Persoonlijk ben ik geen tegenstander van de absurde inkomens die chefs van grote (en minder grote) bedrijven krijgen. Ik kan er weinig argumenten voor bedenken – alsof deze lui minder hard zouden werken als ze minder miljoenen kregen. Ik zie dat bedrijven onderling de prijs van hun leiding opdrijven door zich gek te laten maken dat deze mensen anders verdwijnen naar de concurrentie of naar het buitenland. Niet dat ik de indruk heb dat ze elders op onze overbetaalde CEO’s en onderliggend volk zitten te wachten.
Het Philips verhaal van de CEO die zijn prestatiedoelen niet haalde maar door een vriendelijke raad van bestuur (die het onderling circuit in stand houdt) toch van een paar miljoen wordt voorzien, past naadloos in deze ontwikkeling. We hebben het eerder gezien bij de hopeloos maatschappijvijandige banken. De argumenten van een van die mensen die zich meestal als maatschappelijke do-gooder presenteert, Feike Sijbesma, waren verbijsterend zwak. Misgelopen omzet in het laatste coronajaar compenseren met verwachte omzet volgend jaar. Dat als Van Houten zijn bonus niet kreeg ook de laag daaronder zijn centen misliep en zou vertrekken. Hol gepraat.
Maar zoals ik zei, als aandeelhouders het tolereren (wat ze niet deden maar ze hebben de macht niet om het te verhinderen, blijkbaar), dan maakt mij dat als burger niet veel uit. De remedie is eenvoudig: belast die inkomens zoveel mogelijk. Dat dit de concurrentiepositie van bedrijven, of de arbeidsenergie van overbetaalde niet presteerders zou verslechteren, lijkt me onzin. Ruttepraat, een ander woord om de gevestigde machten naar de mond te praten.
Niemand verdient het om zoveel te verdienen als de maatschappij geld tekort komt. In Nederland is de discussie over vermogen gelukkig aan het verschuiven. Het is tijd dat die onzinnige drie procent vermogensbelasting en de veel te lage successie flink wordt opgehoogd. Teveel geld wordt verdiend, te veel geld wordt doorgegeven aan een generatie die zo zijn gepriviligeerde positie consolideert (en alle huizen opkoopt).
Ik zou ook nog eens aan de bel willen trekken voor een regeling om de bonus voor de top van een bedrijf te spreiden onder alle werknemers. Van Houten een paar miljoen, laat de werknemers zonder bonusregeling ook meeprofiteren. Ik heb het ooit de bonus bonus genoemd. Ik heb niet de illusie dat het ooit gaat gebeuren maar het blijft een goed idee.
In Nederland gaat het om een paar miljoen voor grootverdieners, in de VS lopen de beloningen voor CEO’s nog veel absurder uit de pas. En betalen miljardairs nauwelijks of geen vermogensbelasting. Sinds de Reagan anti-overheidsrevolutie is de kiezer wijsgemaakt dat belastingen zijn of haar grootste probleem zijn. De Republikeinen hadden en hebben er succes mee. Maar het grootste probleem van de VS zijn de onderbedeelde overheidsdiensten. De Democraten zouden er gewoon voor moeten uitkomen: belastingverhogingen voor al die hogere inkomens. Klassenstrijd? Ja, als dat het is dan moet je het zo maar noemen.
Maar ik dwaal af. Ik misgun die Van Houten en die armzalige bankiers hun miljoenen niet. Ze doen maar. En als aandeelhouders ermee akkoord gaan dat hun bedrijf miljoenen verspilt, ook daar heb ik vrede mee. En het gaat natuurlijk niet enkel om die grootverdieners in de industrie. Op de Zuidas lopen ook honderden (duizenden?) overbetaalde lulmajoors rond, advocaten, adviseurs, consultants, hoe ze zich ook maar noemen. Als in onze buurt in Amsterdam de huizen voor 2 miljoen van de hand gaan dan komt dat omdat er te veel mensen zijn met te veel geld die zonder moeite die huizen opkopen en de prijzen verder omhoog jagen. Dat kan gemakkelijk met een inkomen van een paar ton, denk ik.
Laten we gewoon het belastingmiddel inzetten om dit graaigedrag te compenseren en de Ruttepraat te kwalificeren voor wat het is: belangenbehartiging van de rijken.