Basis van het Amerikaanse politieke systeem waarbij de macht is verdeeld over de drie armen van de overheid: de regering als uitvoerende macht, het Congres als wetgevende macht en de rechters als rechterlijke macht. De gedachte achter het verdelen van die macht is dat zo geen van de drie armen zijn macht kan gebruiken om het systeem te domineren. Ze controleren elkaar en houden elkaar in evenwicht.

Werkt op alle niveaus van de Verenigde Staten. Functioneert beter als het Congres niet wordt gedomineerd door dezelfde partij die het Witte Huis bezet. Onder George W. Bush liet het Republikeinse Congres wel erg veel passeren dat een aanfluiting maakte van de eigen verantwoordelijkheid van de congresleden. Het gevolg is dat de macht van de president behoorlijk is uitgebreid.

Ook de manier waarop het Supreme Court in 2000 de verkiezingen besliste, wordt door velen gezien als een ondermijning van de machtenscheiding en de checks and balances.

In de huidige patstelling tussen congres en president is er weinig te checken en te balancen. Er gebeurt gewoon niets.