Twee clowns met gigantische tiara’s op hun hoofd. Ach, wat moet je er verder van zeggen? Ze doen maar.

Relevanter voor de wereld is die andere kroning, op 20 januari 2025, en de verkiezing die daarvoor nodig is op november 2024. 

Ron DeSantis lijkt, geheel verdiend, op weg naar een exit nog voordat hij de ingang heeft gevonden. Frontrunners zijn dead runners. Wie herinnert zich nog Tim Pawlenty, Scott Walker en Jeb Bush? Nou ja, de laatste, omdat hij zo kundig gefileerd werd door Donald Trump, die, zo dachten we, nooit het Witte Huis zou kunnen bereiken. De anderen kwamen nooit in de buurt van de campagne, hoewel ze door de ‘deskundigen’ al werden gekroond.

En nu buitelen de peilingen over elkaar heen die laten zien hoe moeilijk de oude man in het Witte Huis het zal krijgen om herkozen te worden. Ik heb al verteld waarom ik denk dat zijn herverkiezingscampagne bijzonder onverstandig is, nu blijkt hij in sommige peilingen niet eens de chaoot, twee maal geimpeachte, staatsgreeppleger en vrouwen belager te kunnen verslaan.

Ik verkondig al sinds 6 januari dat Trump nooit meer genoeg stemmen zou kunnen krijgen om te worden herkozen in 2024 (never mind een meerderheid). Miljoenen Amerikanen die op hem hadden gestemd zouden dat immers nooit weer doen.

Ik moet bekennen dat ik wat minder zeker ben. Niet dat ik ooit de domheid van Amerikanen heb onderschat, maar het zou toch wel eens kunnen dat ze, geconfronteerd met de keuze tussen de rollator man en de pussygrabber (en het vooruitzicht van een president Harris) de psycho opnieuw de macht zouden geven. 

Aangezien dat ook zou betekenen dat de Republikeinen, dan Trumpisten zonder uitzondering, ook het Huis en de Senaat zouden hebben veroverd (en het Supreme Court al hebben), zou dat het einde betekenen van het Amerika zoals we dat kennen. De belangrijkste democratie ter wereld zou veroverd zijn door illiberale rechts radicale activisten. Alle democratieën overal zouden bedreigd zijn. Als u denkt dat ook maar iets de Republikeinen ervan zou weerhouden de macht te grijpen, kijk hier hoe Mitch McConnell er tegenaan kijkt. Leugenaars, staatsgreepplegers, idioten die in 2022 verloren: iedereen zal gesteund worden als ze door de voorverkiezingen komen. Het is maar dat u het weet.

Zover is het nog niet, maar dat er überhaupt een kans is, is goed voor nachtmerries. Het is hoog nodig dat de Republikeinen iemand anders naar voren schuiven. 

Laat ik inhoudelijk eindigen. Peter Beinart, altijd een interessante waarnemer, schreef in de NYT een artikel waarin hij betoogt dat Biden een uitdager nodig heeft van de soort van Bernie Sanders. Niet op binnenlands terrein, ook Beinart is daar heel tevreden. Maar hij geeft een scherpe analyse van Bidens fantasieloze buitenlandbeleid, afgezien van Oekraïne. Een verdrag met Iran was mogelijk geweest. Een herstel van Amerika’s rol in het Trans Pacific Trade Pact. Geen buigingen naar de moordenaars in Saoedi Arabië. Oordeel zelf.

Ik zou graag een uitdager zien, al was het maar omdat in democratieën uitdagers deel zijn van de mores. Laat de clowns maar gekroond worden, een president van een democratie moet er wat voor doen en simpelweg iedereen wegjagen door jezelf aan te bieden voor herverkiezingen lijkt me een recept voor een ramp. Er moet wel wat te kiezen zijn. Als veel Amerikanen nu denken dat dit niet het geval is als Biden en Trump tegenover elkaar staan, kun je ze dat moeilijk kwalijk nemen.

Het is wel grappig, eigenlijk. Zes maanden geleden, na de verkiezingen van november, werd de ambitieuze gouverneur van Florida, Ron DeSantis, verheven tot frontrunner van de Republikeinen. Hij won herverkiezing met flinke cijfers, terwijl de leugens verkondigende Trump-kandidaten overal verloren. DeSantis schoot omhoog in de opiniepeilingen. Iedereen kakelde elkaar na dat hij de ultieme uitdager was. Als ik zo vrij mag zijn: ik voorspelde al in november 2022 dat het niets zou worden.

De Republikeinse elite die te laf was geweest om Trump op 7 januari 2021 te dumpen, zag een kandidaat die de Trump-kiezers kon engageren. Niet dat de agenda van DeSantis zoveel anders was als die van de staatsgreeppleger, maar ze zagen ‘een Trump met hersens’. Nog los van de vraag of dit een vooruitgang zou zijn (DeSantis heeft autoritaire trekjes), was hier sprake van een pijnlijk misverstand.

Want waarom zouden de Trump-aanhangers een mini-Trump steunen? Daarom had Trump al zijn kandidatuur gesteld: daarmee was veertig procent van de Republikeinse kiezers al gecommitteerd. Dat liet niet veel over. Als die rekensom al niet eenvoudig genoeg was, dan maakte Trump die eenvoudig. Hij begon met het afbreken van de gouverneur (nog steeds niet officieel kandidaat). Een eerste stap was de bijnaam. Ron DeSanctimonitus werkte niet, Ron DeSanctus was al beter: een katholieke, schijnheilige pretendent. Privé schijnt Trump liever Ron Meatball te gebruiken. Trump ging voluit, DeSantis was voorzichtig.

Inmiddels zijn de peilingen omgeslagen. Bijna de helft van de Republikeinen wil graag verder met de oud president, de steun voor DeSantis is teruggelopen tot onder de dertig procent. De processen tegen Trump en het daarna sluiten van de gelederen door zielloze Republikeinen ondermijnden DeSantis. Zelf hielp hij mee door een heilloze juridische strijd aan te gaan met Disney, de grootse werkgever in Florida, over zijn don’t say gay wet, en hij blunderde vrolijk verder door te oreren dat de oorlog in Oekraïne een ‘grensconflict’ was dat de VS niet aanging. DeSantis had net les buitenlandse politiek gekregen, maar blijkbaar de verkeerde denktank ingehuurd.

Op papier leek DeSantis een mooie kandidaat. Florida doet het goed, is aantrekkelijk, niet alleen voor bejaarden maar ook voor techies en entrepreneurs. DeSantis had tijdens de coronacrisis zijn kont tegen de krib gegooid, scholen geopend en hij noemt dokter Fauci nog steeds het equivalent van een fascist. Zijn top medische adviseur is een anti-vaxxer. Het oogde goed en leverde geen bijzondere oversterfte op.

Bovenal heeft DeSantis zich geprofileerd als een strijder in de cultuuroorlogen over abortus, geloof, seksualiteit en de andere emotie-onderwerpen waarmee Republikeinen de aandacht afleiden van sociaal economische zaken. DeSantis heeft zijn agenda opgelegd aan een gewillig Republikeins Congres in zijn staat. In de scholen in Florida mag niet meer over seks, sekse of seksualiteit gepraat worden, alle boeken die ook maar iets bevatten dat ook maar één ouder tegenstaat, worden uit bibliotheken verwijderd.

Alles wat DeSantis niet bevalt noemt hij ‘woke’. Hij roept over de marxistische ideologie die het onderwijs in zijn greep zou hebben. Hij heeft nu verboden om kinderen zich ongemakkelijk te laten voelen over de Amerikaanse geschiedenis en de rol van hun ras of etniciteit daarin. Lees: zet slavernij en structureel racisme neer als uitzondering, en bejubel de Amerikaanse geschiedenis.

Abortus mag enkel nog in de eerste zes weken, feitelijk een totaal verbod. Wapens mogen in Florida nu onbeperkt, ongecontroleerd en open gedragen worden. Voor de doodstaf is niet langer een unanieme jury nodig. Migranten zonder papieren wordt het leven moeilijk gemaakt. Niet bestaande verkiezingsfraude wordt opgespeeld, regels maken het moeilijker om te gaan stemmen.

Florida is een proeftuin voor wat de Republikeinen met Amerika willen en het zijn dan ook niet deze maatregelen die DeSantis hebben doen tuimelen in de peilingen. Het is zijn persoon. Niemand vindt hem aardig, zelfs zijn staf niet. Hij vertoont autoritaire trekjes. Hij is weinig sociaal, arrogant en gespeend van charisma. Zijn optredens zijn slaapverwekkend, gescript en als hij handen schudt, zie je hoe vervelend hij dat vindt. Showman Trump maakt er korte metten mee.

Omdat DeSantis geen maat weet te houden, scoorde hij een paar opzichtige eigen doelpunten, zoals die onnodige veldslag aan met Disney. Hij nam de dranklicentie af van de Orlando Philharmonic omdat ze een show met drag queens organiseerden – de nieuwste obsessie van Republikeinen, altijd bevreesd voor bedreigingen van de tere kinderziel. Hij verbood cruise ondernemingen vaccinatie te eisen, trok ten strijde tegen Bud Light omdat het een transseksuele influencer op een bierblikje zette. De blunder over Oekraïne liet zien dat DeSantis nog niet klaar is voor het grote werk, zoals Donald Trump fijntjes opmerkte.

Trump heeft werkt gemaakt van zijn strijd tegen DeSantis, vanuit het aloude politieke adagium dat je je tegenstander moet definiëren voordat hij het zelf doet. Bovendien is Trump veel beter in wining and dining van de mensen die hij nodig heeft. Toen DeSantis naar Washington ging om de afgevaardigden van Florida voor zijn karretje te spannen, bleek dat ze al door Trump waren overgehaald. DeSantis oogde als een provinciaal die in Washington een blauwtje liep.

Het politieke kerkhof ligt vol met falende front runners en de teloorgang van DeSantis was geheel voorspelbaar. Het was hopen-tegen-beter-weten-in van de alles-beter-dan-Trump Republikeinen dat de man een podium gaf. De voorsprong die DeSantis een paar maanden geleden had op Donald Trump is weggesmolten, alle media hebben zijn neergang opgemerkt. De afgelopen week buitelden de artikelen over elkaar heen. En dat nog voordat hij zijn kandidatuur heeft aangekondigd!

Het goede nieuws is dat er zo ruimte komt voor serieuze Republikeinen van de oude stempel die het aandurven om Trump aan te pakken. Ja, dat zou een goede veertig procent van de Republikeinse kiezers in de voorverkiezingen schofferen maar het zou appelleren aan de kiezers in het midden die je nodig hebt om een verkiezing in november 2024 te winnen. DeSantis bewijst dat zolang Trump niet buitenspel wordt gezet de wraakzuchtige oud-president elke andere Republikein kapot maken. In zoverre speelde DeSantis een belangrijke rol: hij maakte duidelijk dat de Republikeinen niet zo gemakkelijk van Trump afkomen.

De EO heeft een ‘satirisch verslaggever’. In het programma Dit is de dag mag hij op vrijdag een wat langere vertoning geven, nadat zijn dagelijkse boutades gesneuveld waren, ik vermoed wegens te vaak een typetje of niet leuk.

Zaterdag had de satirisch verslaggever zich naar de opiniepagina van de NRC gewurmd. Een vermeend socioloog beschreef hoe in de speeltuin van Victor Orban de conservatieve intellectuele elite de cultuuroorlog mag uitdiepen.

Op briljante wijze steekt Hendriks de draak met het verwijderen van de universiteit die door George Soros werd gefinancierd, u weet wel die joodse rijkaard die volgens de cultuurstrijders achter alles zit wat progressief is, uit Hongarije wegjoeg. 

‘De regering had niet de materiële en immateriële middelen om daar verfijnd mee om te gaan of er iets tegenover te zetten, en trok vergunningen in.’ Een beproefde ‘en positieve’ methode om via eigen investeringen door de Orban getrouwen ‘eigen kennisproductie’ op te tuigen. Beproefd omdat alle kennisverwerving een politiek motief heeft, vindt deze cultuurstrijder. 

In een leuk pastische schrijft Hendriks over die conservatieve hippies (zo voelen ze zich, kont tegen de krib van de gevestigde orde) en hun intellectuele strapatsen. De ‘satirisch verslaggever’ vermomd als socioloog die werkt voor een van Orbans clubjes. Geniaal.

Fijn dat de satire ook op de opiniepagina van de NRC terecht kan.

Er is een interessant proces gaande, dat ik nog niet helemaal op zijn waarde kan inschatten. Het gaat om het volgende. 

Donald Trump, staatsgreeppleger en vleesgeworden moreel vacuüm, profiteerde volgens peilingen de afgelopen weken van de twee rechtszaken die tegen hem lopen. Zijn aanhang zag opnieuw de martelaar die als enige hun belangen behartigt en Trump was niet te beroerd hen daarop te wijzen: ‘ik ben jullie wreker’. De Republikeinen, lafhartig als altijd, vielen weer keurig in de bekende groef. Zelfs de enige Republikein  die tekenen toont van een geweten, Mitt Romney, vond het politieke vervolging. Mitch McConnell was op zijn achterhoofd gevallen en kon legitiem zwijgen. 

Maar nu het rare. De rechtszaak over de verkrachting die in 1995 zou hebben plaatsgevonden lijkt Trump ineens meer schade toe te brengen dan verwacht. Over de redenen waarom wordt druk gespeculeerd. De getuigenis van mevrouw Carroll over hoe hij haar in de vagina greep en zich opdrong spoort geheel met de ‘grab them by the pussy’ tape die de evangelische en andere zeloten in de partij in 2016 negeerden. Er zijn ook nog twee andere vrouwen die gelijksoortige getuigenissen aflegden. Trumps geschiedenis met dames werkt tegen hem.

En Trump? Trump was Trump. Hij weigerde te getuigen en irriteerde de rechter door op social media los te gaan tegen Carroll en haar vermeende motieven. Bovendien bleek zijn team van juristen, allemaal mannen, grof en suggestief, en voortdurend tot de orde geroepen door de rechter. Ze slaagden er niet in om de pussy tape buiten het proces te houden. De jury gaat hem horen.

En dan zijn we nog niet eens halverwege de rechtszaken. De minister van justitie van Georgia heeft aangekondigd dat ze in juli al of niet met aanklachten zal komen in de bedreigingszaak tegen de stemmenteller in die staat. En speciale aanklager Smith heeft vorige week kwezel Pence gehoord over 6 januari. Hij kan nog met aanklachten komen over de diefstal van documenten door Trump en over de staatsgreep poging op 6 januari.

Dit alles leidt tot een reeks opinieartikelen die speculeren dat Trump over de top is, nu werkelijk gaat vallen, dat hij serieuze schade lijdt. Misschien. Het blijkt nog niet uit de opiniepeilingen. Zijn belangrijkste opponent-to-be Ron DeSantis daalt alleen maar en heeft zich verslikt in zijn gevecht met Disney. Nikki Haley en Tim Scott moeten zich in allerlei bochten draaien om het wrede abortusstandpunt van de Republikeinen te verdedigen – Trump doet er gemakkelijk over: laat het maar bij de staten (net als slavernij indertijd, mag je eraan toevoegen). Pence is duidelijk: een totaal landelijk verbod, het maakt hem onverkiesbaar, maar ja, dat was hij al.

Het is dan ook veel te vroeg om Trump al af te schrijven. Sterker, veel opinieschrijvers slaan weer door naar de andere kant. Ze wijzen erop dat in 2016 de tegenstanders Trump onderschatten en zich door hem lieten afbekken en afzeiken, en dat de media weer veel te veel aandacht aan Trump besteden. Het gaat hem, denken zij, gewoon weer de nominatie opleveren. Ik ben daar niet zo van overtuigd. Uiteindelijk hebben we vier jaar van zijn idiote presidentschap om mee te wegen en 6 januari als toetje. Het is geen 2016.

Ik denk, en ik moet toegeven dat dit vooral intuïtief is, dat de eerste groep, de mensen die denken dat Trump tegen zijn grenzen aanbotst, het beter ziet. Er is geen ruimte voor Trump om verder te groeien dan de 40 a 45 procent van de Republikeinse voorverkiezing stemmers. En wat er ook mag zijn van Bidens problemen (en hij toonde zich in goede vorm bij het diner van de Witte Huis correspondenten), ook de kiezers in het midden die de Republikeinen in 2018, 2020 en 2022 kwijtraakten, gaan niet terugkomen. 

Ik vermoed dat Trumps reputatie – such as it is – wel degelijk gaat lijden onder de rechtszaken. Het laat zien wat voor proleet de leidende kandidaat is en dat gaat toch doorwerken. Ik zou er geen geld meer op durven zetten dat Trump de nominatie binnensleept. Ik denk ook niet dat het DeSantis kan worden en evenmin een van de huidige kandidaten. 

Ik heb al eerder geschreven dat frontrunners doodrunners zijn en paste dat meestal toe op DeSantis (naar het voorbeeld van Tim Pawlenty, Scot Walker en anderen). Misschien past het beter op Trump. Hoe meer en hoe langer hij frontrunner is, des te beangstigender dat wordt – zelfs, of misschien juist, voor die labbekakken van Republikeinen. Ze deinzen voor niets terug, ook niet voor het dumpen van Trump. Er is bloed in het water, de haaien liggen klaar.