op te richten met andere politieke doelstellingen dan de Federalisten van Adams. De inauguratie van Jefferson vond pas plaats op 4 maart 1801 en na eindeloos gerommel omdat Aaron Burr, Jeffersons running mate, evenveel electoral votes had gekregen als Jefferson zelf (die regeling werd met het 12^e amendement vervangen, maar dat is hier niet zo relevant).

De campagne van 1800 was hard geweest en vrij grof zelfs, zeker gezien het feit dat Adams en Jefferson ooit beste vrienden waren (en dat later weer zouden worden). Op het laatste moment voerde Adams nog de bepalingen uit van de nieuwe Judiciary Act waarmee federale rechters meer te zeggen kregen eigendomsrechten van land en faillissementen – ten koste van de staten. Een sterke federale overheid, meer het doel van Alexander Hamilton dan van John Adams, werd bestreden door Jefferson die dacht dat een democratie (nou ja, een republiek) alleen goed kon functioneren in kleine eenheden, gebaseerd op landbouw.

Wat deze wet deed wat het toevoegen van zes nieuwe federal circuits met 16 nieuwe rechters, plus enige tientallen vredesrechters (meer lokaal iets) in het District of Columbia (Washington). In de wet werded ook een zetel in het Supreme Court opgeheven en een aantal rechters ontslagen. In de weken voor de inauguratie vulde Adams de nieuwe federale hoven op met Federalisten als rechters, voor het leven benoemd. Adams’ benoemingen werden al snel ‘midnight judges’ genoemd.

Jefferson was woedend en probeerde na zijn inauguratie de benoemingen terug te draaien. Dat bleek problematisch omdat de lui voor het leven benoemd waren en alleen voor ‘slecht gedrag’ konden worden ontslagen. Een aantal rechters had inmiddels de benoeming niet geaccepteerd en voor de rest was het wachten op wat het Supreme Court ervan zei. Maar daar zat de belangrijkste midnight benoeming van Adams, John Marshall, die historisch zou worden in zijn leiderschap van het Hof. Jefferson en Marshall, hoewel beiden afkomstig uit de elite van Virginia, konden elkaars bloed wel drinken.

Het zou allemaal blijvende gevolgen hebben omdat het Supreme Court in Marbury v. Madison in 1803, onder leiding van Marshall, weliswaar de zaak van rechter Marbury tegen zijn ontslag opzij zette, maar wel in zijn opinie bepaalde dat het Hof de taak had de grondwettelijkheid van besluiten en wetgeving te toetsen. Dat het Hof dat doet, lijkt nu normaal maar het staat nergens in de grondwet. Het is in essentie een recht dat het Hof zichzelf toekende (voor ‘original interpretation’ zeloten: niet iets dat de Founding Fathers voor ogen hadden).

De rechters konden hun benoeming niet aanvaarden maar de macht van het Supreme Court werd enorm uitgebreid.

Enfin, dit alles om te laten zien dat Trumps activiteiten in zijn laatste maanden van zijn presidentschap (of die van zijn onderknuppels die wel weten wat ze doen en zo veel mogelijk schade willen aanrichten) niet helemaal uniek zijn. Volgens de Washington Post (https://www.washingtonpost.com/politics/trump-lame-duck-policies/2020/12/06/8165088c-3661-11eb-a997-1f4c53d2a747_story.html) probeert de regering allerlei loyalisten te benoemen op plekken waar ze soms moeilijk te verwijderen zijn. Ook worden op het laatste moment nog regels veranderd of uitgevoerd, onder andere het verkopen van enorme gebieden in Alaska aan oliebedrijven (het zou me overigens verbazen als dat niet juridisch kan worden aangevochten). Structureel belangrijk is dat de regering-Trump de rechtsbescherming van ambtenaren probeert te ondermijnen waardoor die politiek ontslagen kunnen worden als ze niet genoeg de hielen likken van Trumpistani.

Ook heeft hij de leiding van het Pentagon vervangen door acolieten die wel bereid zijn te doen wat hij wil, namelijk soldaten terughalen uit Afghanistan en Somalië – overigens niet per se omstreden doelstellingen, het is wel lekker voor Biden als hij daar vanaf is, al kan het ook dezelfde problemen opleveren als waar Obama in 2009 mee te maken kreeg. Maar dat is een onderwerp voor een andere keer.

Het schijnt ook dat Trump zijn voormalige maatje, huisjurist namens het volk, minister van Justitie Barr wil ontslaan. Reden? Hij doet niet wat Trump wil dat hij doet, verklaren dat de verkiezingen frauduleus waren. In dit geval (en dat van het Pentagon) is het korte termijn werk, wat niet helemaal een geruststelling is als Trump en Pompeo nog een oorlogje willen beginnen, omdat Biden zijn eigen mensen kan benoemen – al kan Moscow Mitch daar als zetbaas in de senaat nog vertraging veroorzaken.

Het is allemaal erg genoeg maar tegelijkertijd lijkt Trump zich nauwelijks met besturen bezig te houden, gepreoccupeerd als hij is met zijn puberale verontwaardiging dat hij niet krijgt wat hij wil: een verkiezingsoverwinning. Dit is een midnight presidentschap maar zoals alles met Trump, de schade op de lange termijn kan behoorlijk groot zijn.

Ik begin van mening te veranderen over de gevolgen van Trumps weigering de uitslag van de verkiezingen te erkennen.

Zeker, het blijft getuigen van een stuitend disrespect voor het democratisch proces, en het richt blijvende schade aan. Te veel Amerikanen verliezen vertrouwen in het proces, niet omdat fraude is aangetoond maar omdat een bad loser die zoveel mogelijk de laatste twee maanden in zijn ambt probeert uit te melken, hen dat wijsmaakt. En ze geloven het, ook al is er geen greintje bewijs.

Die schade is al aangericht en Trump verdient veroordeeld te worden in het domein van de democratische politiek.

Geleidelijk aan echter krijgt het hele Trump circus een bizarre en voor hem contraproductieve aard. De ’topjuristen’ van Trump zijn dermate idioot dat zelfs Trumpies daar geen steun voor hebben. Minister van Justitie Barr, trouwe paladijn van de psycho, heeft geen fraude kunnen ontdekken en zeg niet dat hij niet zijn best heeft gedaan om de democratie te frustreren.

Er was het absurde ‘interview’ met een loyalist bij Fox News waarin Trump zijn verdachtmakingen, beschuldigingen en andere nonsens ongestoord kon uitventen. Er was een 45 minuten durende tirade, voorbereid, geëdit en blijkbaar helemaal in scene gezet door de Witte Huis staf, waarin Trump zich een totaal losgeslagen idioot toonde.

De labbekakken in de Republikeinse Partij beginnen zich te roeren, ze realiseren zich dat ze als ze nog langer volhouden dat deze malloot niet de verkiezingen heeft verloren, ze zelf elke geloofwaardigheid (such as it is) verliezen. Maar we moeten ze niet laten ontsnappen: de Republikeinen zijn, meer dan Trump die gewoon niet anders kan, verantwoordelijk voor de schade aan de geloofwaardigheid van de democratie. Het zijn machtsbeluste boeven.

Ze beginnen echter bang te worden dat de Republikeinen in Georgia op 5 januari thuis zullen blijven, ze krijgen immers dagelijks te horen dat het hele stemproces in die staat frauduleus is. Zou mooi zijn. Ik heb er overigens nog geen cijfers over gezien maar Trumps tirades tegen per post stemmen konden hem wel eens miljoenen stemmen gekost hebben van Republikeinen die op 3 november toch maar liever niet naar het stembureau gingen.

Laat hem maar lekker doorgaan. Schouderophalen zal zijn deel zijn. Geleidelijk aan wordt deze pathetische malloot een zo zielig type, zich vastbijtend in een verhaal dat niemand verder gelooft, dat het juist de overtuiging van meer Amerikanen zal sterken dat Biden echt gewonnen heeft. Voeg daarbij nog wat corrupte gratieverleningen, uitlokking van een oorlog met Iran en joost mag weten wat ons nog meer te wachten staat. Zelfs Trumpies moeten licht verontrust raken.

Er wordt gezegd dat Trump op de dag van de inauguratie zal aankondigen dat hij in 2024 kandidaat zal zijn. Ik heb zo’n vermoeden dat niemand er die dag nog aandacht aan zal besteden.

Dat duurde niet lang of de wormen kwamen tevoorschijn uit het Republikeinse bouwwerk dat Trump nalaat. Voordat hun chef nog maar heeft erkend dat hij de verkiezingen heeft verloren, razen senatoren die in 2024 mee willen spelen al tegen de voorgestelde benoemingen van Biden.

Ivy Leaguers, panda huggers, geen contact met gewone mensen zijn nog maar de minst grove kwalificaties die lui als Marco Rubio, Josh Hawley en Tom Cotton rondbazuinen. Never mind dat geen kabinet ook meer dood hout en miljonairs bevatte dan dat van Trump. Maar helemaal los daarvan lijkt de grove toon, de onbeschoftheid van de psycho overgenomen door de kleine jongens.

Van Hawley en Cotton verbaast me dat niet, van Rubio wel. Ik had gedacht dat Rubio zich zou profileren als een gematigd populistische, denkende, big government Republikein. Niet dus. Ik verwacht weinig verandering in het gedrag van die lafhartige labbekakken die Trump vier jaar de samenleving lieten vervuilen. Riemen vast.

Toevoeging zondagavond: artikel Fred Hiatt in de Washington Post die dezelfde lijnen uitzet.

Okay, genoeg. Maradonna was een groot voetballer. De grandioze dribbel, de dans met bal bij de opwarming, via youtube kunje het honderden keren zien. Hij is dood. Kunnen we er verder over ophouden? Wat maakt dat de hele wereld een week van de leg is door de dood van een voetballer? Dat iedere boerenlul moet vertellen hoe aangedaan hij of zij is, welk moment hij zich herinnert?

Het is maar een spelletje, een spelletje dat steeds minder leuk wordt, met een wk in Qatar, maar een spelletje. En Maradonna was maar een voetballer.

That was good fun! De ondergang van Minerva’s uilenvanger en zijn club van corpsballen met fout nationalisme, zorgde voor een vrolijke noot in de treurige ontwikkeling van de democratie elders in de wereld. Dat Joost Eerdmans, toe aan zijn, zesde, zevende of zo, partij klaar staat om maar weer eens te proberen Pim Fortuyn nieuw leven in te blazen is geheel voorspelbaar. Dat een door de VVD afgedankte huisjesmelker hem vergezelt, idem. En natuurlijk, daar is hij weer, de chauffeur van Pim!

De allesvertegenwoordiger Nanninga, zetelend als een ware Minerva in gemeenteraad, provinciale staten en de onzinnige Eerste Kamer, geeft de man die haar aan die baantjes hielp een laatste zetje. Hij mag niet eens lijstduwer worden, Baudets trucje om via voorkeurstemmen of de dreiging daarmee, toch invloed te houden op zijn foute clubje. De getrouwen willen doorgaan. Alsof FVD ooit iets anders was dan een platform voor een ijdeltuit met foute opinies.

Ah, Nederlandse democratie! De opvolger van Hiddema is iemand die inmiddels met ruzie is vertrokken bij Baudets club en namens een andere partij in de Eerste Kamer zit, via de in alle opzichten ondemocratische provinciale statenverkiezingen. Hij denkt er nog over om een paar maanden namens de club die hij al heeft verlaten in de Kamer te gaan zitten. Kijken wat strategisch het beste uitkomt, zei hij vrolijk.

Ondertussen kregen we bericht dat de bejaardensoos van sociale voorzieningen uitbuiter Krol niemand van de zittende fractie hernomineert. Misschien omdat iedereen ruzie heeft met iedereen, misschien zijn ze te bejaard, misschien gaat Jan Nagel nu alle functies vervullen. Lachen, toch?

Het lachen vergaat je als we een volgende ronde ingaan van het verkavelen van de Nederlandse publieke omroep. Het Telegraaf aandeel, Wakker Nederland, lijkt stevig verankert, PowNed, onzichtbaar maar met een grootverdienende baas die het systeem wel eens even omver zou werpen, stukje minder. Maar nou komen er twintig of zo nieuwe kandidaten die met 50.000 keer niets een stuk budget mogen opvreten. Ik heb de moed opgegeven dat het nog ooit wat wordt met dat belachelijke systeem, daterend uit een andere tijd. Waar Twan van NOS naar RTL kan springen en dan weer terug naar de KRO (of de NCRV of weet ik veel welke omroep zonder gezicht).

Als niet kijker heb ik er weinig last van, maar het irriteert. Al dat gemanoeuvreer om in de pot van Hilversum te graaien.

De Founding Fathers, de mannen die in 1776 de Amerikaanse onafhankelijkheid verwezenlijkten en in 1787 de grondwet opstelden, waren visionaire lieden. Drie van hen legden in The Federalist Papers de overwegingen neer achter de diverse aspecten van de grondwet die van Amerika de eerste functionerende republiek maakten, met een gekozen staatshoofd dat iedere vier jaar zijn positie ter beschikking stelde.

The Federalist Papers, nog steeds het lezen waard, zijn Amerika’s unieke bijdrage aan het denken over hoe samenlevingen zichzelf organiseren. De artikelen om de grondwet te rechtvaardigen, want dat waren het, overwogen alle mogelijke situaties en ontwikkelingen, wogen belangen af van diverse delen van de samenleving, en keken naar voorbeelden elders in de wereld om daar lering uit te trekken. De Nederlandse republiek bijvoorbeeld, werd als onvoldoende beoordeeld.

Amerika is dol op die Founding Fathers. Ze hebben een soort aura gekregen dat hen onaantastbaar maakt, ook al waren sommige van hun slechtere eigenschappen voor iedereen zichtbaar. Alexander Hamilton heeft de unieke eer dat hij onderwerp is van een musical die al jaren harten verovert op Broadway. Hij was getrouwd in een familie die slaven hield, en werd doodgeschoten door een politieke concurrent, de toenmalige vicepresident van de Verenigde Staten. Thomas Jefferson, die de fameuze woorden pende ‘all men are created equal’, zag er geen been in om dat te doen terwijl hij zelf 300 slaven in bezit had.

Er is veel voor te zeggen om deze mannen, met hun fouten en afwijkingen, inderdaad in een historisch pantheon te plaatsen. Ze waren belezen, discussieerden over de menselijke natuur, over hoe samenlevingen functioneren en probeerden iets nieuws in elkaar te zetten, een republiek. En dat in een tijdperk waarin alleen keizers, koningen en een enkele stadhouder andere landen runden.

Deze geniale mannen hadden echter niet kunnen voorzien dat iemand als Donald Trump ooit hun republiek zou leiden, en al helemaal niet dat hij niet volgens de regels na vier jaar weg zou gaan indien niet herkozen. Een president zonder mandaat, die weigert te vertrekken, het was niet een optie waaraan ze hadden gedacht. Of misschien wel, zij het indirect. De grondwet laat het presidentschap automatisch aflopen na vier jaar. Oorspronkelijk was dat op 4 maart, vier jaar na het aantreden van George Washington in 1789. In het 20ste amendement is dat vervroegd naar 20 januari. In dat amendement staat ook dat de termijn van de zittende president afloopt om 12 uur ‘s middags, op 20 januari. Indien er geen opvolger is die legitiem is gekozen, dan valt het ambt vanzelf open en wordt de Speaker van het Huis van Afgevaardigden president.

Met de corruptie van het democratisch systeem door Donald Trump en de steun daarvoor van een van de twee grote politieke partijen hadden de Founding Fathers geen rekening gehouden. Ze waren geen fans van al te veel democratie, maar nog banger waren de Fathers voor een dictatuur, al of niet door een monarch. De instelling van de senaat en het kiescollege waren middelen om de macht van het volk te temperen, de beperkte termijn een middel om absolute macht te voorkomen.

George Washington was verstandig genoeg om na twee termijnen terug te treden, zodat voor de hele wereld duidelijk was dat een president op grondwettelijke wijze vervangen kon worden door een gekozen opvolger. Vier jaar later werd zelfs duidelijk dat iemand van de oppositie, Thomas Jefferson, president kon worden zonder dat er wapengekletter of geweld aan te pas kwam. De republiek heeft in 233 jaar nooit een situatie gekend waarin een president de uitslag van een verkiezing weigerde te aanvaarden. Politici tot in hun botten hadden altijd de gratie om de uitslag te respecteren en zich daarnaar te gedragen zelfs toen dat omstreden was, zoals in 1824, 1876 en 2000.

Donald Trump heeft in vier jaar veel gedaan om het aanzien van het ambt van president te schaden. Na 22.000 leugens en halve waarheden geniet zijn woord geen gezag. Volgens velen ondermijnde hij ook de democratie door met hulp van zijn Republikeinse Partij kwestieuze besluiten en benoemingen erdoor te jassen en door de instituties van het Amerikaanse systeem, van rechters tot gouverneurs, van politici tot de onafhankelijke media, aan te vallen en te besmeuren als onpatriottisch, als verraders.

Conservatieve Amerikanen mogen zich graag beroepen op de Founding Fathers. Het Supreme Court vult uitspraak na uitspraak met overwegingen die net doen alsof de rechters weten wat deze achttiende eeuwse genieën voor ogen hadden toen ze een grondwet schreven die volgens een van hen, Thomas Jefferson, elke generatie opnieuw opgesteld zou moeten worden. Die interpretatie, ‘original intent’ is net zo politiek als elke andere, maar conservatieven verschuilen zich achter de Founding Fathers en komen er nog mee weg ook. Donalt Trump was zeker niet een orginal intent, om het zacht uit te drukken.

De vader van de Republikeinse Partij, Abraham Lincoln, heeft zich tijdens deze vier jaar al een paar keer in zijn graf omgedraaid. Hij had nooit kunnen vermoeden dat een notoire racist en verdeeldheid zaaiende opportunist zijn partij in het hoogste ambt zou vertegenwoordigen. Inmiddels is het lawaaiig op de begraafplaats. Alle Founding Fathers draaien zich in hun graven om bij het spektakel dat Donald Trump en de Republikeinse Partij opvoeren.

Nooit is de democratie in Amerika meer beschadigd dan onder deze president en door deze charade na afloop van ordentelijk en eerlijk verlopen verkiezingen. Nooit ontbrak het zo aan leiderschap. De zuidelijke politici die zich in 1860 afscheidden en de burgeroorlog startten, hadden tenminste nog de kracht van hun overtuigingen. Dit keer wordt Amerika bedreigd door de zucht naar macht, door het roekeloos opportunisme dat de huidige generatie Republikeinen en de zittende president motiveert en dat de Amerikaanse democratie, en daarmee het aanzien van democratie in de wereld, inmiddels al onherstelbare schade heeft toegebracht.

‘A republic if you can keep it’ zei Founding Father Benjamin Franklin toen hem werd gevraagd wat de uitkomst was van het grondwetsoverleg in 1787. Hij had niet kunnen vermoeden dat 233 jaar later, 44 presidenten met elementaire beschaving later, het handwerk van de Founding Fathers alsnog aan stukken zou worden gescheurd.

Gaan de Republikeinen in het staatscongres van Michigan (of Wisconsin of Pennsylvania) de kiesmannen van hun staat toewijzen aan dictator Donald Trump, de verliezer van de verkiezingen in hun staat? In zijn zijn simpelste vorm kunnen ze dat, de grondwet zegt dat de staat bepaalt hoe kiesmannen worden aangewezen. Wetten en praktische bezwaren staan hier in de weg aan Trumps laatste pogingen om Hitler te imiteren.

Wetten omdat staten de aanwijzing van kiesmannen hebben vastgelegd. Maar wetten kunnen worden veranderd door die meerderheden die de Republikeinen in die staten hebben. Dat geldt ook voor de bepaling dat bijvoorbeeld in Michigan de gouverneur, een Democrate, moet aftekenen op welke kiesmannen haar staat vertegenwoordigen.

Het is allemaal voorspelbare Trump bullshit. Hij gooit alles in de strijd en wie weet houdt hij er wat van over. Het is een president onwaardig maar past geheel bij het lage morele niveau van Trump.

Ik heb geen hoge pet op van het lef van Republikeinen op hoger dan staatsniveau, senatoren bijvoorbeeld, maar ik kan me niet voorstellen dat zij iets dergelijks zouden accepteren. Ze hebben hun eigen controle op 6 januari maar ik denk dat we al eerder zullen zien dat pogingen van de Trumpistani zullen worden afgeschoten.

Geen reden voor zorgen dus over het kiescollege. Wel over de Amerikaanse democratie. Iedere dag dat die vulgaire proto dictator langer probeert met leugens en beschuldigingen het resultaat van verkiezingen te ondermijnen, is een dag dat die democratie schade lijdt. Helaas is de schade al zo groot dat reparatie vrijwel onmogelijk is. Niet alleen de wereld gelooft dat Amerika een bananenrepubliek is, ook Trumps aanhangers geloven in meerderheid wat hij hen wijsmaakt. Amerikanen zelf geloven niet meer in hun democratie. Treuriger verkiezingen heb ik nooit meegemaakt.

De campagne voor 2024 is begonnen. Ik hecht weinig waarde aan Trumps aanstaande aankondiging dat hij dan opnieuw kandidaat zal zijn. Zijn ster zal tegen die tijd behoorlijk gedoofd zijn, zijn genialiteit een stuk minder helder, zelfs voor zijn onverbeterlijke supporters. Misschien dat een enkele evangelische idioot die denkt dat Trump door God gezonden is nog achter hem aan loopt, maar zelfs dat lijkt me niet zo waarschijnlijk. Een 78 jarige zal na Joe Biden ook minder aantrekkelijk lijken, schat ik zo.

Trump zal ongetwijfeld boven de markt blijven zweven als kandidaat, maar dat is simpelweg vanuit zijn gewoonte als New Yorkse bull shitter die kijkt wat het lijden kan. Hij heeft er, omringd door rechtszaken, belang bij om zijn aanhang op scherp te houden. Als hij nog een nieuwe business wil opstarten, een televisiekanaal of zo (ik betwijfel het want dat vergt meer werk dan enkel golven in Florida), dan moet hij aanwezig blijven.

En gewoon, het stabiele genie kan de media aandacht niet missen. Zijn partij zal wel een tijdje meegaan, maar vooral om Biden dwars te zitten – ook een motief voor Trump trouwens. Het Trump addergebroed zal ondertussen proberen munt te slaan uit wat er nog over is van Trump magie. Ik verwacht niet dat het 2022 zal overleven.

Nee, je ziet dat begin van de campagne beter bij Mike Pompeo, een van de slechtste ministers van Buitenlandse Zaken die Amerika ooit had. Deze vriend van dictators en opzijschuiver van schendingen van mensenrechten, gaat wild tekeer tegen de Chinezen in Hong Kong, maar heeft geen enkele geloofwaardigheid. Dat is precies zoals de Trumpies het willen. Amerika spreekt een woordje mee, maar niet voor softe doelstellingen. Dat Pompeo zijn ethische controleur op het department ontsloeg omdat die zijn prive gebruik van publieke diensten onderzocht, wordt als normaal geaccepteerd.

Pompeo liet zijn liefde voor de baas blijken door vorige week te verkondigen dat er een prima overgang zou zijn naar de tweede termijn van Donald Trump. Nee, het was geen grapje, al probeerde hij van twee walletjes te eten. Niet dat ik geloof dat Pompeo gelooft dat Trump na 20 januari nog aanwezig is, maar het kon geen kwaad om zijn baas nog eens onder kin te kietelen.

Over Iran is Pompeo altijd duidelijk. Liefst morgen bombarderen en in elk geval boycotten tot de laatste Iraniër honger lijdt. Hij heeft het ook druk met het overal in de wereld verdedigen van ‘religious freedom’, wat voor hem betekent dat christenen zoals hij de normen van een samenleving bepalen en in elk geen seculiere samenleving accepteren.

Gisteren was Pompeo in Israël waar premier Nethanyahu de Trumpies met verdriet ziet vertrekken. Voor de goede orde bezocht Pompeo bezette gebieden en deed wat ferme Nethanyahu uitspraken. De boycot Israel campagne tot antisemitisch verklaren. Waarom deed Pompeo dat? Hij is een evangelische christen en de achterban slaat hier lekker op aan.

Kortom, Pompeo probeert een voorsprong te nemen op Ted Cruz, Tom Cotton en andere potentiële populisten. Terwijl kwezel Pence voorlopig zijn tijd moet uitzitten als onderstudie van Trump zonder eigen mening, kan Pompeo lekker aan de weg timmeren. Het is oh zo gemakkelijk motieven te doorzien.

Waar hebben deze mensen hun verstand zitten? Gouverneur Gavin Newsom van Californië hield een etentje met geldschieters. Speaker van het Huis Nancy Pelosi organiseerde een etentje met 50 nieuwkomers in het Huis en laste dat fluks af toen er kritiek kwam.

Het was allemaal goedgekeurd door de arts van het congres, en Newsom hield afstand, zei hij, maar dat beantwoordt niet de cruciale vraag: hoe halen ze het in hun hoofd? Geen wonder dat kiezers hun politici wantrouwen. Ik doen dat ook, hun beoordelingsvermogen laat hen te vaak in de steek. Zoals onze eigen Rutte zou zeggen: inschattingsfoutje.

Hoeveel van dat soort foutjes voordat het een probleem wordt?