Rechter Antonin Scalia van het Supreme Court, een conservatieve icoon en zonder twijfel de meest invloedrijke jurist van de afgelopen dertig jaar, overleed in februari 2016. Zijn opengevallen zetel werd vervolgens gestolen door de Republikeinen, omdat senaatsleider Mitch McConnell weigerde Obama’s voordracht voor opvolging zelfs maar te ontvangen. Een succesvolle power play die heeft geleid tot het huidige Supreme Court dat in weinig de Amerikaanse samenleving vertegenwoordigt.

Maar ik wil het hier hebben over de omstandigheden waaronder Scalia de geest af. De rechter overleed in een jachthut op een landgoed in Texas, waar bij met een bevriende rijkaard aan het jagen was. Niemand keek daar echt van op. Scalia, en andere leden van het Supreme Court, inclusief de progressieve icoon Ruth Bader Ginsburg, maakten geregeld gebruik van aangeboden diensten door puissant rijke lui met een politieke insteek. Dat Scalia daar bivakkeerde riep minder vraagtekens op dan zijn dood zelf, die door samenzweringsidioten verdacht gemaakt werd. Hij zou met een kussen op zijn hoofd zijn gevonden. 

En dan is er nu rechter Clarence Thomas, de meest conservatieve rechter in het Hof, die, naar nu blijkt zich al twintig jaar laat fêteren door een rijke Republikeinse geldschieter (iemand met kwestieuze smaak, maar dat is hier niet aan de orde). Thomas en zijn echtgenote Ginny maakten verre en dure reizen in het gezelschap van zijn goede vriend en Thomas zelf was een graag geziene gast op privé bijeenkomsten – alleen mannen – die zijn geldschieter organiseerde, waar de mannen onder elkaar gezellig man konden zijn.  Over politiek of samenleving ging het nooit, zeggen ze.

Ook niet geheel irrelevant is dat Ginny Thomas een promotor is van de Big Lie dat Donald Trump de verkiezingen van 2020 heeft gewonnen, en ook verder van talloze andere uiterst rechtse stokpaardjes. Die politieke activiteiten van mevrouw Thomas hadden al eerder vraagtekens opgeroepen, maar werden en worden weggewoven door de Republikeinse bazen. En door rechter Thomas die zegt dat hij nooit met zijn vrouw over politiek praat.

Van rechter Thomas moet u verder weten dat hij zwart is en in 1991 door de oude Bush werd voorgedragen voor de opvolging van rechter Thurgood Marshall, de eerste zwarte rechter in het Supreme Court, en een belangrijk man in de burgerrechtenbeweging en de Supreme Court uitspraak van 1954 die formeel segregatie beëindigde – enkel formeel, de werkelijkheid moest wachten tot Lyndon Johnson er in 1965 de burgerrechtwetgeving doordrukte.

Thomas was door de oude Bush net een jaar tevoren tot rechter benoemd, na een weinig indrukwekkende carrière als baas van de Equal Opportunities Commission (waar hij weinig deed om het doel ervan te bevorderen). Bij de hoorzittingen rond Thomas’ benoeming werd Anita Hill gehoord, een zwarte medewerkster van hem die nogal serieuze en behoorlijk geloofwaardige klachten over Thomas had wegens sexual harassment. De hoorzittingen waren pijnlijk voor Thomas, nog pijnlijker voor Hill die als leugenaar werd weggezet door de Republikeinen (en weinig elegant werd behandeld door toenmalig voorzitter van de juridische commissie, ene Joe Biden). Het hield de benoeming van Thomas niet tegen.

In de dertig jaar sindsdien heeft Thomas zich ontpopt tot de meest conservatieve rechter van het Supreme Court. Hij was het die bij de Dobbs uitspraak die vrouwen het recht om over hun eigen lichaam te beschikken ontnam, tussen de regels door liet weten dat wat hem betreft ook het homohuwelijk, contraceptie en zelfs interraciale huwelijken ter discussie stonden. Op andere belangrijke terreinen zoals de uitspraak die bedrijven toestond eindeloos politici te sponsoren, Obamacare en vooral veel regulatie uitspraken, bleek Thomas de grootste en meest rechtlijnige ideoloog van het Hof. Scalia was veel invloedrijker omdat hij in elke uitspraak een paasei verstopte dat hij bij een volgende uitspraak als precedent uitpakte om het Hof verder de conservatieve kant op te jagen.

Thomas dus. Ginny. Altijd al omstreden. Kijkt iemand ervan op dat hij zich al twintig jaar laat fêteren door een Republikeinen die een club sponsort die conservatieve rechters opdringt? Natuurlijk niet. Maar het is mooi dat het nu onthuld wordt, net als de aankoop van het huis van de moeder van Thomas door de geldschieter (met moeder erin) om daarvan later een Thomas-museum van te maken. Er zijn nog wat andere akkefietjes, maar wie telt er?

Opmerkelijker is dat Thomas zegt dat hij bij zijn aantreden eens wat rondgevraagd heeft en hoorde dat dit soort ‘vrienden’ geen enkel probleem zijn en niet hoeven te worden gemeld op een mogelijke lijst van conflicts of interest. Je zou denken dat een rechter wat dieper graaft, of wat dieper doorvraagt, of misschien nattigheid voelt, maar niet Thomas. Hij was volkomen te goeder trouw, vindt hij zelf – en vinden zijn sponsors, inclusief Fox en de Wall Street Journal die elk Clinton-schandaaltje in de spotlicht plaatsten maar hier opmerkelijke lenigheid vertonen. 

Net zo opmerkelijk als de morele toondoofheid van Thomas is dat er geen regels zijn voor Supreme Court rechters. Het is een zaak van onderlinge afspraken en gewoontes. Daardoor is de kleinste kleine politicus aan meer regels gebonden dan de rechters van het hoogste gerechtshof van het land. Strikt genomen heeft Thomas geen regels overtreden (of misschien, in een van de subschandaaltjes, belastingregels).

Nee, Thomas zal niet aftreden of zich zelf maar onthouden van uitspraken op terreinen waar zijn activistische echtgenote zich uitspreekt. Wat hij wel doet is het Supreme Court, dat tot voor betrekkelijk kort geleden nog de meest vertrouwde van de Amerikaanse politieke instellingen was, verder in diskrediet brengen. Nu het Hof door de machinaties van Mitch McConnell en zijn Republikeinen is volgestopt met uiterst conservatieve rechters is het vertrouwen in het Supreme Court gedaald tot laag in de dertig procent. 

Dat verbaast natuurlijk niet na de agressieve rechtse uitspraken van de afgelopen vijftien jaar, en al helemaal niet nu het Hof op terreinen als wapenbeheersing en abortus uitspraken heeft gedaan waar de overgrote meerderheid van de Amerikanen het mee oneens zijn. Dat zou nog te verdedigen zijn als er juridisch iets voor te zeggen was, maar het gaat om uitspraken waarbij de gevolgde redeneringen op zijn best nogal creatief zijn, op zijn slechtst niets juridisch hebben maar gewoon worden opgezet om het doel te bereiken. 

Clarence Thomas is zo het symbool van een gerechtshof dat geen geloofwaardigheid meer heeft. Zoals zoveel wat er in de huidige Amerikaanse politiek gebeurt, en vrijwel alles waar Republikeinen mee te maken hebben, is het een verder teken van de verloedering van de Amerikaanse democratie.

Het is zwaar werk, ondankbaar, maar iemand moet het doen. Voor u houd ik de opiniepagina’s van de Wall Street Journal bij. Het is belangrijk wat daar wordt gedebiteerd, de WSJ is de grootste krant van Amerika en, anders dan de andere speeltjes van Rupert Murdoch (ik bedoel niet de vrouwen die zich door hem laten bedriegen) zoals Fox News en The New York Post, wordt de Journal serieus genomen. Nou ja, met enig voorbehoud. In journalistieke kringen staat de krant voor gedegen reportages en inzichtrijke artikelen. De opiniepagina, dat is een heel ander verhaal.

De hoofdredacteur van de krant was enige jaren de voormalig correspondent van de Financial Times, Gerard Baker. Ik vond hem ooit een interessant observeerder, iemand die het desastreuze presidentschap van kleine Bush van context voorzag. Hij schreef in die tijd ook regelmatig over zijn leven in de VS, dochters die naar school gingen, en dergelijke. Maar onder Bush ging hij native, werd Amerikaans op de manier van een bekeerling die geloof omarmt.

Hij bleef in Amerika. In 2004 stapte Baker over naar The Times, en in 2009 naar de Wall Street Journal. Daar maakte hij naam door journalisten te ontslaan die in zijn (en Murdochs) ogen te progressief waren. De regering-Obama kon niets goed doen, dat spreekt voor zich.

Baker zocht regelmatig controverse op en zijn krant gaf Trump veel ruimte. Zelf moest Baker in januari 2018 vertrekken en sindsdien is het editor at large, met een column waarin hij voorspelbaar rechtse praat verkoopt, meer extreem conservatief met een vleugje racisme, dan Trumpiaans radicaal rechts. Vijf dagen na Bidens inauguratie schreef Baker een column waarin hij rechts Amerika bang maakte – Trump aanhangers zouden een heropvoedingsprogramma moeten ondergaan. Niet ironisch bedoeld.

Ah well, genoeg Baker. Soms vallen journalisten die je ooit bewonderde van hun voetstuk. Maar zijn houding vertelt iets over de Wall Street Journal.

The Wall Street Journal opinie pagina is interessant omdat een groot deel van weldenkend conservatief Amerika die tot zich neemt. Dit zijn mensen die The New York Times onverdraaglijk links vinden en die niet naar Fox News kijken (ook niet naar CNN trouwens). Het zijn mensen die beslissingen nemen in grote bedrijven en instellingen. Kortom, de Wall Street Journal is invloedrijk. 

Wat verrast in een krant van enige status is de haat. Niet de ze-zitten-allemaal-achter-me-aan haat van de Trumpies (de krant heeft na 6 januari afstand genomen van de staatsgreeppleger) maar ongebreidelde haat tegen de ‘radicale Democraten’ en president Biden. Ik moet toegeven dat het fascineert. Hoe kunnen ze van iets dat gemeten aan elke standaard kwalijk is, of een Republikeinse blunder, iets maken om Biden in een kwaad daglicht te stellen. Het lukt ze steeds weer.

Hoe kunnen ze het onverdedigbare verdedigen? Niet 6 januari maar wel dat Supreme Court rechter Clarence Thomas zich laat feteren door een rechtse miljardair (en dat Thomas’ vrouw een ferm supporter is van Trumpiaanse leugens en antidemocratische stellingnames – en zeg nou niet dat de twee daar bij het ontbijt niet over praten en dat het er dus niet toe doet).  Het verwijderen van twee zwarte vertegenwoordiges uit het congres van Tennessee (en het niet verwijderen van een blanke vrouw): er wordt diep getast in de kijk-naar-jezelf modus waarin schandelijk optreden wordt goedgepraat met een al of niet vermeend schandelijk optreden van de Democraten.

U zult denken: wat doet het ertoe, zo’n krant voor de rijke elite. Ik denk dat dit de invloed van negativisme onderschat. Deze lui hebben Fox News niet nodig, ik vermoed dat de vulgaire domheid van de zender hen zelfs tegenstaat. Maar de Wall Street Journal biedt een respectabele manier om tekeer te gaan tegen alles wat hen in modern Amerika niet aanstaat. Als u soms niet begrijpt hoe ogenschijnlijk verstandige conservatieven de meest ridicule ideeën hebben over wat er in Washington gebeurt als Democraten er de macht hebben, dan is de Wall Street Journal de verklaring.

Opnieuw een geval van hopeloze bejaardheid in de Amerikaanse politiek. Een president van tachtig die herverkiezing zoekt, een uitdager, ex-president en staatsgreeppleger van 78 die wraak wil, en nu de senator van Californië, Diane Feinstein, die feitelijk al is omgevallen na een aanval van gordelroos, maar geen ontslag wil nemen. Ze is 89 en zag er al zo uit voordat ze gordelroos kreeg, en er waren al serieuze vragen of ze wel in staat was haar werk behoorlijk te verrichten. die vragen mogen best gesteld worden, ook als probeerde Nancy Pelosi er een seksisme issue van te maken.

In de juridische commissie van de Senaat, waar haar afwezigheid allerlei zaken ophoudt, wordt ze binnenkort tijdelijk vervangen door een collega. Feinstein heeft al aangekondigd dat ze in 2024 niet streeft naar herverkiezing, dus er is al een race gaande voor haar opvolging. Dat compliceert de zaken als ze terugtreedt, of het graf in rolt, en gouverneur Newsom een opvolger kan benoemen voor de rest van haar termijn. Hij kan een van de kandidaten kiezen, maar dat zou een belediging voor de kiezers zijn, want degene die hij kiest ligt dan meteen voor.

Het is nog complexer. Newsom was zo dom om in 2021 te beloven dat hij een zwarte vrouw zou voordragen. Zelfs voor een progressief zoals ondergetekende, zijn dit soort beloften op zijn best irritant, of zijn slechtst, destructief. Meer to the point, Barbara Lee, een zwart lid van het Congres, is een van de kandidaten in 2024. Hij zou het spel behoorlijk verstoren als hij Lee benoemt, en zelfs voor een racistisch getinte backslash verantwoordelijk kunnen zijn als ze alsnog door de kiezers wordt verworpen.

Newsom koesters nog steeds presidentiële ambities, al zit Joe Biden in de weg en is 2028 te ver weg. Hij zal dus proberen kool en geit te sparen. Als Feinstein hem raadpleegt, zal hij adviseren te blijven zitten. Ik vermoed dat we erop kunnen rekenen dat Feinstein, ooit een schijnend licht van progressief Californië, haar termijn uitschuifelt. 

In de Senaat is tien procent van de leden al boven de 75, inclusief Mitch McConnell, de dief van Supreme Court zetels. Hij is 81 en struikelde onlangs bij een bedelfeestje, voldoende om weken uit de running te zijn met een hersenschudding. De in november herkozen senator voor Iowa, Chuck Grassley, is 00k 89. 

Het zou de Senaat en de Amerikaanse politiek in het algemeen ten goede komen als er na, bijvoorbeeld 75, niets meer te winnen valt. Gewoon, al die bejaarden, met welverdiend pensioen.

Het lijkt erop dat we een cruciaal punt bereikt hebben op twee onderwerpen die Amerika bazig houden, wapens en abortus. Ik schreef verdeeld houden, maar dat is niet goed geformuleerd. Beide onderwerpen worden door de Amerikaanse politiek zodanig gebruikt dat ze verdeeldheid veroorzaken ook als die er niet is. Feit is immers dat meer dan 60 procent van de Amerikanen striktere wapenwetten wil, en bijna 70 procent een regeling van abortus die recht doet aan het recht van de vrouw om over haar lichaam te beschikken.

Laten we om te beginnen vaststellen dat deze onderwerpen Amerika buiten de normale orde van westerse, beschaafde landen plaatsen. Geen beschaafd land heeft zoveel wapens of zoveel doden door wapens als de VS – zelfs menig weinig beschaafd land (wie houdt het bij?) komt niet zover. Nergens is zo’n absurde discussie over wapens gaande en nergens zijn zoveel massamoorden te vinden.

Wat abortusgekte betreft zijn er een paar landen die in de buurt komen met hun intolerantie of de machtvan een agressieve minderheid die het absurde idee dat het leven begint bij de conceptie wil opleggen aan de rest van de bevolking. Polen is zo’n idioot land, al had The New York Times deze week een mooi artikel dat de halstarrige en wrede terreur van de katholieke kerk in dat land leidt tot een groeiend aantal seculiere burgers, vooral onder jongeren.

Maar de VS spant de kroon. De dagelijkse massamoorden, steeds vaker ook op scholen en met steeds jongere slachtoffers, hebben blijkbaar toch een punt bereikt waarop een meerderheid begint te roepen: genoeg is genoeg. Ze deden dat vorige week in het congresgebouw van Tennessee, nadat negen mensen, inclusief vijf kinderen, waren vermoord op een lagere school in Nashville. Nashville being Nashville en Tennessee ernaar strevend zijn status als achterlijke zuidelijke staat te onderstrepen, leidde dat protest van kinderen en ouders niet tot enige actie van de Republikeinse absolute meerderheid in de staat. 

De gouverneur, die blijkbaar in staat is de afspraak die hij die avond zou hebben met twee vermoorde mensen opzij te zetten, was niet in staat ook maar iets te zeggen dat een sprankje hoop kon geven dat niet morgen weer schoolkinderen of gewoon, een groep burgers, vermoord gaat worden. De Republikeinse afgevaardigden slaagden erin zich volstrekt belachelijk te maken door drie van hun collega’s die luidruchtig hadden laten weten dat ze de emoties van de protesterende burgers deelden, probeerden te lozen. Het begon er al mee dat een van de drie mocht blijven – niet toevallig de enige blanke. Twee zwarte volksvertegenwoordigers werden wel weggestemd. Ze worden deze week door de mensen die hen hebben gekozen in hun functie hersteld. De wereld heeft meegekeken en gezien wat voor staat Tennessee is.

Maar wapenwetgeving komt er niet. Wel de volgende massamoord, dit keer in Louisville. Ik zag gisteren een artikel in The New Republic dat betoogde dat we gewoon moeten vaststellen dat het niet meer gaat gebeuren, dat we, dat wil zeggen het weldenkende deel van de samenleving, de strijd tegen wapens hebben verloren. Er zijn nu 400 miljoen wapens in Amerika, meer dan er inwoners zijn. Op CNN vertelde de medisch expert dat de helft van de ouders wel eens bang is hun kinderen naar school te sturen, 24 procent zelfs iedere dag. En wat stelt de gouverneur van Tennessee voor? Oud verhaal: meer bewapende bewakers op scholen. 

Deze week werd ook bekend dat de gouverneur van Texas een man die een Black Lives Matter demonstrant doodschoot gratie gaat verlenen. De demonstrant droeg een automatisch geweer – zoals dat mag in Texas – maar deed daar niets mee, behalve dreiging uitstralen. De veroordeelde was een taxi chauffeur die in de demonstratie verzeild raakte en in plaats van door te rijden, zijn pistool pakte dat natuurlijk grijpklaar naast hem lag,  toen hij het automatisch geweer zag. De shoot out bij de OK Corral is er niets bij. Dit is wat je krijgt als iedereen, altijd en overal met wapens mag rondlopen. Ik neig te zeggen: Texas en Tennessee krijgen wat ze verdienen en niemand kan zich meer veilig voelen, maar daar schiet je uiteindelijk ook weinig mee op.

Wat dan wel? Ik vrees dat het antwoord is dat je de moed moet opgeven. Besteed je energie ergens anders aan.

Ik denk inderdaad dat de kans op wapenwetgeving in de VS nul is. Wat staten doen wordt door het Supreme Court onderuit gehaald, zoals Californië, New York en Washington DC merkten. Republikeinse politici doen wat hun geradicaliseerde achterban hen vertelt te doen, anders verliezen ze de voorverkiezingen. Het levert laffe, niet representatieve vertegenwoordigers op (en presidenten, maar dat is een ander verhaal). Ik zie niet goed hoe het kan veranderen zonder dat iemand in de Republikeinse Partij de leiding neemt en vertelt wat er moet gebeuren – en daarmee ook optreedt als schild voor die sukkelende afgevaardigden. Maar ja moed en Republikeinse Partij zijn een slechte combi. Alleen Mitt Romney kan op moedige standpunten betrapt worden en hij wordt dan ook door de Trumpies uitgekotst.

De strijd is verloren. Amerika moet leven met de wapens die ze overal heeft toegelaten. Heel cru gezegd, ons gaat het niet aan. Laat ze maar doen, die Amerikanen. Ik heb zelf in de slechtste tijden in New York en in DC gewoond. Je was altijd op je hoede, je zorgde ervoor de omstandigheden zo veilig of beter, zo min mogelijk onveilig te maken. Meestal was het om te voorkomen dat je slachtoffer werd van een mugging. Je had altijd twintig dollar op zak, om een bedreiger niet teleur te stellen.

Individueel wapengeweld, hoewel beangstigend en endemisch in een stad als Chicago, is niet waar je als bezoeker in de VS bang voor bent. Wat mij beangstigt is die man die in Texas met zijn wapen door de supermarkt struint, of gewoon op straat laat zien dat hij zijn Tweede Amendement omarmt. Dat elke situatie in een schietpartij kan ontaarden. 

Voor het eerst hoorde ik vrienden in San Francisco waarschuwen dat je in bepaalde wijken beter niet kon komen. Het is iets dat overal in Amerika speelt. Het is een verloren strijd. Het enige wat de Democraten kunnen doen is aan de kaak stellen, verantwoordelijk maken en hopen dat er ooit verstand doorbreekt. Weinig kans op enige vooruitgang dus.

Wat abortus betreft, hebben de zeloten en de Republikeinen (niet per se hetzelfde, wel overlappend, dwz iedere zeloot is Republikein) een doos van Pandorra geopend. Niet alleen dat iedere staat sinds Dobbs een rommelige, inconsistente en onvoorspelbare route heeft genomen om abortus per staat te regelen. Er zijn nu ook staten die je in het gevang kunnen gooien als je iemand die een abortus wil met de auto naar een staat brengt die wel beschaafde regels heeft. En in Texas geldt nog steeds het bounty systeem: je kunt een bonus opstrijken als je een arts of een adviseur aangeeft die zich bezig houdt met abortus na zes weken.

De eerste verhalen zijn al opgedoken van vrouwen die net te laat waren (dwz. meer dan zes weken) en nu met kinderen zitten. Verhalen van vrouwen die bijna doodbloeden omdat de artsen niet meer een abortus van een ten dode opgescheven foetus mogen uitvoeren, maar de vrouw zelfstandig die miskraam moeten laten ondergaan. Het is wreed, het is onchristelijk (als het woord christelijk nog enige betekenis had), het is maatschappelijk ontwrichtend en, zie de onbedoelde kinderen, het zet kinderen in de wereld die niet gewenst waren. Het geneuzel van zeloten dat die kinderen voor adoptie kunnen worden afgestaan is pijnlijk wereldvreemd, het resultaat ervan is een persoonlijke en maatschappelijke ramp.

En dan is er nu de Trump-rechter die, gedreven door persoonlijke geschiedenis van miskraam en een onbuigzaam geloof, de wet naar zijn hand zet en de abortus pillen verbiedt. Twintig jaar nadat het onderzoek daarnaar voltooid was en de FDA ze op de markt toeliet, komt daar een individu die zijn waarden absoluut acht vertellen dat het onderzoek niet goed was en, meer to the point van zijn absurd geloof, dat het leven begint bij de conceptie. Het is niet de eerste Trump/McConnell rechter die verzuipt in het recht. De rechter die in Florida in eerste instantie het achteroverdrukken van staatspapieren door Trump beoordeelde, werd binnen twee weken op de vingers getikt door hogere rechters. Er staat ons nog wat te wachten.

Ik vermoed dat het hogere federale hof de uitspraak in Texas zal verwerpen en dat als hij ooit bij het Supreme Court komt, dat de zaak niet zal opnemen of de idioterie in Texas zal verwerpen. Zelfs deze Supreme Court rechters, die overigens namens Alito bij abortus een redenering volgden die terugging  tot de praktijk in Engeland in de zeventiende eeuw om hun persoonlijke moraal aan het land op te leggen, zelfs deze rechters zullen de autoriteit van de FDA om medicijnen te beoordelen, niet terzijde schuiven. Nou ja, ik moet toegeven dat ik in het huidige Amerika nergens zeker van ben. Het kan goed dat ze de leiding van rechter Thomas en diens rijke vrienden volgen en niet alleen de abortuspil verbieden maar ook anticonceptie.

Anders dan bij de wapens is dit geen verloren strijd. De Republikeinen beginnen te beseffen wat voor problemen ze zich op de hals gehaald hebben. Was abortus voor evangelische kiezers de belangrijkste, soms de enige, reden om Republikeins te stemmen, nu zal abortus voor kiezers die het recht van de vrouw willen beschermen en een beschaafde regeling willen, een reden zijn om onder geen voorwaarde op Republikeinen te stemmen. In Wisconsin was vorige week goed nieuws, in de zin dat een Democratische rechter werd gekozen die waarschijnlijk abortus als recht laat bestaan en ook overigens de absurditeiten in die staat aan de kaak zal stellen (zoals de indeling van kiesdistricten die Republikeinen een oververtegenwoordiging geven).

Dat er geen wapenwetgeving komt, staat vast. Dat abortus een serieus probleem wordt voor de Republikeinen ook. In theorie zijn deze beide onderwerpen in het voordeel van de Democraten, nog versterkt door de radicalisering van de Republikeinse Partij door het ontbreken van een moreel kompas bij de politici van die partij. 

Veilig gaat het niet worden en je mag hopen dat je dochter of je vrouw niet wordt verkracht in een van die achterlijke staten. Ik zou er geen geld op zetten dat dit alles de komende vier tot acht jaar veel verandert.  

Vandaag in de NRC:

Opinie | Trump voor de rechter is al gerechtigheid – NRC: Trump voor de rechter is gerechtigheid, maar er is meer.

Enough already. Ik heb mijn buik vol van analisten, zelfs verstandige als Edward Luce van de Financial Times, die tut-tut roepen dat Trump niet vervolgd moet worden omdat het hem de aandacht geeft waar hij op uit is. Wat een onzin. Is dat een reden om iemand niet te vervolgen? En als je hem niet vervolgt, laat je dan niet zien dat de man overal mee weg kan komen? Wat een slappe praat. Bang om te doen wat moet gebeuren omdat de psychopaat in Florida er voordeel bij zou hebben (dat heeft hij niet, ik kom erop terug)? Zijn we zo diep gezonken?

Ik zou zeggen, als hij die aandacht wil, geef hem die dan en maak van de gelegenheid gebruik om te laten zien hoe gestoord deze man is en hoe corrupt die partij die hem blijft steunen. Ik hoorde dat in New York Marjorie Taylor Greene en George Santos hun opwachting maakten. Een lellebel uit Georgia die alle Democraten pedofielen noemt en een chronische leugenaar uit Long Island. Moeten we nog meer zien? Mitch McConnell duikt.

Persoonlijk vond het beeld waarin Trump de deur in zijn gezicht kreeg toen hij uit de rechtszalen kwam, het mooist. Twee bewakers liepen door die deur, de tweede liet de deur gewoon wapperen en Trump, de grote Trump, de ex-president moest zelf de deur open duwen anders had hij hem in zijn gezicht gekregen. Ik vond het een mooi beeld van een leeggelopen ballon van arrogantie en bullshit. The New York Times opende ermee. Klik hier, voor het bewegend beeld.

Sowieso was de hele voorstelling allesbehalve Trumpiaans. Een wat verward, zelfs angstig kijkende man, omringd door jongere juristen en met stevige bewakers achter hem: niet de ruler of the world die de psycho wil uitstralen. Het was allemaal wat tam, een Trump show zonder show, zonder regie.

Terug in Florida had hij weer praats voor tien. Niets zinnigs, enkel vuilspuiten en de zielepoot uithangen. 

Trump wil aandacht. Laten we het hem geven en laten we als media kanttekeningen zetten bij zijn voorstellingen, niet ze simpel weergeven. De aanklacht gaat verder dan simpel witte boorden criminaliteit, het gaat om criminaliteit met het oogmerk verkiezingen te beïnvloeden. Drie keer, blijkbaar (ik had nog niet van de doorman gehoord). De verrassingsaanklacht was die van fraude met het oogmerk om belasting te ontduiken, een aanklacht die, schijnt het, gemakkelijker te bewijzen is.

Dat kun je allemaal niet negeren. Zoals ik eerder betoogde, Trump niet vervolgen, dat zou pas een politiek besluit zijn geweest. Nu is het pad geëffend voor Georgia, de federale aanklacht voor liegen over de documenten in zijn paleis, en hopelijk ook een echte aanklacht wegens aanzetten tot een putsch. 

Speelt het Trump in de kaart? Ik geloof er niets van. Het verandert niets aan de steun die hij krijgt of de afkeer die hij oproept, maar het maakt wel duidelijk aan de kiezers die in 2020 de man opzij zetten, dat dit een verstandig besluit was. En het idee dat ze in 2024 daarop terug zouden komen, na 6 januari en na vier aanklachten, lijkt me totale nonsens. 

Dus ja, laat Trump maar proberen de nominatie te verwerven met die ballast. Laat hem zijn partij maar meezeulen naar de ondergang. Ze verdienen het ten volle. Laat DeSantis maar proberen een Trump zonder de horkerigheid en morele verwording van de man neer te zetten. Het zal Trumps fans niet overhalen. DeSantis is een loser, daar ben ik van overtuigd. Superkwezel Mike Pence zal de evangelische kiezers verlossen van hun foute keuze, maar daar heeft noch DeSantis noch Trump voordeel bij. En verder is Pence te gecorrumpeerd door vier jaar Trump-brownnosing om zelf gekozen te worden. Het wordt of Trump of een keurige respectabele Republikein zoals, pak weg, John Sununu, gouverneur van New Hampshire. 

Ik wil nog wel verder gaan: deze aanklachten en de Trump voorstelling openen de deur voor iemand die wel normen heeft, een gematigd conservatieve kandidaat zoals Asa Hutchinson van Arkansas of genoemde Sununu. Ik weet het, keerpunten in de Trump idioterie zijn vaker voorspeld, maar sluit het niet bij voorbaat uit. Er komen al minder en minder mensen opdagen bij Trumps shows, in Manhattan waren er niet zoveel te vinden en de zaal in Mar A Lago was, laten we zeggen, niet direct razend enthousiast over zijn greatest hits, gelardeerd met nieuwe anti=vrouwenpraat. 

Ik hoorde dat 76 procent van de Amerikanen inderdaad denkt dat dit een politiek proces is. Daarop zeg ik: ja natuurlijk. Trump heeft het politiek gemaakt en daarom is een witte boorden zaak in Manhattan een politiek proces. Elk proces tegen een ex president is politiek. Ik behoor ook tot die 76 procent.  Je kunt niet net doen of politiek hier geen rol speelt. Maar dat wil nog niet zeggen dat de rechtsstaat hier niet gediend wordt en dat Trump niet vervolging verdient.

Het is wel plezant om al die hotemetoten met hun moralistische gewauwel, die Republikeinen die law and orde roepen als het gaat om kleine criminelen, die Bill Clinton kapot maakten over een affaire, dat al die lui nu opgewonden roepen dat de rechtsstaat naar de mallemoer gaat. Lyndsey Graham, Trumps aangenomen zoon, een zielepoot die een vaderfiguur nodig heeft om ook meer een idee te kunnen uitwerken, roept het hardst van allemaal. Laat ze maar roepen, laat ze Trump maar uit de wind houden. 

Tijdens de coronacrisis waren het Republikeinse gouverneurs, zoals Ron De Santis van Florida, die weigerden verregaande controlemaatregelen uit te voeren. Niet eens zo heel verregaande, mondkapjes werden belachelijk gemaakt, op voorspraak en naar voorbeeld van de psycho in het Witte Huis. Het aantal doden in door Republikeinen geleide staten was hoger.

Never mind dat de hardnekkige Trumpies zullen zeggen dat die cijfers zijn gemanipuleerd, dat doktoren steeds corona invoerden ook als het andere dingen waren. Alles is immers een samenzwering. Het laat onverlet dat het aantal doden in Republikeinse staten, door allerlei oorzaken, hoger is dan in Democratische staten. Niet simpelweg aantallen doden, de levensverwachting is lager.

De ‘deaths of despair’, doden door alcohol, drugsverslaving of zelfmoord zijn er hoger. Paul Krugman publiceert vandaag in de NYT een mooie column waarin hij laat zien hoe Republikeins beleid – zoals het stelselmatig weigeren van subsidies uit Washington om Medicaid, de medische zorg voor armen, uit te breiden, want dat is Obamacare – de eigen burgers van die staten het leven kost. Het ís een samenzwering als je de ideologische obsessie van Republikeinen en de stupiditeit van kiezers die zich laten leiden door onzinargumenten, zo wilt noemen.

Dit zijn ook de staten waar het onderwijs het slechtst is. Er zijn nog veel andere gegevens op te lepelen om te laten zien dat het slecht voor je gezondheid is om een Republikeins bestuur te hebben – in Tennessee heeft het Republikeinse Congres drie Democraten gestraft die open stonden voor de leerlingendemonstratie tegen wapens na de schietpartij van vorige week. De gouverneur van die staat tekende vorig jaar een wet die openbaar dragen van wapens zonder vergunning toestaat. 

Er zijn allerlei redenen waarom kiezers kiezen zoals ze kiezen. Stupiditeit is er een van. Helaas maken ze het leven van de andere inwoners van rode staten onaangenaam en, zoals Krugman laat zien, kort.

Een van de redenen waarom ik in 2011 D66 verliet, was dat de partij, toen onder leiding van Alexander Pechtold, Mark Rutte redde toen de PVV, met wie hij een onzalige samenwerking was aangegaan, hem in de steek liet. Rutte, toen nog een beginneling in het smoezen en masseren, moest naar Brussel met een tekort dat groter was dan de Europese norm. De PVV liet hem vallen, D66 redde Rutte door met hem mee te bewegen zodat hij ook zonder Wilders in Brussel goede sier kon maanden. Ongeveer tegelijkertijd gingen D66 en Groen Links door de pomp in het Kunduz akkoord dat Nederland nog een politiemissie in Afghanistan gaf.

Bij de verkiezingen verloor D66 (en werd Groen Links gedecimeerd) en won Rutte, die had verdiend de deksel op zijn neus te krijgen voor zijn Wilders regering. Pechtold stond aan de kant en bleef dat staan. Eigen schuld, dikke bult. En wij bleven met Rutte zitten, en zitten, en zitten.

Oud zeer, zult u zeggen. Water under the bridge. Maar ik zie een terugkerend fenomeen. Ik weet niet wie er door de pomp gaat bij het bijstellen van de formatieakkoorden, maar de enige die ervoor in aanmerking komt is D66. De geluiden klinken bekend. En het is ook D66’s eigen schuld. Hadden ze bij die eindeloze formatie zich maar van back up moeten verzekeren door GL/PvdA in het kabinet mee te nemen. Rutte stond het niet toe, zoals hij in 2010 het kabinet Rutte/Cohen nekte.

Een pauze is ingelast en dan mag het CDA, de partij die op sterven na dood is (door hun heilloze meegaan met Rutte’s PVV gok in 2010, laten we dat niet vergeten), de heroverweging van het stikstofbeleid sturen – die de VVD ook wil maar in de formatie had moeten laten liggen. Gaat Rutte het CDA redden? Waarschijnlijk niet, want hij is na de zomer al vertrokken naar Brussel. Dan kunnen we eindelijk echt stemmen, voor een echt parlement, en kan het CDA definitief worden ingeruild voor het BBB.

Nederlandse politiek is herhaling. Iedere keer weer wordt mijn democratische stem in het parlement gedwarsboomd door die idiote Provinciale Staten die daarna strategisch een Eerste Kamer vaststellen die mijn democratische stem van twee jaar geleden weer ongedaan maakt. Opnieuw laat D66 zich piepelen door Rutte, die gisteren empathisch stond te orakelen over streekvervoer en lokale voorzieningen op een leeglopend platteland, en gas gaf om een pauze te nemen. De ultieme herhaling is dat we al twaalf jaar met die man zitten. De oerzonde was de tolerantie van D66 voor Rutte’s Wilders-filie, daar gaan ze straks weer eens voor gestraft worden.

Het is moeilijk om nog opgewonden te raken van de officiële aanklacht tegen de criminele Donald Trump. Genoeg van die man. Maar ja, dat is precies de reden dat zoveel columnisten zich er wel druk over maken. Geven we hem geen platform, leidt het niet tot meer steun voor de psycho in de Republikeinse voorverkiezingen? Is de zaak wel hard genoeg? Kunnen we niet beter wachten op de andere aanklachten? Is het überhaupt wel goed om een oud president voor de rechter te brengen?

Om met het laatste te beginnen: waarom niet? Een crimineel is een crimineel, een aanklacht is een aanklacht, laat het recht maar beslissen. Als ik president Gerald Fords gratieverlening aan Richard Nixon, najaar 1974 nadat Nixon was afgetreden wegens Watergate (en ander crimineel optreden), kan rechtvaardigen dan is het omdat een proces Amerika nog jaren in de ban van Watergate zou houden en ook een uiteindelijke veroordeling niets zou veranderen aan het beeld dat we toch al hadden van Nixon. Het was een vorm van bescherming van Amerika tegen wat tot dan toe de meest criminele president was geweest. Het was onrechtvaardig want een aantal van Nixons trawanten ging wel het gevang in. Nixon kon de staatsman uithangen (net als zijn maatje in moorddadig beleid, Henry Kissinger, maar dat terzijde).

Voor Trump gaat deze redenering niet op. De man kan het toneel maar niet verlaten en zijn partij kan hem maar niet loslaten, hoe crimineel zijn gedrag ook mag zijn. Maar ja, dat is een Republikeins probleem, laat ze dat zelf maar oplossen – ze hebben al een aantal kansen gemist, ze willen het zo.

Maakt dat het politiek om Trump te vervolgen voor zijn pornoqueen afbetaling? Nee, het maakt het juist politiek om hem níet te vervolgen. Het is goed dat het zogenaamde precedent dat presidenten niet vervolgd zouden mogen worden overboord wordt gezet. 

Het Ford-argument dat het een corrupte praktijk door de president eindeloos in het voetlicht houdt, is niet relevant aangezien dat precies is wat de psycho wil. Hoe meer voetlicht, hoe beter. Als Trump daadwerkelijk was geimpeached in februari 2021 dan had ik er anders tegenaan gekeken. Dan was de man nooit meer ergens voor verkiesbaar en zou een vervolging geen doel dienen . Dan had ik hem graag gratie verleend, zodat hij mokkend in zijn paleis in Florida racisten en antisemieten zou kunnen ontvangen. Hoewel de pogingen om de verkiezingsuitslag te manipuleren, in Georgia en op federaal niveau wat mij betreft wel tot processen hadden moeten leiden, ook in dat geval omdat voor eens en voor altijd dat gedrag moet worden veroordeeld (iets wat de Republikeinen niet hebben gedaan, dan moet de rechter het maar doen).

Sterker, ik denk dat de aanklagers in beide laatste zaken zich gesteund kunnen voelen door deze aanklacht. En dat ze het moeilijker hadden gehad als New York niet het voortouw had genomen. Nu is het taboe (een terechte term) op presidentiële vervolging al doorbroken. Dat maakt het voor hen gemakkelijker. Hoe meer aanklachten, hoe duidelijker het is dat de Amerikaanse rechtsstaat deze crimineel niet kan laten gaan.

Leidt vervolging tot meer steun voor Trump? Nou, alleen in het kamp van de achterban in de Republikeinse voorverkiezingen. Niet iets om ons zorgen over te maken. Trump gekken blijven Trump gekken, vervolging of niet. Dat de Republikeinse politici zowel in DC als in de staten voorzichtig afstand nemen van de slechtste president aller tijden, zich wel bewust van de onmogelijkheid dat hij nog ooit wordt gekozen, is meerzeggend dan dat de Trumpies zich nog een keer willen laten bedonderen. Er is geen steun voor Trump onder weldenkende Amerikanen en dat verandert niet door de aanklacht.

Is de zaak wel hard genoeg? Ik weet het niet, Amerikaanse juridische procedures en regels zijn ondoorgrondelijk. Een Grand Jury heeft er naar gekeken en erover beslist en zoals alle kijkers van Law and Order weten kijkt een aanklager heel goed naar de haalbaarheid van een zaak. Dat zal hij nu ook gedaan hebben.

Gaat Trumps consigliere Michael Cohen, die voor deze zaak al in het gevang heeft gezeten, getuigen tegen zijn vroegere baas? Je mag het aannemen. Trump heeft nooit bekend gestaan voor zijn loyaliteit, integendeel, iedereen weet dat hij alleen aan zichzelf denkt. Cohen heeft niets te verliezen – ook weinig te winnen trouwens.

Ik denk dat deze zaak nog een bijkomend leuk effect heeft, waarvan je de afgelopen weken al iets hoorde opborrelen. Die evangelische christelijke kiezers, die bereid waren alle persoonlijke falen van Trump over het hoofd te zien (let wel, niet te excuseren of na bekentenis vergiffenis te schenken) om zichzelf wijs te maken dat hij een door god gezonden type was dat hun agenda zou verwezenlijken, die christelijke lui lijken nu toch af te haken. Hoe meer ze met pornosterren om de oren geslagen worden, hoe liever ik het heb.

De christelijke opportunisten zien liever een echte christelijke politicus als Mike Pence. Hoe het ook zij, deze zaak, met al zijn vuige kantjes kon wel eens een leuk effect hebben – niet voor wat betreft de afkoopsom maar de oorspronkelijke daad (volgens Stormy een van de meest vergeetbare nachten in haar leven) die deze christelijke zeloten nu weer eens ingepeperd krijgen. Ze waren er snel bij om ‘grab them by the pussy’ te vergeten, dit gaat moeilijker worden. Een bijkomend genoegen is dat Trump nu eindelijk eens een prijs betaald voor zijn schandelijk gedrag tegenover vrouwen.

Kortom, het is mooi dat het juridische jachtseizoen op Amerika’s supercrimineel nu daadwerkelijk is geopend.  Het is dan wel weer amusant te zien hoe de psycho door vorige week al zijn kruit te verschieten met de aankondiging van zijn arrestatie en de oproep tot geweld, nu verrast werd. Slim ook van de aanklager om het op vrijdag te doen, weliswaar een weekend met politieke ouwehoershows maar ook dagen dat mensen met iets anders bezig zijn. In zekere zin werd Trump verslagen met zijn eigen spel van aandacht zoeken.

De Telegraaf, altijd met de thermometer in de wakkere Nederlander, haast zich om zich te scharen in de kont van de BBB . Lang gewacht, te druk met in opdracht van de VVD aanvallen van D66 en het beschimpen van intelligente vrouwen, haast de krant zich nu naar de kant van de boze burgers, lezers van hun blaadje.

Vandaar de penetrerende analyse die beide agenda’s combineert – laat dat maar aan de actiekrant over: Waar komt de linkse BBB-afkeer vandaan? Rijk-linkse kringen vast in bubbel, meldt Wierd Duk, de rijk rechtse demagogisch columnist.

Helder, nu begrijpen we het tenminste.