Trouwe lezers  weten dat ik al lang geleden en met enige regelmaat heb voorspeld dat noch Biden noch Trump in 2024 kandidaten zullen zijn. Biden omdat hij te oud is en zijn partij hem eigenlijk niet wil (althans dat zeggen veel kiezers desgevraagd), Trump omdat hij een loser is die niet op tijd van het toneel verdween.

Wat Trump op 15 november ook zal aankondigen (een aankondiging om aan te kondigen of een oproep om op 6 december in Georgia te laten zien dat je hem als kandidaat wil), het verandert niets aan de fundamentals. Trump is in 2024 niet verkiesbaar. Gewoon, geen meerderheid, zelfs niet met ontkenners op belangrijke verkiezingsplekken. Ik moet eraan toevoegen dat Trump wel grote negatieve macht blijft houden. Als hij zijn achterban aanraadt om niet op een bepaald iemand te stemmen (DeSantis bijvoorbeeld) dan raakt de GOP zoveel kiezers kwijt dat ze niet kan winnen.

McConnell wist altijd al dat Trump een loser is. Hij hoopte alleen op Trump om zijn positie als meerderheidsleider te herwinnen. Moscow Mitch is te sluw om niet te weten dat Trump verder een blok aan het been zal zijn. Op dit moment blijven we hopen dat hij minderheidsleider blijft. Gerechtigde straf voor zijn lafheid in januari 2021.

Okay, verkiezingsjunkies, wie staan er dan klaar om zich te kandideren? Een paar opmerkingen.

Vroege aankondigingen zijn niet verstandig, vroeg werk in belangrijke staten wel. Ik herinner er nog maar aan dat in 2015 gouverneur Scott Walker van Wisconsin zogenaamd onverslaanbaar zou zijn. Hij haalde niet eens de feitelijke verkiezingen. Hetzelfde gold in 2020 bij de Democraten voor Kamala Harris en Elizabeth Warren, die beide al vastliepen voordat er gestemd werd.

Vroege koplopers wil ook niets zeggen. Ted Cruz, de duivel in de gedaante van een politicus, won in 2016 in Iowa. Dat zijn we vergeten na de Trump golf. En toen zou Jeb Bush het establishment gaan redden. Trump buldozerde er dwars doorheen. Cruz haalde de conventie, zei dat hij niet op Trump zou stemmen en stopte na diens verkiezing zijn neus op de bekende plaats.

Het gekakel over Ron DeSantis is niet meer dan dat. Zijn overwinning in Florida was groot maar wat zegt dat? Dat Florida nu diep rood is? Dat zijn tegenstander al bij voorbaat had verloren? Persoonlijk denk ik dat de Trumpistaanse nonsens van DeSantis (don’t say gay, het oppakken van twintig arme ex-gevangenen die dachten dat ze mochten stemmen) altijd voor de Bühne waren. Komend jaar zullen we een meer bedachtzame DeSantis zien.

De mogelijke kandidaten dan.

Republikeinen 2024

Ron DeSantis, gouverneur Florida – sterk, naamsbekendheid, betrouwbaar conservatief, Trumpie in naam

Chris Sununu, gouverneur New Hamphire – minder sterk in naamsbekendheid, betrouwbaar conservatief, nooit verleid door Trump onzin + belangrijke voorverkiezingsstaat

Larry Hogan, tot januari gouverneur Maryland – zie Sununu

Mike Pompeo, oud minister van Buitenlandse Zaken – Trumpie, geen geweldig minister, Pompeo lijkt op pompeus

Glen Youngskin, gouverneur Virginia – post Trump Trumpie voordat het zover was. Ik weet niet of hij wel wil.

Tim Scott, senator van South Carolina – zwarte Republikein, betrouwbaar conservatief, moet werken in een partij waar racisme normaal is.

Mike Pence, oud vicepresident – teveel Trump bagage, zou ik zeggen. 

Nikki Haley, oud gouverneur South Carolina, VN ambassadeur – Republikeinen willen ook wel een vrouw, ze heeft voldoende afstand van Trump gehouden, maar is al weer een tijdje uit beeld.

Chris Christie, oud gouverneur New Jersey – zelfingenomen, in 2016 opgeveegd door Trump en daarna weer uitgekotst.

Ted Cruz, senator Texas – ik zet hem erbij voor de vorm, ik denk dat hij zich hopeloos gecompromitteerd heeft, zowel in DC als in Texas. En hij moet in 2024 ook worden herkozen.

Persoonlijk denk ik dat gouverneurs een betere kans hebben dan de rest. Sununu en Hogan zouden de Republikeinen weer op een normaal conservatief patroon zetten. DeSantis is niet zo Trumpie als hij het heeft doen voorkomen.

Democraten 2024

Pete Buttigieg, minister van Transport – gay, getrouwd, twee kinderen, geweldige campagne in 2020, goed minister van Transport, duidelijk in het midden van de partij

Gavin Newsom, gouverneur Californië – ervaring, elitair geacht (witte wijn in het kwadraat), gaat de rest van het land een Californiër kronen?

Chis Murphy, senator Connecticut – effectief senator, profiel op wapenwetgeving, geen landelijke bekendheid

Cory Brooker, senator New Jersey – zwart, goede senator, goede campagne in 2020, zou het zijn jaar kunnen worden?

Sherrod Brown, senator Ohio – betrouwbare progressief, goede banden met vakbonden en boze blanke kiezers. Helaas te oud.

Roy Cooper, gouverneur North Carolina – sleeper kandidaat. Goed gouverneur in een zuidelijke staat.

Amy Klobuchar, senator Minnesota – vrouw, zou het dan toch? Redelijk goede campagen in 2016.

Kamala Harris, vicepresident – slechte campagne in 2020, matig profiel als vice-president, top als Biden omvalt.

Gretchen Whitmer, gouverneur Michigan – herkozen en populair in een staat in het midden westen, abortusrechten, persoonlijkheid.

Ook hier geldt, denk ik, dat gouverneurs de voorkeur verdienen. Buttigieg komt met andere ervaring, op federaal niveau, dat kan helpen. Ik weet niet hoever de ambities van Whitmer reiken, maar op papier is ze ongelooflijk aantrekkelijk. Brooker was goed in 2020 maar ik vermoed dat zwart zijn geen pre is in 2024 (sorry, is niet racistisch bedoeld maar onderkent het racisme in de VS). 

Amerikaanse politici zijn cynici, dat wil zeggen, ze doen alles om de macht te krijgen. Beide partijen overigens maar in het Trump tijdperk is de naakte zucht naar macht bij de Republikeinen wat groter. Ze moeten wel cynisch zijn want het alternatief is geloven dat ze werkelijk alle onzin geloven die wordt rondgestrooid en dat ze werkelijk denken dat Trump een geweldige president was en nog een ronde moet krijgen om Amerika kapot te maken.

Dat is ook niet zo. Mitch McConnell is een gezworen vijand van Trump en omgekeerd. De ruggegraatloze Kevin McCarthy, aanstaand Speaker van het Huis, vond Trump een blamage (op 7 januari 2021) tot hij hem weer een held vond (op 15 januari 2022). Een flink aantal senatoren vond Trump in 2016 een ramp in wording, ongeschikt voor het presidentschap. Ik kan niet in hun hersenpan kijken maar mijn vermoeden is dat ze dat nog steeds vinden.

Cynici dus, die meelullen om de macht te behouden of te verkrijgen. Of Mitch McConnell de meerderheidsleider gaat worden moeten we nog afwachten. Ik kan niet wachten om zijn schildpaddengezicht te zien als Nevada en Arizona naar de Democraten gaan. 

Terug naar het cynisme. Gaat J.D. Vance als hij senator is nog steeds de Trump onzin uitkramen waarmee hij werd gekozen? Ik denk dat hij cynisch genoeg is (of misschien ben ik cynisch genoeg over politici) om daar snel afstand van te nemen. Idem dr. Oz. De intellectuele zweefgewicht Herschel Walker, nu senator voor Georgia, is niet in staat zelfstandig te denken. Hij zal de lijn volgen die McConnell uitzet.

Ook Ron DeSantis zal in dit patroon passen. Hij heeft zijn Trump aanhang geplezierd als gouverneur, ik denk dat hij de komende twee jaar zal proberen een meer gematigd beeld uit te stralen. Als hij tenminste president wil worden. Aan de andere kant, hij kan blijven rekenen op die Trumpies en de Republikeinse kiezers die Democraten haten zullen toch wel op hem stemmen.

Deze verkiezingen waren het einde voor Donald Trump. Deze cynici die nu de macht hebben (of zijn misgelopen) waar ze van droomden, hebben hem nu niet meer nodig. Sterker, ze willen van hem af. Noch McConnell noch McCarthy wil Trump als Republikeinse kandidaat in 2024. De reden is eenvoudig: Trump gaat dat verliezen. Hij zal het verliezen van Biden maar die verdwijnt denk ik in een pensionado bestaat, maar ook van welke andere Democraat dan ook. Republikeinen willen macht en willen dus winnen.

Trump haalde in 2020 73 miljoen stemmen, Biden 80 miljoen. Na de mislukte staatsgreep van 6 januari is er geen schijn van kans dat Trump al die miljoenen nog eens haalt. Iedereen weet het, hijzelf ook.

Het wordt nu interessant wat zijn belangrijke aankondiging op 15 november gaat worden. Het was een teaser, zoals altijd. Het zou mij niet verbazen als hij aankondigt dat hij in januari iets gaat aankondigen. Er is geen logica om nu al een presidentscampagne op te starten. Je moet aan allerlei voorwaarden voldoen en je bent al maanden schietschijf voordat de anderen het strijdperk betreden.

Ik weet het, we hebben al vaker gedacht dat we van Trump af waren. Ik heb het gevoel dat het nu echt zo is.

Het kan nog billenknijpen worden, maar so far, so good. De Republikeinen gaan het Huis winnen, zoveel lijkt wel zeker, maar de meerderheid zal kleiner zijn dan McCarthy had gewenst. Zijn extremistische vleugel zal hem last bezorgen, al is het mogelijk dat wapenslingeraar Boebert uit Colorado haar zetel verliest.

In de Senaat hangt, denk ik, nu alles op Nevada. Althans, voor een directe meerderheid voor de Democraten. Wisconsin is close maar niet close genoeg. Ik denk dat Kelly in Arizona wel gaat winnen maar met het tellen daar weet je het nooit. Met Arizona en Nevada erbij, hebben de Democraten al vijftig zetels en doet Georgia er niet meer toe.

Daar lijkt het opnieuw op een run off uit te draaien. Als Nevada verloren gaat dan wordt dat beslissend en net als in 2020 zal een Trump idioot, Walker, het moeten opnemen tegen een zittend senator. Het zal allemaal afhangen van de opkomst van de Democraten. Stacey Abrams, die geheel voorspelbaar de gouverneursverkiezingen verloor (ze had nooit mee moeten doen), zal flink aan de bak moeten.

De Trump idioten hebben ervoor gezorgd dat die senaatsmeerderheid voor de Republikeinen nog niet zeker is. In New Hampshire en Pennsylvania bleek Trumps kandidaat niet te kunnen winnen. In Ohio heeft J.D. Vance gewonnen, wel door Trump gesteund. Maar ik durf wel te voorspellen dat senator Vance als een haas afstand gaat nemen van de psycho.

De uitslag in Florida was verwacht, meer voor DeSantis dan hij had durven hopen. Laten we zeggen dat in de slag tussen twee Florida politici, DeSantis en de psycho, de gouverneur nu de upper hand heeft. Sterker, ik denk dat Trump uitgespeeld is. Ik kom er nog op terug.

Een redelijk resultaat voor Biden maar hij zal weinig tot niets gedaan krijgen in zijn tweede helft. Met pensioen, svp. Het is tijd voor de bejaarden om het veld te ruimen.

Als de Republikeinen dinsdag de tussentijdse verkiezingen winnen dan is dat omdat ze drie thema’s hebben uitgespeeld: criminaliteit, inflatie en immigratie. Het is een klassieke negatieve agenda, dat wil zeggen, hij wijt alle problemen aan de tegenpartij zonder ook maar een enkele oplossing te bieden.

Het loont echter de moeite om deze drie onderwerpen onder de loep te nemen, omdat ze veel zeggen over de zwakte van Amerika, zowel van het Republikeinse nihilisme als van de Democratische oogkleppen.

Criminaliteit is een belangrijke factor dinsdag aanstaande. Er is sterke toename de afgelopen jaren, niemand weet precies waarom. Misschien meer wapens in de samenleving? Hardere omgangsvormen? Economisch en emotioneel leed tijdens corona? De aard van criminaliteit leidt ertoe dat die vooral in verstedelijkte gebieden plaatsvindt (al is de toename in alle steden te vinden). Grote steden worden in de visie van de Republikeinen gerund door Democraten,ergo, het is hun schuld. In San Francisco heeft een uitzonderlijk humane openbare aanklager alle vooroordelen bevestigd. Hij werd weggestuurd, maar zie je wel, die verloedering van San Franciso is aan de Democraten te wijten. Je hoorde het ook in de onsmakelijke, crimineel valse, labelling van de aanslag op Paul Pelosi, de echtgenoot van Speaker. Het was geen voorbeeld van de door hen aangewakkerde haat maar een gevolg van die criminaliteit. Het was een blamage voor de Republikeinen maar in hun immorele houding, volstrekt voorspelbaar.

Dat het onderwerp zo hot is, heeft met die toename te maken – gekken die mensen voor de subway duwen in New York hebben de gouverneursrace in New York serieus gemaakt. Maar ik zie ook een langere trend die invloed uitoefende. Noem het het George Floyd effect. Toen Floyd in Minneapolis werd vermoord door een politie agent leidde dat tot een veelheid van demonstraties, niet alleen van Black Lives Matter maar ook van veel burgers die de acht minuten doodstrijd van Floyd onverteerbaar vonden. Veel demonstraties gingen goed, andere liepen uit de hand. In Portland, Oregon, werd het een zootje. In Washington gebruikte Trump de demonstratie voor het Witte Huis om het terrein schoon te vegen en met een bijbel bij de kerk te gaan staan.

Samengevat: het was een hete zomer van veel maatschappelijke onrust, geconcentreerd in steden. Ik traceer de krapte van de nederlaag van Donald Trump in 2020 naar deze zomer. Zoals hij in 2016 kon profiteren van de diefstal van McConnell van een zetel in het Supreme Court, profiteerde hij nu van vaag ongenoegen, door hem aangewakkerd, over onrust en criminaliteit. Dat dit gemakkelijk met zwart viel te combineren, kwam de racistische hondefluiter niet slecht uit.

Als kroon op deze ontwikkeling kwam de stupiditeit van de burgers die het slachtoffer zijn van politiegeweld door campagne te voeren op ‘Defund the police’. Dat kritiek en inperking van de politie niet lekker ligt als tegelijkertijd de criminaliteit toeneemt is een probleem. Dat Defund een stupide kreet is, ontging de activisten. Ziedaar het onderwerp voor de Republikeinen. Niet alleen in 2020 maar nu ook weer in 2022 spinnen ze garen bij deze vertrouwenscrisis. Noem het de George Floyd verkiezingen.

Daar komt een lange termijnbeleid bij, gedeeld, althans tot nu toe, door beide partijen om de absurde excessen van de criminele wetgeving terug te dringen. De jaren negentig wetgeving (onder Clinton) die de gevangenissen vol heeft gezet stond al jaren ter discussie en er was al sprake van enige verbetering. Niet veel maar het was een begin. Moeilijk voor de Democraten om daar de Republikeinen op vast te pinnen.

Dan inflatie. Je kunt er niet omheen dat de Democraten de effecten van de stimuleringsmaatregelen vanwege corona grotelijks hebben onderschat. Al voordat Poetin door zijn oorlog de inflatoire effecten nog vergrootte, was er een inflatierisico. Er werd onder meer voor gewaarschuwd door Larry Summers, de Democraat die doceert aan Harvard. Voor een deel kan dit verweten worden aan de Democraten zelf.

Wat ze nagelaten hebben is om de effecten van hun beleid naar voren te schuiven. Het meest recente kwartaal groeide de economie met 2,3 procent, het aantal banen neemt nog steeds toe. Niet alleen is voorkomen dat veel gezinnen financieel kopje onder gingen, de armoede is teruggelopen en met name kinderen hebben baat gehad bij dit beleid. De Republikeinen hebben geen beleid. Zoals altijd, zoals onder Trump, willen ze lagere belastingen. Dat is een van de redenen van de huidige inflatie en in elk geval voor de stijging van de overheidsschuld. Over een paar maanden zullen de Republikeinen weer dreigen de overheid op slot te gooien omdat ze het schuldenplafond niet willen verhogen (dat deden ze wel onder Trump).

Kortom, een no lose voor de Republikeinen, een wanprestatie van de Democraten.

Dat geldt helaas ook voor immigratie. Het is niet zozeer dat de immigratie is toegenomen of dat door minder mensontwaardige behandeling van illegalen een beter beleid is gevoerd. Die muur van Trump heeft weinig veranderd. En natuurlijk, het spreekt voor zich, hebben de Republikeinen geen alternatief beleid voorradig. Wat ze wel met succes hebben gedaan is het probleem wijten aan de Democraten. Of je het nu leuk vindt of niet, veel Amerikanen hebben een hekel aan immigranten, en dat geldt ook voor Hispanics. Het falen van de Democraten is dat ze deze houding niet onderkennen. Gewoon doormarcheren over immigratie onder het motto: wij weten het beter dan u en uw ongemak is racisme, helpt niet echt.

Zo gaan deze verkiezingen over drie onderwerpen waar de Republikeinen garen bij spinnen maar waar ze niets aan kunnen doen. Ze hebben ook geen programma (behalve, zoals de gouverneurskandidaat van Wisconsin zich liet ontvallen, zeker te stellen dat ‘Republikeinen ooit nog verkiezingen verliezen’). Het is goed er nog eens aan te herinneren dat deze nihilisten in 2020 de presidentsverkiezingen in gingen zonder programma. Trump was hun programma en dat hebben we geweten.

Op de achtergrond speelt cultuur. Als er programmatisch niets op het spel staat dan is toch wel zo dat het praktisch gezien veel uitmaakt wie het voor het zeggen heeft. Wat frappant is, is dat de Republikeinen, de anti-overheidspartij, steeds verder gaat in het opleggen van zijn moraal aan de samenleving en daarvoor diezelfde verafschuwde overheid gebruikt.

De kandidaat voor de Republikeinen in Ohio, J.D. Vance, gaat als een waanzinnige tekeer tegen de universiteiten. Op een haast Culturele Revolutie achtige toon wil hij die instituten van de elite, vervreemd van de samenleving en bevolkt met ideologen die de studenten van alles wijs maken, het liefst leegruimen en de studenten op het platteland in contact brengen met de werkelijke samenleving (ik overdrijf maar een beetje). Vance raakt een snaar. De verongelijkte, kwade burger (om wat voor reden dan ook) die het gevoel heeft dat anderen zijn leven frustreren, hoort dit soort praatjes graag.

Woke is de samenvatting van dit alles. Ongedefinieerd, maar intolerant en opdringerig, dat weet iedereen. Het is een woord dat zonder moeite gebruikt kan worden want niemand vraagt een definitie maar iemand ie ermee omhangen wordt (ook hier dringt zich een Culturele Revolutie beeld op), wordt veroordeeld door de gewone burger. Je hoeft overigens niet naar Amerika te gaan voor dit soort simplisme. Onze minister van Justitie wijdde er haar H.J. Schoo lezing aan, columnisten van de onderbuik van de Telegraaf gooien er graag mee.

Terug naar J.D. Vance. De man is opgeleid aan Yale en noemde die universiteit in zijn veelbezongen boek Hillbilly Elegies nog de omgeving die hem redde van zijn slechtste instincten. Amy Chuo, de tijgermoeder die er doceert en schijnbaar razend populair is, nam Vance onder haar vleugels (nou ja, waar een tijgermoeder haar kinderen ook maar onderbrengt). Hij ontmoette er zijn echtgenote, wiens moeder in de leiding zit van een Californische universiteit. De elite die met populistische praat de kleinburger opzet tegen hen die het beter voor elkaar hebben of slimmer zijn. Waar hebben we het meer gezien? Nou, gewoon elders in de Republikeinse Partij. Donald Trump mag een intellectuele flop geweest zijn, zijn hielenlikkers hebben allemaal een serieuze universiteit bezocht. Senator Ted Cruz ging naar Princeton en Harvard, Tom Cotton ging naar Harvard, Josh Hawley naar Princeton en Yale. Gouverneur DeSantis ging naar Yale en Harvard. Allemaal presidentskandidaten. Veel Democratische senatoren deden precies hetzelfde, het verschil is dat ze niet schelden op die elite.

Vance is fluim en woke is een catch all die leidt tot groteske onzin, maar het woke gedoe is wel degelijk schadelijk voor de Democraten. Het probleem met dit soort ongedefinieerde onderwerpen is dat ze ook moeilijk te neutraliseren zijn. Ja, er worden sprekers geweigerd op universiteiten, maar lang niet zo vaak en zo heftig als de woke woekeraars verkondigen. 

Ondertussen is abortus een speelbal geworden van sentimenten op staatsniveau, met wrede resultaten. In bibliotheken worden nu boeken verboden, niet omdat ze iets vreselijks verkondigen maar omdat de anti wokers er goede sier mee kunnen maken zonder dat het iets kost. Onderwijs wordt onderworpen aan staatscontrole om te voorkomen dat kindertjes geschokte reageren op de geschiedenis van slavernij en segregatie en hedendaags racisme. Kortom de overheid wordt ingezet om een moraal op te leggen.

Denk ervan wat u wilt en ik denk dat het een schande is, maar de Democraten zijn niet in staat geweest er veel aan te doen. Het is niet voor het eerst. In de jaren tachtig wisten Reagan en zijn ideologen de ‘liberals’ als maatschappij vijanden te portretteren, oude Bush won er in 1988 de verkiezingen mee. In de jaren negentig moest Clinton met de kleurloze en heilloze Derde Weg de scherpe kantjes ervan afslijpen. Door de haatrevolutie van Gingrich en Co, leidend tot Trump, mag je dat als een mislukking rekenen. Het heeft, letterlijk, niets opgeleverd.

Dinsdag a.s. worden, met andere woorden, rekeningen afgewikkeld die al heel lang op tafel liggen. Het blijft fascinerend dat de meeste Amerikanen de opinies en programma’s van de Democraten delen maar de Democratische Partij daar niet van kan profiteren.

En als je niet duidelijk kunt maken dat democratie, met een kleine d, van fundamenteel belang is voor het bijeenhouden van je samenleving, als je dat verhaal niet doet – en Joe Biden probeerde het deze week maar dat was te laat en totaal ineffectief – dan ben je gedoemd de kiezers die jouw programma zouden moeten omarmen te verliezen. 

Trump blijft de spanning erin houden en iedereen speelt lekker mee.

‘Zeer, zeer waarschijnlijk’ zal hij in 2024 kandidaat zijn, riep hij in Iowa. Je hoeft geen taalkundige te zijn, of scherp politiek analist, om te zien dat hij daarmee precies niets zegt.

Trump doet wat hij doet en dat is de aandacht op zichzelf gevestigd houden. Hij is een media adviesbureau op zichzelf. Hoe houden we ons merk in de aandacht? Met teasers. Met beloftes. Met het scheppen van verwachtingen. Niemand die ons afrekent als we die verwachting niet waarmaken.

Het is een deel van de Trump ziekte dat zo’n uitlating serieus genomen wordt.

We zullen dinsdag bij tegenvallende resultaten voor de Democraten (zoals die verwacht worden) ook herhaaldelijk horen: nu gaat Trump zeker meedoen in 2024. Maar de echte baas, Mitch McConnell, zal vanaf 9 november stevig zagen aan de stoelpoten van Trump. Hij wil onder geen voorwaarde dat Trump in 2024 zelfs maar de voorverkiezingen overhoop zal gooien.

De Republikeinen zullen de 6 januari commissie de nek omdraaien, maar dat kunnen ze niet met de diverse rechtszaken die tegen de staatsgreep pleger lopen. Het zal steeds moeilijker worden het merk onbesmeurd overeind te houden. Behalve natuurlijk voor de echte gelovigen, die vreten alles en verexcuseren alles.

Ik blijf het daarom herhalen: nee, Trump probeert enkel zo lang mogelijk de aandacht gevangen te houden en zal dat na dinsdag nog met een jaar of wat verlengen. 

Tot het echt serieus wordt en kandidaten zich officieel moeten registreren want dan zal blijken dat Trump niet meedoet.

Hij houdt niet van verliezen en hij weet zeker dat hij in 2024 zal verliezen. Hij zal zo lang mogelijk doorgaan.

Als gouverneurs als DeSantis of Abott van Texas, of de verwerpelijke senator van Texas, Ted Cruz, zich in de strijd gaan werpen in de voorverkiezingen, en misschien ook nog een verstandige Republikein, al zijn die nauwelijks voorradig, hun kandidatuur stellen, dan is het snel gedaan met Trumps ambities.

Hij geniet van zijn moment in de zon. We geven het hem. Ik heb het net gedaan.

PS. Ik voorspel ook dat Biden na dinsdag zal toewerken naar een aankondiging van zijn pensioen.

Een rechtbank in Florida heeft de massamoordenaar die vier jaar geleden 17 scholieren van de school in Parkland doodschoot en 17 ernstig verwondde, veroordeeld tot 34 levenslange gevangenisstraffen. De moordenaar, Nikolas Cruz, is nu 24 jaar oud. De openbare aanklagers hadden oorspronkelijk de doodstraf geeist maar de jury had vorige maand besloten levenslang aan te bevelen, zonder de mogelijkheid voor vervroegde vrijlating. De verdediging had betoogd dat Cruz’s hersenen waren beschadigd sinds zijn geboorte, omdat zijn biologische moeder tijdens de zwangerschap had gedronken.

In elk geval een deel van de nabestaanden had liever de doodstraf voor Cruz gezien. De familie van de slachtoffers wensten Cruz een ‘painful existence in prison and a painful death’. ‘Ik hoop dat iedere ademtocht hier op aarde miserabel zal zijn’, zei de grootmoeder van een van de slachtoffers. Ik vermoed dat ze gegeven het Amerikaanse gevangenissysteem hun zin zullen krijgen.

Maar hier gebeurde van alles dat de moeite waard is om onder de loep te nemen. Dat Cruz niet goed bij zijn hoofd is, of was, staat buiten kijf. Evenmin dat hij al te gemakkelijk aan wapens kon komen. Noch dat Republikeinse ‘thoughts and prayers’ hypocrieten, president Trump voorop, niets waarmaakten van hun belofte na Parkland om iets aan de wetgeving te doen. Ik zie Trump nog deemoedig gebogen in het Oval Office zitten. Zijn daadkracht was voorspelbaar: nul.

Allemaal gebruikelijke kost. Het wachten is op de volgende massamoord, proces en mensen die moeten leven met herinneringen of levenslange fysieke pijn. So far, so normal.

Eerst die jury uitspraak. Voor 2016 had Florida de regel dat juries een doodstraf konden aanbevelen met een gewone 7 tegen 5 meerderheid. Het was een van de drie staten met die regel. Een reeks rechtszaken, inclusief uitspraken van het federale en het staats Supreme Court maakte daar een einde aan. In 2017 werd een wet van kracht die uninamiteit van de jury eiste bij de aanbeveling voor een doodstraf. In 2020 veranderde het Supreme Court van Florida, inmiddels rechtser, van mening en vond die unanimiteit niet nodig. Maar er is nog geen wetswijziging doorgevoerd. Gouverneur De Santis wil daar snel werk van maken.

Ook hier bekend materiaal, namelijk de tamelijk willekeurige want politieke aard van de manier waarop met de doodstraf wordt omgegaan. In het geval van Cruz was een jurylid ervan overtuigd dat Cruz geestelijk gestoord was en dat ze daarom geen doodstraf op kon leggen. Twee andere juryleden stemden zonder motivatie voor levenslang, zodat de aanbeveling van de doodstraf met een meerderheid van 9 tegen 3 kwam en dus niet werd opgevolgd door de rechter (die kon niet anders).

Maar er waren meer interessante aspecten aan dit verhaal. Wat ik las over de nabestaanden maakte duidelijk dat zij graag de doodstraf hadden gewild, deels uit een gevoel van gerechtigheid, deels omdat het voor hen dan een finale betekenis had. Ze konden het hoofdstuk afsluiten. De doodstraf was passend voor het leed dat hen was overkomen.

Een andere nabestaande merkte echter op dat levenslang het voordeel had dat het nooit meer aangevochten kon worden. Hoger beroep is er niet en omdat de schuld van Cruz onomstotelijk vaststaat en hij zelf ook heeft bekend, betekent het dat die man van 24 tot zijn dood (ongetwijfeld een wrede dood, moord door een andere gevangene) gevangen zal blijven. De nabestaande zei in de rechtszaal tegen Cruz dat ze van plan was nooit meer aan Cruz te denken. ‘Na vandaag, maakt het mijn niet uit wat er met je gebeurt, je zult een nummer zijn en voor mij heb je opgehouden te bestaan. Je hebt genoeg gestolen van mij en mijn familie.’

Deze nabestaande had een punt. Wie op death row terechtkomt heeft eindeloos veel mogelijkheden om in beroep te gaan. Het duurt vaak lang voordat de doodstraf wordt voltrokken – als het al gebeurt in een staat die de doodstraf kent en als de zittende gouverneur ook bereid is een executiebevel te tekenen (laten we zeggen, Texas versus New York). Of puur in dollars uitgedrukt een doodstraf meer kost dan levenslang is misschien niet relevant, maar het zal elkaar niet veel maken. Wel is het voor een gevangene plezieriger om op death row te zetten, vaak alleen in een cel, dan levenslang omringd door supercriminelen. Levenslang is levenslang geen kans op herziening, noch vervroegde vrijlating.

Persoonlijk denk ik dat de doodstraf voor Cruz gepast was, dat hij er zelf beter mee af was geweest, de nabestaanden recht was gedaan en, breder, de samenleving juist had gehandeld. Jazeker, ik denk dat de doodstraf in dit soort gevallen, waar de dader duidelijk is en de straf onontkoombaar levenslang, minder wreed is (‘cruel and unusual’ in Amerikaanse terminologie) dan iemand de rest van zijn leven wegsluiten.

Ik weet niet waarom Cruz zichzelf niet doodschoot, zoals veel massamoordenaars doen. De Charleston moordenaar, Dylan Roof, die negen zwarte burgers doodschoot in een kerk die hem liefdevol omarmd had, liet dat ook na en heeft ook levenslang gekregen. Over waanzin gesproken. Roof was zo beïnvloed door white supremacy modder dat hij hoopte met zijn daad een rassenoorlog te ontketenen. Hij werd aangehouden in een auto vol Confederate Flag stickers. Ook hij was geschift (al zit hij in zijn denken niet ver van de rechtse vleugel van de Republikeinen).

De moordenaar bij de Boston Marathon: zelfde verhaal. Ik kan er nog wel enige tientallen opzoeken. Duidelijke daders, duidelijke daad, levenslang.

Ik zie geen enkel denkbaar nut in dit soort levenslange gevangenisstraffen en ben, onder die omstandigheden, voor de doodstraf. Mijn uitgebreide argumentatie kunt u hier lezen, een eerder artikel naar aanleiding van eerdere voorvallen.

In het kader van de midterms heeft mijn uitgeverij de prijs van een aantal boeken verlaagd. Doe er uw voordeel mee – als u ze nog niet hebt.

Deze maand vinden de midterm-verkiezingen plaats in de Verenigde Staten. Op 8 november 2022 stemmen de inwoners voor verschillende overheden, waaronder het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. In verband met deze verkiezingen geven wij in november 2022 tijdelijk korting op onderstaande boeken van Frans Verhagen over de geschiedenis van de Verenigde Staten. Wees er snel bij, want op is op.

Het Amerikaanse presidentschap – Van € 20,99 naar € 15,00

Frans en Paul Verhagen vertellen in Het Amerikaanse presidentschap alles over het machtigste ambt ter wereld. Amerikaanse presidenten lijken machtig als geen ander en toch kunnen ze maar zelden hun wensen verwerkelijken. Hoe kan dat? Hoe zit dat presidentschap in elkaar? Hoe verhoudt de president zich tot het Congres, de kiezer en de media? Hoe hebben presidenten in het verleden invulling gegeven aan het ambt? En hoe werkt dat Amerikaanse verkiezingssysteem precies?

Frans en Paul Verhagen belichten lichtvoetig en helder de vele facetten van het Amerikaanse presidentschap. Hun uitgebreide kennis van de geschiedenis en het politieke systeem van de Verenigde Staten maakt dit boek tot een onmisbare handleiding voor iedereen die meer wil weten over het machtigste ambt ter wereld. Vol fun facts over verkiezingen, campagnes, presidenten en vicepresidenten.

Of bestel het e-book!

De Founding Fathers – Van € 25,00 naar € 17,50

De Founding Fathers waren de grondleggers van de Verenigde Staten van Amerika. Na het ondertekenen van de Declaration of Independence, de Onafhankelijkheidsverklaring, stelden ze, geïnspireerd door het Europese verlichtingsdenken, de Amerikaanse grondwet op. Daarmee legden ze de stevig gebleken basis voor het land dat anno 2016 nog altijd de belangrijkste westerse democratie is. Maar wie waren deze mannen als George Washington, James Madison, Thomas Jefferson en Benjamin Franklin, en wat is hun betekenis voor de moderne geschiedenis? Dit laat Frans Verhagen zien in deze prachtige uitgave over de Founding Fathers in aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Of bestel het e-book!

De man die geen president mocht worden – Van € 25,00 naar € 17,50

Henry A. Wallace heette hij, en van 1941 tot 1945 was hij vicepresident van de Verenigde Staten van Amerika onder Franklin Delano Roosevelt. Hij was de man die geen president mocht worden en zijn verhaal is een van de verhalen in het nieuwe boek van Frans Verhagen. Samen vertellen die een veel groter verhaal over de fascinerende geschiedenis van de Verenigde Staten. Aan bod komen onder meer de expeditie van Lewis enClark, hoe de Democraten Republikeinen werden en omgekeerd, de intrigerende Know Nothings en het Apenproces. Een belangwekkend kijkje in minder bekende maar bepalende ontwikkelingen in de Amerikaanse geschiedenis.

Of bestel het e-book!

Pilgrim Fathers – Van € 20,99 naar € 15,00

Pilgrim Fathers van Frans Verhagen vertelt het historische verhaal van de reis met de Mayflower. Leiden, 1620. Een groep elf jaar eerder uit Engeland gevluchte puriteinen maakt zich zorgen: hoe kunnen zij hun geloof zuiver houden in het libertijnse Nederland? Ze besluiten de oceaan over te steken, om in de Nieuwe Wereld een nieuw bestaan op te bouwen. Voor de oostkust van de huidige Verenigde Staten ondertekenen 41 van de kolonisten het Mayflower Compact, waarin ze bepalen een gemeenschap met zelfbestuur op te richten. Frans Verhagen vertelt in Pilgrim Fathers op toegankelijke wijze het intrigerende verhaal van de vlucht, de oversteek, het leven in de VS en de mythische rol van deze ‘eerste kolonisten’ in New England

Of bestel het e-book!

De Kennedy’s – Van € 25,00 naar € 17,50

Amerikakenner Frans Verhagen geeft in De Kennedy’s een indringend beeld van Amerika’s ‘first family’. In 2018 is het vijftig jaar geleden dat Robert F. Kennedy werd vermoord. Hij was de derde achtereenvolgende zoon van patriarch Joseph Kennedy die, na zonen Joe en John F. Kennedy, door geweld om het leven kwam. Verhagen beschrijft de gecompliceerde en tragische geschiedenis van de familie die ooit beschouwd werd als een dynastie die het Witte Huis decennialang zou bevolken. In De Kennedy’s komen de bekende namen en natuurlijk Jackie Kennedy aan bod, maar ook de minder bekende zussen Rosemary, Kathleen, Eunice, Patricia en Jean worden besproken door Verhagen. Dit is het derde deel in de serie American Giants. Eerder verschenen van zijn hand Lincoln en De Founding Fathers.

Of bestel het e-book!

Nee, Donald Trump hoeft helemaal niet terug op het open riool van Twitter. De nieuwe eigenaar, Elon Musk, kan het helemaal zelf aan om onzin verhalen door te sturen, samenzweringen op te sporen en haat te zaaien.

Musk stuurde een tweet naar zijn eigen club (binnenkort met een kwart minder werknemers – het fact checking department wordt opgeheven) waarin hij een onzin bericht doorstuurde uit een rechts roddelblad in Santa Monica.

Paul Pelosi zou zijn aangevallen door een manlijke prostituee, niet door een indringer die ‘Where is Nancy’ riep. 

Ook Musks goede vriend Trump Jr. vond het nodig om het verhaal rond te tweeten.

Musk haalde zijn tweet na twee minuten weer weg. Zo werkt zijn geweten, of waarschijnlijker, zijn zakengevoel: ooops, stommiteit, snel weer wegpoetsen. De intense slechtheid van mensen als Musk en Trump Jr valt niet weg te poetsen, helaas.

Ik weet het, het is lastig om al die social media de maat te nemen. Mijn eigen boycot van Facebook (nu Meta) vanwege de politieke strapatsen van het bedrijf door over te stappen van WhatsApp naar Signal heeft, vrees ik, niet voldoende schade voor Facebook opgeleverd.

Veel vrienden en bekenden haalden hun schouders op. Wat gaat mij dat aan? En, het ernstigste wat je kan overkomen dezer dagen: dan ben ik niet meer bereikbaar. En voort wandelden ze, de blik ferm gericht op de telefoon.

Maar you have to put your money where your mouth is. 

Als u ooit een aanleiding had om Twitter te verbannen, dan is dit de gelegenheid. Ik stuurde mijn blogaankondigingen per tweet, dit was de laatste.

Het is met de aanval op de echtgenoot van Nancy Pelosi al net als met wapens in de VS. Steeds als er geweld optreedt buitelen de Republikeinen over elkaar heen met ’thoughts and prayers’ en uitbundige betogingen van medeleven. Om vervolgens over te gaan tot de orde van de dag en meer wapens in de samenleving te pompen, en in dit geval, gewoon verder te gaan met het demoniseren van tegenstanders en het bagataliseren of ronduit goedpraten van geweld. Dat de midterms van 8 november voor een groot deel gaan over gestegen criminaliteit is een gotspe, althans de claim van de Republikeinen dat de Democraten daarvoor verantwoordelijk zijn.

Geweld tegen Pelosi was een van de doelstellingen van de Trump extremisten die op 6 januari Capitol Hill bestormden om het ultieme democratische proces, het vastleggen van de uitslag van verkiezingen, te blokkeren. ‘Where is Nancy’, klonk het door de gangen van het Capitool.

Dat hadden die mensen niet zelf bedacht. Het is iets dat de Republikeinen al jaren de samenleving in pompen, niet geleid door de uitbuiter ervan, de psychopaat in Florida, maar getolereerd door zogenaamd keurige mensen als Mitch McConnell. Geen piep tegen het racisme van Trump, tegen het radicale geblaat van extremische afgevaardigden in het Huis. Ik kan het niet genoeg herhalen: het was niet nodig dat dertig procent van de Amerikanen de uitslag van de verkiezingen van 2020 niet accepteert. De Republikeinse leiding, de Republikeinse Partij had op 7 januari een duidelijke boodschap kunnen afgeven.

Ze durfden niet en de samenleving plukt de wrange vruchten van dat gebrek aan lef, dat Republikeinen combineren met een fijne neus voor macht. Principes of normen, of enige vorm van moraliteit, hebben er niets mee te maken.

De aanval op Paul Pelosi zal niet het laatste geweld zijn dat Republikeinen op hun geweten zullen hebben. Hun weigering om de achterliggende retoriek en vuilspuiterij ook te veroordelen gaat tot nog veel grotere ongelukken leiden.

Vandaag in de NRC mijn opinie artikel over de Januskop van Amerika. Ik belicht acht constanten, aspecten van Amerika die steeds weer terugkeren, maar waarbinnen de VS voortdurend van het ene einde naar het andere einde van het spectrum zwaait. Vandaar dat de eerste zwarte president kon worden opgevolgd door een nihilistische narcist die racisme gebruikt om macht te verwerven. Het zijn beide aspecten van Amerika.

Lezers van mijn blog of mensen die mijn lezingen hebben bijgewoond zullen niet opkijken van dit thema, noch van mijn conclusie dat Amerika steeds meer uit elkaar valt. Dat het ‘samen’ in de samenleving onbreekt, zowel wat overtuigingen betreft als wat gedeelde lasten en lusten betreft. Ook mijn pessimisme over de uitkomst hiervan en de dreiging voor de democratie als vorm van verlicht politiek bestuur zal u niet vreemd overkomen.

Klik hier voor het artikel in de NRC, voor zover toegankelijk als u geen abonnement hebt.