Maak u maar vast zorgen: Democraten zijn bijzonder goed in het verliezen van verkiezingen die ze hadden moeten winnen. Voor wie met klamme handen de tachtiger Joe Biden ziet bewegen in de richting van de presidentsverkiezingen van 2024 is de geschiedenis weinig geruststellend. Zo nu en dan winnen de Democraten onverwacht, zoals in 1960 toen John F. Kennedy Nixon versloeg, of in 1976 toen Jimmy Carter Gerald Ford buiten de deur wist te houden (wat, zoals ik heb betoogd, uiteindelijk slecht uitpakte).

Maar veel vaker maken Democraten er een zootje van. Of beter gezegd, verliezen ze verkiezingen die ze hadden moeten of kunnen winnen. Ik negeer even het feit dat Joe Biden maar net won van Trump in 2020 en dan is Hillary Clinton het meest recente voorbeeld. Zowat iedereen, links en rechts, verwachtte dat ze de grofgebekte mediapersoonlijkheid uit New York zonder moeite zou verslaan. Onvergetelijk zijn de beelden van de teleurgestelde meisjes die, vlaggetje in de hand, stonden te wachten op de eerste vrouwelijke president en te horen kregen dat het misschien wel morgen zou worden.

Het werd nooit en de Democraten hadden het aan zichzelf te wijten. Ze gingen all out voor Hillary Clinton die al in 2008 in haar strijd met Obama om de nominatie had laten zien dat ze een problematisch campagnevoerster was. Dat Clinton zichzelf überhaupt kandidaat stelde was de grootste en meest vermijdbare fout. Niets geleerd van 2008 – de belangrijkste les: dat ze een slechte campagnevoerster was en deel van het Clinton-complex. Door het al vroeg te doen – zo vroeg als 2013 begon Clinton al mensen en geld te verzamelen – voorkwam ze dat andere kandidaten, onder wie gekwalificeerde vrouwen, zich in de stijd mengden.

Daardoor begon ze met voorsprong aan de voorverkiezingen maar het had de deur geopend voor een aanval van links, in de persoon van senator Bernie Sanders, die onder andere omstandigheden nauwelijks aan bod was gekomen. Je kunt hem ervoor haten want hij bracht schade toe aan de zelfverzekerde oud First Lady, maar hij vervulde een nuttige en belangrijke functie: verkiezingen moeten ergens over gaan. Kandidaten moeten niet gekroond worden (kan iemand Biden uitdagen?). Clinton liep behoorlijk wat averij op.

Ze maakte het erger door tijdens de campagne voor de echte verkiezingen in november 2016 Donald Trump te onderschatten. Of beter gezegd, de groep kiezers die genoeg hadden van alle politieke professionals (en de Clintons waren een bijzonder voorbeeld), werden door haar genegeerd en, in een bijzonder stupide voorval, in een ‘basket of deplorables’ gestopt. Haar campagne was sowieso een soort Titanic maar ze schiep haar eigen ijsbergen door in cruciale swing staten niet of niet genoeg campagne te voeren. Het kostte haar de drie staten die Trump de overwinning brachten: Wisconsin, Pennsylvania en Michigan. Het is moeilijk voor te stellen dat we een paar weken eerder nog dachten dat Clinton een totale blow out zou maken, en ook staten als Arizona en Florida zou gaan winnen. Een verwijtbaar verlies. Hadden de Democraten na twee termijnen Obama kunnen consolideren, dan had Amerika er anders uitgezien. Het is ook een verwijt naar Obama die naliet een Democratische Partij te scheppen die de volgende generatie aan bod zou laten komen.

Teruggaand in de tijd lijkt ook 2004 een gemiste kans. John Kerry was een oorlogsheld in Vietnam en een moedige leider van de protesten na zijn diensttijd. Hij liet zich president George W. Bush in de hoek van laffe verrader schilderen. Geen weerwerk. Bush kon profiteren van goodwill na 9/11, maar de oorlog in Irak was problematisch, net als de invloed van de evil vicepresident Dick Cheney. Wat de oorlog betreft was Kerry tegelijk voor- en tegenstander geweest. De campagne was slap en defensief. Hij liet Bush wegkomen met zijn incompetentie.

De verkiezingen draaiden om de staat Ohio, waar de stembureaus lange rijen kenden en er waarschijnlijk veel stemmen verloren gingen voor de Democraten. Bush had ook kundig gebruikt gemaakt van obsessieve en flink opgejaagde angst voor het homohuwelijk. In cruciale staten hadden de Republikeinen een amendement op het stembiljet gezet om het te verbieden, goed voor een hoge opkomst van evangelische en superconservatieve kiezers.

Het jaar van de ultieme stupide door Democraten verloren verkiezingen is 2000. U herinnert zich vast dat het in Florida draaide om een verschil van 537 stemmen en dat het Supreme Court eraan te pas moest komen om de Republikeinen de overwinning te geven. Er deugde weinig van de verkiezingen en van de stembiljetten in Florida maar veel belangrijker was dat de linkse activist Ralph Nader 96.000 stemmen haalde als derde kandidaat, stemmen die vrijwel allemaal naar de Democraat Al Gore gegaan zouden zijn. En doorslaggevend was dat Florida de cruciale staat zou blijken, Gore had zonder Florida moeten winnen.

Het probleem was de kandidaat en zijn eigenwijsheid (net als in 2016). Al Gore was vicepresident geweest onder Bill Clinton, die ondanks, of dankzij, zijn Monica Lewinsky affaire en het impeachmentproces, in 2000 behoorlijk populair was. De economie draaide goed, de dot com boom nog niet echt doorgezet, en, de prestatie aller prestaties, de balans van de overheidsuitgaven en inkomsten toonde een overschot.

Maar Gore wilde Clinton niet inzetten, bang dat hij zelf besmeurd zou raken met Clintons minder frisse kant. Hij wilde het helemaal zelf doen en het werd een ramp. Tijdens de debatten met George W. Bush gedroeg Gore zich als een hork, liep met wijzende vinger naar zijn opponent en zette zijn eigen zaak niet goed neer. Laten we genereus zeggen dat Gore niet de best mogelijke campagne voor zichzelf voerde.

Maar dat Florida beslissend werd in het systeem met kiesmannen kwam omdat Gore, of zijn campagne, niet kon tellen en te gemakkelijk overwinningen had verwacht in staten die hem een nederlaag toebrachten. Florida had Gore nodig omdat hij bijvoorbeeld in New Hampshire en in zijn eigen thuisstaat Tennessee nauwelijks campagne had gevoerd. Tennessee verloor hij dik maar in New Hampshire haalde Bush maar 7200 stemmen meer. Ik moet erbij zeggen dat Gore uiterst krap won in New Mexico (366 stemmen), Wisconsin (5708 stemmen), Iowa (4144 stemmen) en Oregon 6774 stemmen). Misschien overdrijf ik zijn kansen, als je naar deze staten kijkt, maar Gore had natuurlijk gewoon Florida moeten winnen.

Daar was Jeb Bush, het slimmere broertje van George W., gouverneur. Het was voorspelbaar dat deze staat problemen op zou leveren. De 537 stemmen die dankzij het Supreme Court naar Bush gingen hadden in het Gore kamp gehoord, met enkele tienduizenden van Nader. Campagne gevoerd in Florida? Huh?

Je zou kunnen zeggen dat 1992 juist een verrassing was voor de Democraten, maar dat is niet zo. George W. Bush had zoveel averij opgelopen dat er ruimte was en dat jaar waren de Democraten slim genoeg om wel een jongere generatie aan bod te laten komen, dubbel zelfs, in zowel Clinton als Gore.

Aan de andere kant blijf ik denken dat 1988 voor de Democraten een gemiste kans was. Reagan was populair maar als dementerende grootvader en het Iran Contra schandaal had hem wel degelijk beschadigd. Het had ook vicepresident Bush moeten beschadigen maar de Democraten speelde die kaart nooit goed uit. Bovendien was Bush een rijke traditionele Republikein, ver afstaand van de gewone kiezer.

De uitslag lijkt duidelijk en inderdaad, Michael Dukakis werd afgeslacht. De campagne van Bush was racistisch en gemeen, maar het is waar, Dukakis deed er te weinig tegen. Als succesvol gouverneur van Massachusetts had hij meer kunnen inzetten.

Ook 1980 zag er, anders dan we achteraf hebben vastgesteld, niet zo slecht uit als het afliep. President Carter lag tot diep in de zomer voor op Reagan. De gijzelaars in Iran (mogelijk daar gehouden door de Reagan acolieten) hielpen niet, en de debatten waren desastreus voor Carter. Reagan gebruikte zijn volle vaardigheid als publiek persoon. Dit lijkt meer op een verdiend verlies.

Dat geldt ook voor 1968 toen Hubert Humphrey in de laatste weken nog dicht bij Richard Nixon kwam. Het is moeilijk dat jaar te evalueren. Er werd afgerekend met Lyndon Johnson, Robert Kennedy werd vermoord en Eugene McCarthy door Robert Kennedy politiek onderuit gehaald. Humphrey was geen ideale kandidaat als vicepresident van Johnson en iemand die geen enkele voorverkiezing had gewonnen. De Southern Strategy van Nixon (inspelen op de racisten in het zuiden die lang alleen maar Democratisch hadden gestemd) werkte prima voor de Republikeinen.

U kunt zeggen: water under the bridge, don’t cry over spilled milk. Maar ik zie een ongelukkig patroon. Ik zie straks Joe Biden met een onpopulaire vicepresident naar de finish wankelen, als hij geluk heeft met een zelfdestructieve Trump als tegenkandidaat (hoewel de psycho zijn zaken nu beter op orde lijkt te hebben), maar waarschijnlijker nog tegen een frisse Republikein. Maak u maar vast zorgen.

Het wordt druk op rechts. Maandag gaat senator Tim Scott aankondigen dat hij opgaat voor het presidentschap, later in de week volgt gouverneur Ron DeSantis van Florida die al weken bezig is maar het nu officieel wil maken. Scott is een interessante politicus, de enige zwarte Republikeinse senator, maar kansloos. Hij voert campagne om een landelijke rol te kunnen spelen en is in de aanbieding als vice presidentskandidaat. We moeten er niet meer van maken. Een niet gering probleem voor hem is dat de Trumpisten het racisme van hun voorman hebben omarmd en de rest van de partij zich er nooit tegen verzet heeft. Je vraagt je af wat hij doet in de Republikeinse Partij. Reken op een verhaal over normen en waarden en ouderwets conservatisme. Soms zal het pijnlijk zijn.

Het vuurwerk moet komen van DeSantis. In de weken en maanden dat hij nog niet kandidaat was, lag hij onder spervuur van Donald Trump die in hem de grootste bedreiging ziet voor zijn eigen kandidatuur. Trump deed wat een politicus altijd moet doen: je tegenstander definiëren voordat hij of zij dat zelf kan of heeft gedaan. Het is DeSantis niet goed bekomen. Hij staat te boek als niet erg communicatief, asociaal zelfs, slecht luisterend en onwillig om het voetenwerk van een campagne te doen. Hij kan een menigte niet begeesteren zoals Trump dat kan.

Ik heb eerder over DeSantis geschreven (hier en hier) en vond het moeilijk te zien hoe hij zich zou kunnen profileren als een Trump met hersens zonder dat hij de gewone hersen- en gewetenloze Trump hoefde aan te vallen die wel met veertig procent van het Republikeinse kiezersvolk achter zich heeft. DeSantis kachelde geleidelijk aan omlaag in de peilingen die hem na november 2022 tot onrealistische hoogtes hadden gevoerd.

Als ik hem nu wat meer kansen toedicht dan is het omdat hij blijkbaar leervermogen heeft (en ik ook). Hij was in Iowa toen Trump zijn eigen komst afzegde ‘wegens een storm’ en maakte goed gebruik van de gelegenheid. Hij lijkt nu ook in de aanval te gaan tegen de aanrader en staatsgreeppleger. Dat is de vrucht van een simpele observatie waar hij wel wat lang over heeft gedaan: niemand kan Trump verslaan door te claimen dat hij Trump is maar net een beetje anders. De kiezers van de psycho willen the real thing. En gelijk hebben ze. 

Het wordt daarom interessant te zien of en hoe DeSantis de aanval kan openen op Trump en daadwerkelijk kiezers los kan weken van de man. Hoever is hij bereid te gaan tegen een oud president die zijn campagne opende met een lofzang op de aanval op Capitol Hill? Die is veroordeeld wegens aanranding en nog een aantal andere processen aan zijn broek heeft? Hoe diep is de toewijding van de Trumpies aan hun held? Laat ik het zo zeggen: als Trump in de komenden maanden meer dan een kwart van zijn veertig procent aanhang verliest, dan wordt het nog wat met de anderen. Blijft Trump stabiel, forget it.

Reken er maar op dat DeSantis zijn ‘resultaten’ naar voren zal schuiven. Als gouverneur heeft hij een succesjaar achter de rug, als je tenminste kijkt naar de mate waarin hij zijn wetsvoorstellen heeft weten te realiseren. Dat kostte weinig moeite met een supermeerderheid in het gegerrymanderde Florida, maar dat zal DeSantis niet weerhouden om er op te hameren.

We hebben het over een abortusverbod na zes weken, vage maar afschrikkende verboden op boeken in scholen en bibliotheken, een verbod op praten over seks of seksualiteit in scholen, zo moeilijk mogelijk maken voor trans kinderen om überhaupt over een behandeling te praten, een verbod op het vertellen over de donkere kanten van de Amerikaanse geschiedenis, een vage anti-woke campagne die vooral inspeelt op onzin samenzweringen van het Leon de Wintersoort,  ruzie met Disney (de grootste werkgever)  omdat die het lef had een politieke stelling in te nemen, meer wapens en geen restricties, meer doodstraf en gemakkelijker die uitspreken, beperkende kieswetten. U ziet een hoop verboden en dat is de essentie van een gouverneur die zijn staat de vrijheidsstaat noemt. Dit is de Republikeinse cultuuroorlog, het nieuwe ‘conservatisme’: alles verbieden wat ons niet aanstaat. Niet meer anti-overheid maar de overheid gebruiken om uw vrijheid af te nemen.

Ik schat dat hij er een aardig eind mee komt. In zuidelijke en andere Republikeinse staten staan deze onderwerpen ook de agenda en de gouverneurs van Texas en van North Dakota staan ook te trappelen om hun anti-persoonlijke vrijheid agenda op te dringen aan het land. Er is een kiezersvolk voor. Trump is op al deze terrein minder uitgesproken (behalve wapens) en hield zich lekker op de vlakte over abortus. De vraag is of hij dat kan volhouden en of hij leervermogen heeft want zijn aanhang maakt regelmatig duidelijk dat ze geen zin hebben om achterom te kijken. Ik verwacht dat het gezeur over de verkiezingen zal afnemen. Maar Trump is Trump en kan zichzelf niet inhouden, dus het blijft een mogelijk dat hij daaraan ten onder gaat – wat overigens niet meer dan gerechtigheid zou zijn.

Het probleem voor DeSantis en de Republikeinen in het algemeen is dat zijn agenda de meeste Amerikanen afschrikt. Op die agenda zal geen van de huidige kandidaten worden gekozen. We mogen hopen dat de Republikeinen elkaar op dit terrein proberen de loef af te steken en dat zo duidelijk mogelijk neerleggen voor de kiezers die in november 2024 goed moeten zien waar het over gaat.

Het grote geluk voor de Republikeinen is dat ze aantreden tegen een bejaarde president die ondanks een succesvolle eerste termijn weigert ’to call it a day’. Ik heb het al eerder geschreven, dit gaat niet goed aflopen voor de Democraten en bij extensie voor Amerika. 

Misschien heeft u gehoord van het rapport van speciale onderzoeker Durham die 7 miljoen heeft besteed om te kijken of de FBI politieke motieven had in het onderzoeken van de banden van de Trump campagne met de Russen. Hij concludeert dat dit niet zo was maar dat de FBI steken had laten vallen bij het opzetten van het onderzoek. Geen aanklachten (twee processen liepen al uit op vrijspraak) en niet al te veel advies. Volgens Durham had de FBI een aanzet tot onderzoek nooit tot onderzoek moeten laten promoveren. De CIA en andere spionnen bureaus waren nergens bij betrokken.

Als u de Washington Post leest, dan ziet u een editorial die stelt dat er niets in staat, dat het een verspilling was, en dat Durham zelf een politiek gemaniplueerd type was. De krant ziet ‘niets behalve een proces dat niet deugde’. Als u de Wall Street Journal leest, in ik doe dat voor u, vaak met lange tanden, dan ziet u een editorial die verkondigt dat Durham totale corruptie van de FBI en zijn companen heeft laten zien. Voor de goede orde haalt de Murdoch krant ook Hillary erbij en het Mueller onderzoek dat volgens de Trumpies nog steeds een ‘hoax’ is, een spookonderzoek. Daar zul je nooit zien dat Mueller zei dat Trump waarschijnlijk feiten had gepleegd die nader onderzoek verdienden maar dat hij aarzelde een president aan te klagen.

So far, so normaal. De twee werelden in Amerika die de feiten totaal anders zien. Ik moet zeggen dat het hoofdartikel van de Washington Post meer overeenkomt met mijn eigen gevoel over het Durham rapport. De WSJ lult altijd maar een eind weg en zorgt er altijd voor dat iets zo wordt uitgelegd dat Hillary en Biden er slecht uit zien. Een opiniestuk over rechter Clarence Thomas en zijn rijke vrienden: kijk naar je eigen. Zie Hunter.

Er was geen deep state samenzwering. Zoals die er nooit was. Niet dat Trump erover zal zwijgen. Never mind dat het FBI onderzoek dit al in 2019 had geconcludeerd.

Maar oer Biden gesproken. En de schuldengrens die moet worden opgerekt. Een normaal proces dat regelmatig plaats moet vinden omdat de VS tegen de grenzen van zijn uitgaven mogelijkheden onder de geldende omstandigheden aanloopt. Gebeurde een paar keer onder Obama toen de Republikeinen hem chanteerden (de overheid is ook twee keer dichtgegooid door de Republikeinen, wat niet goed afliep voor hen want burgers houden daar niet van). Ook onder Trump werd het schuldenplafond verhoogd – zonder problemen van de Republikeinen die door belastingverlagingen de tekorten flink hadden verhoogd.

Er wordt nu onderhandeld. Voor de ruggegraatloze Kevin McCarthy is het al heel wat dat hij mag praten met de president. Net als Gingrich in 1995 zat hij te zeuren dat hij niet met voldoende respect werd behandeld. Zo zielig!

Maar ik vrees dat het simpele feit dat er onderhandeld wordt een nederlaag is voor Biden. Hij had gewoon een streep in het zand moeten trekken en moeten zeggen: niet onderhandelbaar, verhoog gewoon die grens en daarna praten we over de begroting. Ik laat me niet chanteren. The Atlantic heeft een analyse van Bidens slapte.

Maar dat is niet des Bidens, vrees ik. Nu gaat het slecht aflopen. Niet voor Amerika maar voor de Democraten.

Abortus is een brisant onderwerp voor de Republikeinen. In de domste staten hebben ze nu abortus helemaal of zo goed als verboden. In North Carolina werd gisteren een twaalf weken grens aangenomen, grofweg het eerst trimester dat wij in Europa kennen (behalve in achterlijke katholieke landen). De catch in NC is dat er ook allerlei bemoeilijkende voorwaarden worden gesteld in die eerste twaalf weken. Daardoor (maar vooral door welke grens dan ook) is het onbespreekbaar voor Democraten.

Ik moet zeggen dat twaalf of vijftien weken mij niet zo slecht lijken. Voor hard liners pro choice onacceptabel, voor conceptie is leven idioten idem. Toch ligt hier de oplossing nu het Supreme Court zijn verantwoordelijkheid heeft afgschoven naar de staten.

Het zou mij ook niet verbazen als dit een probleem wordt voor de Democraten. Ik bedoel dit: nu is abortus een onderwerp waarmee de Republikeinen niets goed kunnen doen als je vindt dat een beschaafd land een beschaafde regeling moet hebben. Als ze zo slim zijn om ergens rond die twaalf of vijftien weken te gaan zitten, slaan ze het onderwerp uit handen van de Democraten. Ik denk dat de Republikeinen, lui als DeSantis, zo gefixeerd zijn op dit onderwerp op rechts, dat ze voorlopig er alleen maar last van hebben.

Wie had dat kunnen denken? Dat je als je de staatsgreeppleger, aanrander en pathologische leugenaar 70 minuten geeft met een publiek dat hem toejuicht als hij leugens verkondigt, Trump dat format niet zou overnemen? De enige met enig verstand in de zaal was de journaliste die haar best deed maar niet op kon tegen zoveel showmanship. Opnieuw noemde hij een sterke vrouw ‘nasty’. En opnieuw gebruikte Trump het als een platform.

Dat CNN geen format wist te bedenken dat de psycho wat meer weerwerk zou geven, is voldoende reden om zo’n townhall niet te doen. CNN heeft een andere agenda. Trump is nieuws en zijn leugens zijn dus nieuws, ook onweersproken. CNN wil kijkers en niet het imago dat het links is. Met journalistieke criteria heeft het niets te maken.

Ik heb gemengde gevoelens over de Trump show. Het eerste gevoel is dat de VS de schaamte voorbij is. Een dag nadat de man als aanrander is bestempeld en veroordeeld voor smaad, zet je hem niet op televisie om smaad te praktiseren en de waarheid aan te randen. Na de Carroll uitspraak waren er politici die doken, zoals geheel voorspelbaar de Speaker, maar veel meer politici deden het af als zo’n New York dingetje, waar ze er alleen maar op uit zijn Trump dwars te zitten.

Oud president en leidende Republikein veroordeeld wegens aanranding? Ah, who cares. Schouders ophalen en negeren. 

Maar met dat gevoel dat nu alles kan in de VS kom je niet ver. Het is zo, het gebeurt, het is teken van het verval van de VS.

Een ander gevoel is dat hoe meer je van Trump laat zien, hoe duidelijker wordt wat een wacko en levensgevaarlijk persoon hij is. Ik dacht dat lange tijd maar ik moet toegeven dat als je dat na zes jaar nog niet duidelijk is, het wel nooit een punt zal worden. Maar het is beter dan Trump negeren. Wat echt nodig is, is dat serieuze Republikeinen tegen hem opstaan – en niet alleen Romney. Ik kan het niet genoeg herhalen: Trump is niet het probleem, de Republikeinen die hem tolereren zijn het probleem.

Wat ik ook vaststelde was dat Trump heel wat uitspraken deed die zullen opduiken in de verkiezingscampagne van de Democraten. Ik denk dat hij direct McCarthy schade deed door zonder omhaal te verklaren dat als hij president zou zijn, de debt ceiling gewoon verhoogd zou worden, zoals tijdens zijn chaosregime ook gebeurde. Het toont nog maar weer eens aan dat het huidige game of chicken over de debt ceiling een Republikeins plot is, dat ze meteen weer wegstoppen als een belastingen verlagende collega de tekorten opjaagd. Ik hoop dat Biden het gebruikt.

Ook over abortus (allemaal dankzij mij), Oekraïne (who cares), aanranding (ach, heel gewoon) en immigratie (weer families opbreken) deed hij fijne uitspraken die bruikbaar zijn. En niet te vergeten de staatsgreep die volgens de Republikeinen gewoon een demonstratietje was. Trump zou de geweldplegers gratie verlenen. Enige reden om zich bij Mike Pence te verontschuldigen dat hij hem in gevaar had gebracht? Ben je gek. Reken er maar op dat Pence volgende week weer alles doet om de psycho en zijn wacko aanhang niet te schofferen.

Het probleem is dat feiten er niet meer toe doen bij Trump, maar erger, ook niet bij de Republikeinen. En dus stevenen we af op een verkiezing waar de stellingen al bij voorbaat zijn ingenomen en waarbij volstrekt duidelijk is dat als Trump wint het land definitief naar de kloten is.

Zo, het is officieel. Trump heeft een veroordeling aan zijn broek voor seksueel lastigvallen en defamation, het onterecht iemand te schande stellen. Een veroordeling voor verkrachting was te veel gevraagd, viel ook niet te verwachten, denk ik.

Maar de jury in New York heeft mevrouw Carroll op de meeste punten geloofwaardig gevonden en ze heeft gelijk gekregen. Die staat. Nog los van de toch wel onthutsende vertoning van de getuigende oud president die zijn vrouw verwarde met Carroll en stupide dingen zei, en nog los van zijn advocaat die zo uit het stenen tijdperk leek weggelopen. 

De psycho moet vijf miljoen dollar overmaken aan Carroll. Dat zal nog wel even duren, Trump heeft er een handje van verplichtingen zo lang mogelijk uit te stellen.

Wat gaat dit betekenen voor de campagne van de staatsgreeppleger om nog eens vier jaar te mogen proberen de democratie om zeep te helpen? U gok is zo goed als de mijne.

Ik vermoed dat hard core Trumpisten het enkel zien als een bevestiging van de vervolging door het establishment waaronder Trump zou lijden. Maar laten we zeggen dat het geen extra kiezers zal gaan opleveren. 

Over de langere termijn denk ik dat het wel degelijk schadelijk zal zijn. Kan de Republikeinse Partij, kunnen die lafaards die hem op 7 januari niet buitenspel durfden te zetten, het accepteren dat een veroordeelde wegens sexual harassment hun kandidaat is? Ik heb geen hope pet op van deze lieden, die liever de macht hebben dan de moraal verdedigen, maar toch. Ik zie er naar uit ze morgen te zien kronkelen om zich los te maken van de uitspraak, zoals niet van de veroordeelde.

En dan is dit pas het eerste proces. Georgia komt eraan. Acht van de fake kiesmannen die Trumps handlangers hadden gearrangeerd hebben al toegezegd met de openbare klager te zullen meewerken, wat impliceert dat ze zullen getuigen over deze poging een verkiezing te stelen. 

En speciale aanklager Jack Smith vordert gestaag met zijn onderzoek naar de gestolen documenten en de staatsgreep zelf.

Bij Trump is het nooit over. Maar laten we zeggen dat ik vandaag de eerste nagel in zijn politieke doodskist hoorde slaan.

Twee clowns met gigantische tiara’s op hun hoofd. Ach, wat moet je er verder van zeggen? Ze doen maar.

Relevanter voor de wereld is die andere kroning, op 20 januari 2025, en de verkiezing die daarvoor nodig is op november 2024. 

Ron DeSantis lijkt, geheel verdiend, op weg naar een exit nog voordat hij de ingang heeft gevonden. Frontrunners zijn dead runners. Wie herinnert zich nog Tim Pawlenty, Scott Walker en Jeb Bush? Nou ja, de laatste, omdat hij zo kundig gefileerd werd door Donald Trump, die, zo dachten we, nooit het Witte Huis zou kunnen bereiken. De anderen kwamen nooit in de buurt van de campagne, hoewel ze door de ‘deskundigen’ al werden gekroond.

En nu buitelen de peilingen over elkaar heen die laten zien hoe moeilijk de oude man in het Witte Huis het zal krijgen om herkozen te worden. Ik heb al verteld waarom ik denk dat zijn herverkiezingscampagne bijzonder onverstandig is, nu blijkt hij in sommige peilingen niet eens de chaoot, twee maal geimpeachte, staatsgreeppleger en vrouwen belager te kunnen verslaan.

Ik verkondig al sinds 6 januari dat Trump nooit meer genoeg stemmen zou kunnen krijgen om te worden herkozen in 2024 (never mind een meerderheid). Miljoenen Amerikanen die op hem hadden gestemd zouden dat immers nooit weer doen.

Ik moet bekennen dat ik wat minder zeker ben. Niet dat ik ooit de domheid van Amerikanen heb onderschat, maar het zou toch wel eens kunnen dat ze, geconfronteerd met de keuze tussen de rollator man en de pussygrabber (en het vooruitzicht van een president Harris) de psycho opnieuw de macht zouden geven. 

Aangezien dat ook zou betekenen dat de Republikeinen, dan Trumpisten zonder uitzondering, ook het Huis en de Senaat zouden hebben veroverd (en het Supreme Court al hebben), zou dat het einde betekenen van het Amerika zoals we dat kennen. De belangrijkste democratie ter wereld zou veroverd zijn door illiberale rechts radicale activisten. Alle democratieën overal zouden bedreigd zijn. Als u denkt dat ook maar iets de Republikeinen ervan zou weerhouden de macht te grijpen, kijk hier hoe Mitch McConnell er tegenaan kijkt. Leugenaars, staatsgreepplegers, idioten die in 2022 verloren: iedereen zal gesteund worden als ze door de voorverkiezingen komen. Het is maar dat u het weet.

Zover is het nog niet, maar dat er überhaupt een kans is, is goed voor nachtmerries. Het is hoog nodig dat de Republikeinen iemand anders naar voren schuiven. 

Laat ik inhoudelijk eindigen. Peter Beinart, altijd een interessante waarnemer, schreef in de NYT een artikel waarin hij betoogt dat Biden een uitdager nodig heeft van de soort van Bernie Sanders. Niet op binnenlands terrein, ook Beinart is daar heel tevreden. Maar hij geeft een scherpe analyse van Bidens fantasieloze buitenlandbeleid, afgezien van Oekraïne. Een verdrag met Iran was mogelijk geweest. Een herstel van Amerika’s rol in het Trans Pacific Trade Pact. Geen buigingen naar de moordenaars in Saoedi Arabië. Oordeel zelf.

Ik zou graag een uitdager zien, al was het maar omdat in democratieën uitdagers deel zijn van de mores. Laat de clowns maar gekroond worden, een president van een democratie moet er wat voor doen en simpelweg iedereen wegjagen door jezelf aan te bieden voor herverkiezingen lijkt me een recept voor een ramp. Er moet wel wat te kiezen zijn. Als veel Amerikanen nu denken dat dit niet het geval is als Biden en Trump tegenover elkaar staan, kun je ze dat moeilijk kwalijk nemen.

Het is wel grappig, eigenlijk. Zes maanden geleden, na de verkiezingen van november, werd de ambitieuze gouverneur van Florida, Ron DeSantis, verheven tot frontrunner van de Republikeinen. Hij won herverkiezing met flinke cijfers, terwijl de leugens verkondigende Trump-kandidaten overal verloren. DeSantis schoot omhoog in de opiniepeilingen. Iedereen kakelde elkaar na dat hij de ultieme uitdager was. Als ik zo vrij mag zijn: ik voorspelde al in november 2022 dat het niets zou worden.

De Republikeinse elite die te laf was geweest om Trump op 7 januari 2021 te dumpen, zag een kandidaat die de Trump-kiezers kon engageren. Niet dat de agenda van DeSantis zoveel anders was als die van de staatsgreeppleger, maar ze zagen ‘een Trump met hersens’. Nog los van de vraag of dit een vooruitgang zou zijn (DeSantis heeft autoritaire trekjes), was hier sprake van een pijnlijk misverstand.

Want waarom zouden de Trump-aanhangers een mini-Trump steunen? Daarom had Trump al zijn kandidatuur gesteld: daarmee was veertig procent van de Republikeinse kiezers al gecommitteerd. Dat liet niet veel over. Als die rekensom al niet eenvoudig genoeg was, dan maakte Trump die eenvoudig. Hij begon met het afbreken van de gouverneur (nog steeds niet officieel kandidaat). Een eerste stap was de bijnaam. Ron DeSanctimonitus werkte niet, Ron DeSanctus was al beter: een katholieke, schijnheilige pretendent. Privé schijnt Trump liever Ron Meatball te gebruiken. Trump ging voluit, DeSantis was voorzichtig.

Inmiddels zijn de peilingen omgeslagen. Bijna de helft van de Republikeinen wil graag verder met de oud president, de steun voor DeSantis is teruggelopen tot onder de dertig procent. De processen tegen Trump en het daarna sluiten van de gelederen door zielloze Republikeinen ondermijnden DeSantis. Zelf hielp hij mee door een heilloze juridische strijd aan te gaan met Disney, de grootse werkgever in Florida, over zijn don’t say gay wet, en hij blunderde vrolijk verder door te oreren dat de oorlog in Oekraïne een ‘grensconflict’ was dat de VS niet aanging. DeSantis had net les buitenlandse politiek gekregen, maar blijkbaar de verkeerde denktank ingehuurd.

Op papier leek DeSantis een mooie kandidaat. Florida doet het goed, is aantrekkelijk, niet alleen voor bejaarden maar ook voor techies en entrepreneurs. DeSantis had tijdens de coronacrisis zijn kont tegen de krib gegooid, scholen geopend en hij noemt dokter Fauci nog steeds het equivalent van een fascist. Zijn top medische adviseur is een anti-vaxxer. Het oogde goed en leverde geen bijzondere oversterfte op.

Bovenal heeft DeSantis zich geprofileerd als een strijder in de cultuuroorlogen over abortus, geloof, seksualiteit en de andere emotie-onderwerpen waarmee Republikeinen de aandacht afleiden van sociaal economische zaken. DeSantis heeft zijn agenda opgelegd aan een gewillig Republikeins Congres in zijn staat. In de scholen in Florida mag niet meer over seks, sekse of seksualiteit gepraat worden, alle boeken die ook maar iets bevatten dat ook maar één ouder tegenstaat, worden uit bibliotheken verwijderd.

Alles wat DeSantis niet bevalt noemt hij ‘woke’. Hij roept over de marxistische ideologie die het onderwijs in zijn greep zou hebben. Hij heeft nu verboden om kinderen zich ongemakkelijk te laten voelen over de Amerikaanse geschiedenis en de rol van hun ras of etniciteit daarin. Lees: zet slavernij en structureel racisme neer als uitzondering, en bejubel de Amerikaanse geschiedenis.

Abortus mag enkel nog in de eerste zes weken, feitelijk een totaal verbod. Wapens mogen in Florida nu onbeperkt, ongecontroleerd en open gedragen worden. Voor de doodstaf is niet langer een unanieme jury nodig. Migranten zonder papieren wordt het leven moeilijk gemaakt. Niet bestaande verkiezingsfraude wordt opgespeeld, regels maken het moeilijker om te gaan stemmen.

Florida is een proeftuin voor wat de Republikeinen met Amerika willen en het zijn dan ook niet deze maatregelen die DeSantis hebben doen tuimelen in de peilingen. Het is zijn persoon. Niemand vindt hem aardig, zelfs zijn staf niet. Hij vertoont autoritaire trekjes. Hij is weinig sociaal, arrogant en gespeend van charisma. Zijn optredens zijn slaapverwekkend, gescript en als hij handen schudt, zie je hoe vervelend hij dat vindt. Showman Trump maakt er korte metten mee.

Omdat DeSantis geen maat weet te houden, scoorde hij een paar opzichtige eigen doelpunten, zoals die onnodige veldslag aan met Disney. Hij nam de dranklicentie af van de Orlando Philharmonic omdat ze een show met drag queens organiseerden – de nieuwste obsessie van Republikeinen, altijd bevreesd voor bedreigingen van de tere kinderziel. Hij verbood cruise ondernemingen vaccinatie te eisen, trok ten strijde tegen Bud Light omdat het een transseksuele influencer op een bierblikje zette. De blunder over Oekraïne liet zien dat DeSantis nog niet klaar is voor het grote werk, zoals Donald Trump fijntjes opmerkte.

Trump heeft werkt gemaakt van zijn strijd tegen DeSantis, vanuit het aloude politieke adagium dat je je tegenstander moet definiëren voordat hij het zelf doet. Bovendien is Trump veel beter in wining and dining van de mensen die hij nodig heeft. Toen DeSantis naar Washington ging om de afgevaardigden van Florida voor zijn karretje te spannen, bleek dat ze al door Trump waren overgehaald. DeSantis oogde als een provinciaal die in Washington een blauwtje liep.

Het politieke kerkhof ligt vol met falende front runners en de teloorgang van DeSantis was geheel voorspelbaar. Het was hopen-tegen-beter-weten-in van de alles-beter-dan-Trump Republikeinen dat de man een podium gaf. De voorsprong die DeSantis een paar maanden geleden had op Donald Trump is weggesmolten, alle media hebben zijn neergang opgemerkt. De afgelopen week buitelden de artikelen over elkaar heen. En dat nog voordat hij zijn kandidatuur heeft aangekondigd!

Het goede nieuws is dat er zo ruimte komt voor serieuze Republikeinen van de oude stempel die het aandurven om Trump aan te pakken. Ja, dat zou een goede veertig procent van de Republikeinse kiezers in de voorverkiezingen schofferen maar het zou appelleren aan de kiezers in het midden die je nodig hebt om een verkiezing in november 2024 te winnen. DeSantis bewijst dat zolang Trump niet buitenspel wordt gezet de wraakzuchtige oud-president elke andere Republikein kapot maken. In zoverre speelde DeSantis een belangrijke rol: hij maakte duidelijk dat de Republikeinen niet zo gemakkelijk van Trump afkomen.

De EO heeft een ‘satirisch verslaggever’. In het programma Dit is de dag mag hij op vrijdag een wat langere vertoning geven, nadat zijn dagelijkse boutades gesneuveld waren, ik vermoed wegens te vaak een typetje of niet leuk.

Zaterdag had de satirisch verslaggever zich naar de opiniepagina van de NRC gewurmd. Een vermeend socioloog beschreef hoe in de speeltuin van Victor Orban de conservatieve intellectuele elite de cultuuroorlog mag uitdiepen.

Op briljante wijze steekt Hendriks de draak met het verwijderen van de universiteit die door George Soros werd gefinancierd, u weet wel die joodse rijkaard die volgens de cultuurstrijders achter alles zit wat progressief is, uit Hongarije wegjoeg. 

‘De regering had niet de materiële en immateriële middelen om daar verfijnd mee om te gaan of er iets tegenover te zetten, en trok vergunningen in.’ Een beproefde ‘en positieve’ methode om via eigen investeringen door de Orban getrouwen ‘eigen kennisproductie’ op te tuigen. Beproefd omdat alle kennisverwerving een politiek motief heeft, vindt deze cultuurstrijder. 

In een leuk pastische schrijft Hendriks over die conservatieve hippies (zo voelen ze zich, kont tegen de krib van de gevestigde orde) en hun intellectuele strapatsen. De ‘satirisch verslaggever’ vermomd als socioloog die werkt voor een van Orbans clubjes. Geniaal.

Fijn dat de satire ook op de opiniepagina van de NRC terecht kan.

Er is een interessant proces gaande, dat ik nog niet helemaal op zijn waarde kan inschatten. Het gaat om het volgende. 

Donald Trump, staatsgreeppleger en vleesgeworden moreel vacuüm, profiteerde volgens peilingen de afgelopen weken van de twee rechtszaken die tegen hem lopen. Zijn aanhang zag opnieuw de martelaar die als enige hun belangen behartigt en Trump was niet te beroerd hen daarop te wijzen: ‘ik ben jullie wreker’. De Republikeinen, lafhartig als altijd, vielen weer keurig in de bekende groef. Zelfs de enige Republikein  die tekenen toont van een geweten, Mitt Romney, vond het politieke vervolging. Mitch McConnell was op zijn achterhoofd gevallen en kon legitiem zwijgen. 

Maar nu het rare. De rechtszaak over de verkrachting die in 1995 zou hebben plaatsgevonden lijkt Trump ineens meer schade toe te brengen dan verwacht. Over de redenen waarom wordt druk gespeculeerd. De getuigenis van mevrouw Carroll over hoe hij haar in de vagina greep en zich opdrong spoort geheel met de ‘grab them by the pussy’ tape die de evangelische en andere zeloten in de partij in 2016 negeerden. Er zijn ook nog twee andere vrouwen die gelijksoortige getuigenissen aflegden. Trumps geschiedenis met dames werkt tegen hem.

En Trump? Trump was Trump. Hij weigerde te getuigen en irriteerde de rechter door op social media los te gaan tegen Carroll en haar vermeende motieven. Bovendien bleek zijn team van juristen, allemaal mannen, grof en suggestief, en voortdurend tot de orde geroepen door de rechter. Ze slaagden er niet in om de pussy tape buiten het proces te houden. De jury gaat hem horen.

En dan zijn we nog niet eens halverwege de rechtszaken. De minister van justitie van Georgia heeft aangekondigd dat ze in juli al of niet met aanklachten zal komen in de bedreigingszaak tegen de stemmenteller in die staat. En speciale aanklager Smith heeft vorige week kwezel Pence gehoord over 6 januari. Hij kan nog met aanklachten komen over de diefstal van documenten door Trump en over de staatsgreep poging op 6 januari.

Dit alles leidt tot een reeks opinieartikelen die speculeren dat Trump over de top is, nu werkelijk gaat vallen, dat hij serieuze schade lijdt. Misschien. Het blijkt nog niet uit de opiniepeilingen. Zijn belangrijkste opponent-to-be Ron DeSantis daalt alleen maar en heeft zich verslikt in zijn gevecht met Disney. Nikki Haley en Tim Scott moeten zich in allerlei bochten draaien om het wrede abortusstandpunt van de Republikeinen te verdedigen – Trump doet er gemakkelijk over: laat het maar bij de staten (net als slavernij indertijd, mag je eraan toevoegen). Pence is duidelijk: een totaal landelijk verbod, het maakt hem onverkiesbaar, maar ja, dat was hij al.

Het is dan ook veel te vroeg om Trump al af te schrijven. Sterker, veel opinieschrijvers slaan weer door naar de andere kant. Ze wijzen erop dat in 2016 de tegenstanders Trump onderschatten en zich door hem lieten afbekken en afzeiken, en dat de media weer veel te veel aandacht aan Trump besteden. Het gaat hem, denken zij, gewoon weer de nominatie opleveren. Ik ben daar niet zo van overtuigd. Uiteindelijk hebben we vier jaar van zijn idiote presidentschap om mee te wegen en 6 januari als toetje. Het is geen 2016.

Ik denk, en ik moet toegeven dat dit vooral intuïtief is, dat de eerste groep, de mensen die denken dat Trump tegen zijn grenzen aanbotst, het beter ziet. Er is geen ruimte voor Trump om verder te groeien dan de 40 a 45 procent van de Republikeinse voorverkiezing stemmers. En wat er ook mag zijn van Bidens problemen (en hij toonde zich in goede vorm bij het diner van de Witte Huis correspondenten), ook de kiezers in het midden die de Republikeinen in 2018, 2020 en 2022 kwijtraakten, gaan niet terugkomen. 

Ik vermoed dat Trumps reputatie – such as it is – wel degelijk gaat lijden onder de rechtszaken. Het laat zien wat voor proleet de leidende kandidaat is en dat gaat toch doorwerken. Ik zou er geen geld meer op durven zetten dat Trump de nominatie binnensleept. Ik denk ook niet dat het DeSantis kan worden en evenmin een van de huidige kandidaten. 

Ik heb al eerder geschreven dat frontrunners doodrunners zijn en paste dat meestal toe op DeSantis (naar het voorbeeld van Tim Pawlenty, Scot Walker en anderen). Misschien past het beter op Trump. Hoe meer en hoe langer hij frontrunner is, des te beangstigender dat wordt – zelfs, of misschien juist, voor die labbekakken van Republikeinen. Ze deinzen voor niets terug, ook niet voor het dumpen van Trump. Er is bloed in het water, de haaien liggen klaar.

Het filmpje waarmee Joe Biden zijn campagne begint, vertelt ons al veel over de campagne. De eerste helft gaat over de gevaren. Het opent omineus met 6 januari, en refereert aan abortus, boekverbanningen, homohuwelijk en andere aanvallen op persoonlijke vrijheid door de Republikeinen. Trump komt nauwelijks voor, alleen in de context van die aanvallen, maar het is duidelijk dat Biden de hele Republikeinse Partij verantwoordelijk wil stellen. En terecht. Het zal gefinetuned worden.

Want hoewel het over Amerika en Amerikanen gaat, richt Biden zich niet tot de Trump aanhang – tenminste niet expliciet. Wel impliciet, met banen, economie en de vrijheid om je eigen leven in te richten die de kiezers in het midden aangaan. 

De tweede helft is positief ingestoken, over wat Amerika allemaal kan doen. De boodschap is Let’s finish the job. Biden stelt I know America en geeft een goede samenvatting van traditionele waarden. Wat mijn betreft te veel beelden die het identiteitsgedreven beeld van de Democraten bevestigen. Maar ja, dat zijn de mensen die naar de stembus moeten komen.

Wat me bijzonder opviel was de prominente aanwezigheid van Kamala Harris. Ze is vaker te zien dan de opzet van het verhaal rechtvaardigt. Ik denk dat het de volgende stap is in het opkrikken van haar imago, zoals ze eerder die reis naar Afrika maakte en aantrekkelijker mogelijkheden kreeg om zich te laten zien. Verstandig want door Bidens extreme bejaardheid zal de vice-president kandidaat veel aandacht krijgen. Mijn speculatie dat Harris mogelijk ingeruild zou worden voor Gretchen Whitmer lijkt door dit filmpje zonder grond. 

Biden kiest ervoor Harris in de etalage te zetten. Dat is niet meer dan loyaal en, als Trump de tegenstander is, en zolang Biden niet tegen ouderdomsproblemen aanloopt enkel verstandig. De nadruk op Harris verraste me.