Joe Biden zal vroeg of laat – waarschijnlijk vroeg – moeten reageren op de beschuldiging dat hij begin jaren negentig een van zijn werknemers in het senaatskantoor seksueel heeft lastig gevallen, volgens de vrouw in kwestie tamelijk grof zelfs.

Het is een paddenstoelverhaal: het groeit maar door. De eerste beschuldiging door Tara Reade had inconsistenties en er waren geen getuigen of mensen die bevestigden dat ze er met hen over had gesproken. Het klassieke probleem van een vrouw die iemand beschuldigt van iets dat dertig jaar geleden plaatsvond. De Biden campagne negeerde het.

Maar in de loop van dieper onderzoek door de serieuze media zijn wel degelijk verhalen naar boven gekomen dat Reade vrij kort na het incident (ze verloor haar baan) er met mensen uit haar buurt over gepraat had. Haar moeder zou zelfs ingebeld hebben in de toen populaire Larry King show, pratend over een senator die zich tegen haar dochter had misdragen. 

De vraag is opgeroepen of we niet Bidens archieven als senator moeten onderzoeken, al weet niemand of daar ook personeelszaken in zitten. Reade zou erover gepraat hebben met iemand in Bidens kantoor.

Ik heb geen idee wat ervan waar is. Een aantal dingen in het Me too tijdperk spelen een rol. De eerste is dat vrouwen (of mannen, for that matter) met deze klachten serieus genomen moeten worden. In de jaren negentig kon Anita Hill die zich had beklaagd over seksueel wangedrag van een genomineerde voor het Supreme Court nog genegeerd worden – ironisch genoeg door Joe Biden, die toen voorzitter was van de juridische commissie. Bij de hoorzitting over de benoeming van rechter Kavanaugh in 2018 werd de klaagster wel degelijk serieus genomen, althans door de Democraten van Joe Biden.

Het tweede dingetje is dat Joe Biden een reputatie heeft van ongevraagde intimiteiten, meestal niet verder gaand (zeggen ze) dan iemand door het haar strelen, in haar nek kussen of wat al te enthousiast omarmen. Dat was al een probleem voor oude Joe, en nu maakt het zijn overstap, misschien maar een keer, naar serieuzere aanvallen niet helemaal onwaarschijnlijk. 

Een derde probleem is dat de Democraten hier niet zomaar aan voorbij kunnen gaan. Zeker niet de vrouwen die in aanmerking komen voor het vicepresidentschap en hun aanhangers.

Ik denk dat ik de noodzakelijke reactie van Biden al kan uitspellen. Het is niet gebeurd. In elk geval weet hij er niets van. Of niets meer van. Hij is zo oud dat hij veel dingen niet meer weet. Het is waar dat hij soms wat al te familiair optrad, ook met personeel, en daar verontschuldigt hij zich nog maar eens voor. Misschien dat dat hier ook gebeurd is en in de loop der jaren gegroeid is. Duizendmaal sorry. 

In geen geval zal de Biden-campagne Reade van leugens beschuldigen of haar zwart maken. Evenmin zullen ze aanvoeren dat de steun van de vele vrouwen bewijst dat Biden hun kandidaat is. Laten we zeggen dat Hillary Clinton zodanig ethisch gehandicapt is op dit terrein dat het wel eens averechts kan werken. Biden zal een onafhankelijke onderzoeker vragen te zien of die kan uitvinden wat er waar is. De FBI komt niet in aanmerking maar er zijn andere onderzoekers met geloofwaardigheid.

Gaat de oude man dit overleven? Ik weet het nog zonet niet. Het is niet dat Trump er niet gebruik van zal maken – hij zal dat zeker doen, al klinkt elk woord uit zijn geperverteerde mond ongeloofwaardig – maar dat valt wel te overleven, denk ik. Het is de erosie van een kandidaat die toch al niemands favoriet was die Bidens probleem gaat worden.

Arme Biden. Na drie keer eindelijk wat gewonnen en dan komt er de coronacrisis overheen. Komt er de coronacrisis overheen dan nu weer een dame. Nu ik erover denk, misschien heeft hij geluk dat het nieuws zijn verhaal wegdrukt, al zou ik er niet op rekenen. Democraten zelf hebben te veel vragen.

Kan hij vallen? Niet onmogelijk. Wat gaat er dan gebeuren? Hetzelfde scenario als wanneer hij onverhoeds het leven zou laten voor de conventie. Bernie Sanders gaat het niet worden. Ik vermoed dat de Democratische bobo’s de gedelegeerden van Biden en Sanders zullen peilen om te komen tot een compromiskandidaat, te weten Kamala Harris of Elizabeth Warren, of onder huidige omstandigheden Andrew Cuomo of Gavin Newsom (gouverneur Californië). Het zou mij niet kwellen.

Je kunt je voorstellen dat Biden al snel iemand voordraagt om die de binnenbaan te geven bij een dergelijk scenario. Aan de andere kant kan ik me niet voorstellen dat die verstandige vrouwen bereid zijn om naast hem te gaan staan voordat dit zaakje tot klaarheid is gebracht. 

Zoals zo vaak bij dit soort problemen is er geen winnende oplossing. Of het is waar en Biden verdwijnt. Of het doet hem grote schade en Biden verdwijnt. Of het blijft onduidelijk wat er van waar is en Biden gaat gehandicapt  de verkiezingen in. Voor Tara Reade is er een enkele positieve uitkomst. Ze wordt geloofd en dan gaat Biden voor de bijl. Zij is  de kwaaie pier. Of ze wordt niet geloofd en dan staat ze te boek als een leugenaar of in elk geval een mislukte aanklager in de traditie van Paula Jones en de vele andere vrouwen die Bill Clinton lastig viel, om het over de dames die Trump onheus heeft bejegend maar te zwijgen. 

Niemand wordt hier gelukkig van, nou ja, Trump en zijn kornuiten misschien.  

Laten we er geen misverstand over laten bestaan: de reden dat Mike Pence in de Mayo Clinic niet het voorgeschreven mondmasker droeg is dat zijn baas geen maskers draagt. Zou hij het wel doen dan lijkt het alsof hij afstand neemt van de psycho. 

Het is tegelijk lachwekkend en beangstigend. Deze godsdienstkwezel, deze man zonder ruggengraat, deze brownnozer, doet alles precies zoals de psycho het doet. Ik roep in herinnering het prachtige filmpje waarin Trump een flesje water van tafel weghaalt en zijn hielenlikker naast hem dat vervolgens ook doet. Een, twee, in de pas.

Maskers zijn voor sissies vindt de psycho. Pence is bang dat als hij een masker draagt hij er zwak uitziet, en, erger, dat hij afstand lijkt te nemen van zijn baas. Oh horror. Pence ligt er van wakker. Je ziet hem wikken en wegen, of nee, dat is te veel eer, je ziet hem proberen in te schatten hoe hij Trump kan opvrijen. Dit is de aanvoerder van de task force (nou ja, als Jared even bezig is met het Midden Oosten) en hij kan zich niet eens houden aan de regels van de instelling die hij bezoekt.

Pence is als de dood dat hij alsnog gedumpt wordt als vicepresidentskandidaat. Daar is reden voor, want loyaliteit kent Trump niet. Als hij een betere mogelijkheid ziet om te winnen dan zijn onderknuppeltje dan pakt hij hem. Het is bij Trump puur calculeren: is er een mogelijkheid om profijt te trekken van een nieuwe man of vrouw dan gebruikt hij die (dat laatste is puur voor de volledigheid – de enige Republikeinse die serieus genomen wordt, Nikki Hailey, past wel op om in dit stadium zich te veel met Trump te verbinden. Haar brownnosing een paar weken geleden is haar slecht bekomen). 

Het beangstigende is dat deze man beter weet. Trump is ziek in zijn hoofd, een pathologische narcist, een ramp en een gevaar, maar hij kan het niet helpen. Pence is veel erger. Net als Moscow Mitch McConnell is hij een collaborateur. Hij maakt Trump mogelijk. En net als bij McConnell (en de psycho) speelt niets anders een rol dan eigenbelang. 

Oh ja, inmiddels is duidelijk waarom gouverneur Kemp van Georgia de tent open wil gooien ondanks een behoorlijk aantal doden in met name Atlanta, de grootste stad van Georgia. De doden blijken tachtig procent zwart. Zo kennen we onze man weer. Gewoon, eenvoudig, recht voor zijn raap racisme.

Volgens Politico wordt er in het Biden kamp heftig gedebatteerd over de vraag of hij een zwarte vicepresidentskandidaat moet meenemen. Dat zou, zeggen de voorstanders, het enthousiasme in de zwarte gemeenschap vergroten. Het schijnt dat Stacey Abrams, verliezend gouverneurskandidaat in Georgia in 2018, flink rondbelt om zichzelf voor deze post aan te bieden.  Ze doet dat met een diskwalificerend argument: het zou een ‘concern’ zijn als Biden niet een zwarte vrouw kiest.

Mijn gevoel is dat dit een stupide discussie is, waarvan het resultaat alleen maar negatief kan zijn. Als Biden een zwarte politica kiest (Harris of Abrams) dan ziet het eruit alsof hij hengelt naar zwarte kiezers, en, in het geval dat hij Abrams kiest, iemand neemt die alleen ervaring heeft als state senator. Het is ’tokenism’ op zijn slechtst. Harris zou veel beter passen en omdat zij een serieuze kandidaat was minder lijken op het toegeven aan druk van buiten (nou ja, van binnen). Maar hoe langer daarover geluld wordt hoe meer het lijkt op dat tokenism.

De racisten van de Trump-campagne, ja de grote racist zelf, zal het ongetwijfeld uitbuiten.

De andere kant van dezelfde medaille van voorspelbaar verlies is dat Biden niet een zwarte vrouw kiest. Na al dit gezeur zal de zwarte gemeenschap zich bekocht voelen, of in elk geval door sommige politici dat wijsgemaakt krijgen. Resultaat: minder enthousiasme.

Dit lose-lose scenario wacht de campagne die zich in deze discussie laat meesleuren. Misschien is het al te laat. 

Persoonlijk ben ik ongelukkig met de manier waarop de zwarte kiezers als beslissend voor Democratische succes worden afgeschilderd. Ze zijn belangrijk, zeker, maar niet belangrijker dan andere groepen en hadden we niet afgesproken dat we dat pijnlijke en schadelijke identiteitsgedoe achter ons zouden laten? 

Wie het onplezierig en onverstandig vindt dat de evangelische kiezers als Trump-blok zo’n grote rol spelen in het electoraat moet het ook onplezierig en onverstandig vinden om die rol toe te kennen aan het zwarte kiezersblok. Grof gezegd: als na vier jaar Trump nog een token zwarte kandidaat nodig is om enthousiasme tegen de racist-in-chief los te maken, dan verdienen de kiezers nog eens vier jaar van hetzelfde. Evangelische kiezers en racisten weten in elk geval wie hun belangen dient.

Joe Biden is een zwakke kandidaat, de Democratische Partij in dit geval een sterk alternatief voor Trump. Cruciaal met een zwakke kandidaat aan de top van het ticket is de keuze voor een vicepresidentskandidaat. Het zou desastreus zijn als Biden kiest voor Abrams terwijl in de aanbieding prominente vrouwen ook Kamala Harris, Elizabeth Warren, Amy Klobuchar en Gretchen Whitmer rondlopen. 

Amerika is een land waar racisme welig tiert, laten we er geen doekjes om winden. Dat is niet beperkt tot zwarte Amerikanen, ook Hispanics en nu in de coronacrisis Aziaten hebben er last van. De ervaring met een racist als president zou voldoende moeten zijn om te zorgen dat ras geen issue wordt in de presidentsverkiezingen.

De keuze voor een vicepresidentskandidaat is de eerste en in veel opzichten daardoor de belangrijkste voor een presidentskandidaat. In 1988 kon oude Bush nog wegkomen met de klungel Dan Quayle ook al koos hij alleen maar voor dat leeghoofd omdat hij geen sterk iemand naast zich wilde. In 2008 tekende John McCain zijn doodvonnis als kandidaat door het domme gansje Sarah Palin naast zich te zetten, wetend dat ze ongeschikt was maar in die val gepraat door zijn adviseurs die dachten dat ze voor enthousiasme onder conservatieve kiezers zou zorgen.

Hopelijk hebben Bidens adviseurs meer verstand en overtuigen ze de oude man ervan dat hij niet voor deze ogenschijnlijk gemakkelijke weg moet gaan.

Er wordt een hoop heen en weer geschreven over hoe de coronacrisis Amerika kan veranderen. Vaak optimistisch: je hebt een dergelijke crisis nodig om structurele veranderingen tot stand te brengen.

Ik ben daar pessimistisch over. Ik zie het volgende scenario zich ontrollen. De miljarden die nu aan bedrijven worden gegeven om arbeidsplaatsen te redden en werknemers door te betalen, zijn grotendeels verspild geld. Zoals uit artikel na artikel blijkt zijn ondernemingen niet te vertrouwen. Ze vragen om hulp als ze het niet nodig hebben, ze besteden het geld aan alles behalve werknemers. Het is weggegooid geld. Zelfs de directe uitbetalingen van 1200 dollar bereiken niet de mensen voor wie ze bedoeld zijn. Niets functioneert in de VS zoals het zou moeten, of beter gezegd, het functioneert zoals altijd: degenen die de macht hebben delen zichzelf de beste kaarten toe en degenen die de kans krijgen gebruiken het systeem.

Die miljarden die nu uitgegeven, die nu verspild worden, moeten ooit afgerekend worden. Doordat het begrotingstekort nu nog verder is opgelopen dan al het geval was door de belastingverlagingen voor de rijken van Trump en zijn Republikeinen, zal volgend jaar het verhaal er een zijn van bezuiniging, korten op overheidsuitgaven. Het verhaal dat Republikeinen altijd houden als ze niet zelf over de macht beschikken. Een stevige belastingverhoging voor de hoge inkomens, op grote vermogens en successierechten zou gewenst zijn. Reken er maar niet op.

Ik zie een scenario waarin de regering-Biden, fantasieloos en zonder het lef dat van FDR een effectief president maakte, door de Republikeinse stoomwals wordt gedwongen om alle pogingen om de Amerikaanse samenleving fundamenteel te veranderen te vergeten. Waarin de Republikeinen, zeker als ze hun meerderheid in de senaat behouden, alles dwarsbomen en rechters blijven benoemen die een gedachtegoed vertegenwoordigen dat niet dat van de meerderheid van Amerika is, maar dat van de geldschieters en hun Republikeinse voetvolk.

De meeste elementaire voorzieningen zullen ontbreken omdat staten financieel aan de grond zitten. Anders dan het congres en de federale overheid kunnen ze niet geld creëren en eindeloos begrotingstekorten laten oplopen. Hulp valt niet verwachten. Moscow Mitch McConnell heeft namens de Republikeinen al laten weten dat die staten maar failliet moeten gaan. Dat zou de voorzieningen voor de lange termijn om zeep helpen maar daar heeft de man die zonder een traan te pinken American Airlines en Boeiing steunt geen boodschap aan.

Zeker, er zal gepraat worden over een algemene ziektekostenverzekering, en Bernie Sanders zal terecht roepen dat de coronacrisis bewijst dat Amerika een aftands, dom, derde wereldland is dat zijn eigen burgers veroordeeld tot armoede en erger. Maar er zal niets gebeuren. Onderwijs zal verder gekort worden. Infrastructuur blijft liggen. Armoede stijgt.

Er is maar een scenario waarin het redelijk goed komt met de VS – ik zeg redelijk omdat het land niet meer, nooit meer, een voorbeeld van beschaafd samenleven zal kunnen zijn. Dat scenario vergt dat de Democraten (met Biden of wie dan ook, belangrijker is de vicepresident) op 3 november ruim winnen – als de verkiezingen worden gehouden en betrouwbaar zijn, wat met de autoritaire wind die waait in Republikeinse kring een serieuze vraag blijft – en dat op de slippen daarvan de Democraten ook de senaat winnen. Dit optimistische scenario vereist dat de Amerikaanse burgers massaals in opstand komen, via de stembus. Dat al die mensen die altijd het gevoel hadden dat het er allemaal niets toe deed, zich nu realiseren dat het menens is. Dat het vijf voor twaalf is voor Amerika.

Ik weet niet hoe het met u is, maar ik heb moeite om erg optimistisch te zijn. 

Een tweepartijen commissie van het congres heeft bevestigd dat de Russen de verkiezingen van 2016 beïnvloedden. En dat ze dat deden om Trump te helpen. Er is geen bewijs gevonden (althans gepubliceerd) over samenwerking van de Russen met de Trump campagne. Hoopgevend dat beide partijen, ondanks Moscow Mitch, in staat zijn een accuraat portret van de werkelijkheid te geven. Voor de psycho is het een butsje in zijn kwetsbare ego: hij werd geholpen door de Russen. Sterker, zonder de Russen was hij nooit gekozen. Van dat bewustzijn, een werkelijkheid die hij nu eens niet weet te onderdrukken, daar wordt hij pas echt pissig van.

Over Moscow Mitch gesproken, hij verzet zich nu tegen hulp aan de staten omdat hij de blauwe staten geen blanco cheques wil geven. Never mind het misbruik in de eerste ronde omdat hij blanco cheques gaf aan bedrijven, maar nog sterker was zijn volgende argument: het zou het begrotingstekort opjagen. Really? Dit van de man die in 2017 de tekorten deed exploderen met zijn belastingverlaging voor de rijken? Het blijft fascinerend om te zien tot welke diepten deze man kan zinken, niet meer verbazend. Terwijl Trump een gehandicapt psychiatrisch patient is, narcistisch en enkel in staat na te denken over 3 november, is Moscow Mitch een kwaadwillende, rationeel opererende ondermijner van Amerika. Wie is er erger? 

Belastingverhogingen voor de hoogste inkomens in het volgende pakket? Ideetje? 

Van het 350 miljard dollar fonds voor kleine ondernemers was na een paar dagen niets meer over en dat terwijl de meeste kleine ondernemers pas net toekwamen aan een beroep op het fonds. Het is geen mirakel wat er is gebeurd. Grote en middelgrote, beursgenoteerde ondernemingen met andere mogelijkheden om geld bijeen te schrapen, haastten zich, met deskundige hulp, om het geld in te pikken. 

Twee lessen hieruit (nou ja, les? dit is niets nieuws en Amerikanen zijn hardleers): bedrijven zijn zelfzuchtige, onsociale en zelfs asociale instellingen, die net als de banken in 2008 alleen maar met zichzelf bezig zijn en niet met de samenleving. Tweede les die Republikeinen niet willen leren omdat het hun geldschieters helpt: als je niet goede controle processen opzet rondom het rondstrooien van geld, dan is misbruik gegarandeerd. Op naar de volgende ronde.

De belastingverlaging voor de rijken en voor ondernemers had al bewezen dat de gelduitdelers van Trumpistan totaal van de wereld zijn (dat wisten we al, ze houden nog steeds vol dat lagere belastingen meer geld voor de overheid opleveren). Het geld dat in 2017 werd uitgedeeld zou worden besteed aan nieuwe investeringen, research and development. Duh. Het werd besteed aan het terugkopen van aandelen om de aandelenprijzen op te jagen zodat de bazen van deze ondernemingen nog hogere bonussen konden verdienen. Niet alleen Hillary Clinton ontbreekt het aan leervermogen, het is een Amerikaanse ziekte.

De landbouw en de olieindustrie krijgen extra geld van de psycho. Landbouw (veelal gigantische ondernemingen) heeft al miljarden opgeslorpt om zich te laten compenseren voor Trumps anti-China beleid. De olie heeft de afgelopen jaren voldoende verdiend om zichzelf te redden of ten onder te gaan.

De burgemeester van Las Vegas wil alle casino’s en hotels weer open. Risico? Nou, vond ze, het was wel goed om een controle groep te hebben die zonder restricties de kans liep corona op te doen. Zou ze zelf naar die casino’s gaan, vroeg de interviewer? Nou nee, ik heb een gezin, was het antwoord. Overigens wist ik niet dat de burgemeester geen zeggenschap heeft over de strip. Die ligt buiten de stadsgrenzen in ‘unincorporated Clark county’. 

De regering-Trump heeft toegezegd dat ze de ziekenhuizen die onverzekerde Amerikanen behandelen zal vergoeden. Dat lijkt genereus maar het betekent simpelweg dat de belastingbetaler voor de kosten opdraait en niet de verzekeraars die de meest aangewezen financiers zijn.

Ik denk dat we deze weken een trailer hebben gezien van de horror film die zich gaat afspelen na 3 november als Trump de verkiezingen verliest (als we zover komen, ik acht hem ook in staat verkiezingsprocedures zodanig te handicappen dat we op de verkiezingsdag aankomen in complete chaos).

Vorige week trok Trump macht naar zich toe die hij volgens de grondwet niet heeft. Een president mag alles doen, riep hij. Hij heeft het nooit echt teruggetrokken maar verkondigt nu dat de gouverneurs het voortouw moeten nemen.

De overheid raadt maatregelen aan die gouverneurs uitvoeren, diezelfde gouverneurs die de psycho voortdurend op de bast zit en waar hij het liefst de verantwoordelijkheid legt.

Tegelijkertijd stuurt hij tweets rond omdat hij op de staatsomroep heeft gezien dat reactionaire, proto-fascistische mannen met automatische wapens in staten met een Democratische gouverneur in demonstraties bij elkaar komen. Het is geen spontane actie, hij wordt gefinancierd door reactionair groot geld, van onder meer wapengroepen en in Michigan van de familie deVos. Ze wapperden flink met confederale vlaggen, niet natuurlijk omdat het, net als de president, onverbeterlijke racisten zijn, maar omdat het tot hun erfgoed behoort. Trump is hun held, zij zijn de helden van Trump.

Ze claimen dat het over ‘liberty’ gaat, ze weigeren een overheid ook maar iets aan hen te laten opleggen of zelfs maar aanraden. Maar dit zijn de mensen die, mocht die mythische staatsgreep in de VS er ooit komen (volgens opiniepeilingen zouden enige tientallen procenten van de jongeren een militair regime niet erg vinden), zonder moeite hun vrijheden zullen inleveren. Als ze hun wapens maar mogen houden. 

Dit is wat er gaat gebeuren als Trump op 3 november verliest. Opgejuinde agressieve mannen met automatische wapens. Aanvechten van de uitslag. Misschien zelfs, we onderzochten in ons boek Het Amerikaanse Presidentschap wat er kon gebeuren, een weigering van de verliezer Trump om het ambt op 20 januari neer te leggen.Volgens een van de besprekers, op een hup-Amerika website, was dat geweldig onrechtvaardig. Trump zou zoiets nooit doen. Nee? Dit is dezelfde psycho die in 2016 het midden liet of hij de uitslag zou accepteren (en feitelijk de drie miljoen stemmen minder ook nooit geaccepteerd heeft).

Voordat we zover zijn zullen de Republikeinen die hun ziel aan de duivel verkocht hebben moeten kiezen of ze meegaan in die verkiezingsfraude of niet. Laten we zeggen dat als het recente verleden een indicatie is, we niet erg hoopvol moeten zijn dat deze partij de democratie gaat redden.

Trumps offensief tegen de World Health Organization is zo overduidelijk een poging om zijn eigen falen te verhullen dat ik vermoed dat het tegen hem zal werken. Niet dat Trump-fans dit zullen doorzien, maar hoe langer de psycho tegen de WHO ageert voor wat het al of niet in januari deed, hoe meer de vraag gesteld zal worden wat hij deed in februari en maart. Je zou denken dat zo’n doorzichtig benoemen van een zondebok nergens tractie zou krijgen maar let op, de staatsomroep speelt deze kaart al weken.

Met zijn oproep om diepgaand onderzoek te doen naar het falen in de coronacrisis heeft Trump een belangrijk punt. Het congres moet een onderzoek instellen naar het falen van de regering-Trump, zoals de 9/11 commissie dat deed. Ik vrees dat het pas na de verkiezingen zal plaatshebben maar misschien is dat beter anders krijgen we alleen maar gezeur over een nieuwe heksenjacht, een hoax.

De super narcist ontkent nu dat hij zijn naam op de cheques wil hebben die Amerikanen krijgen voor de coronacrisis (niet gefinancierd door hogere belastingen en de signatuur van een belastingontduiker). Het is wat ik in de Hitler-biografie ook steeds tegenkwam: mensen handelden in de sfeer waarin ze dachten dat de grote baas beleid wilde. Trump is een narcist, ergo zijn staf doet alles om hem van dienst te zijn. Ergo: u krijgt dit geld van Trump. Nog afgezien van de leugen vertelt het ook hoe aftands het Amerikaanse financiële systeem is. Welk land werkt nog met cheques?

Ook inmiddels duidelijk: in de 2 triljard superfinanciering van het bedrijfsleven zat 150 miljard verstopt voor de rijken. Hadden de Republikeinen erin gestopt omdat ze het vergeten waren in de wet van 2017 te stoppen. Grote profiteurs: de psycho en Jared Kushner.

Next up: Trump die verklaart dat de 28.000 doden een schijntje zijn vergeleken bij de 100 tot 250.000 die een paar weken geleden werden voorzien. Minder doden dankzij … u raadt het.

De machtsgreep van de psycho, de claim dat een president absolute macht heeft, kan doen wat hij wil, is niet de eerste keer dat Trump er blijk van heeft gegeven geen idee te hebben wat de grondwet zegt. De knikkebollende kwezel achter hem, vice-president Pence, een fervent verdediger van staatsrechten toen hij in een andere positie zat, was het er helemaal mee eens. Bij de staatsomroep verslikten ze zich. Een commentator vroeg zich af hoe conservatief (reactionair) Amerika gereageerd zou hebben als Obama iets dergelijks had geroepen, onder wat voor omstandigheden dan ook. De Republikeinen, een verrassend zwijgzame groep dezer dagen, hielden zich gedeisd.

Volgens een artikel in de NYT zou Trump hebben gespeeld met de gedachte een call in radio show van twee uur te beginnen. Alleen de wens om zijn goede vriend, de homofobe racist Limbaugh, niet in de weg zitten zou hem hebben weerhouden. Het hoefde ook niet, Trump vond de dagelijkse televisieshow van twee uur als alternatief. Jammer voor hem dat journalisten niet zo gemakkelijk te bedotten zijn als bellers. De daily show is geleidelijk aan tegen hem gaan werken. Zo hoort dat. En die luisteraars van Limbaugh? Ach, die zijn toch niet te redden van hun eigen domheid.

Trump wil zo snel mogelijk alles weer open gooien, zegt dat het slechtste achter ons ligt. Mocht hij willen. De coronacrisis in de door Republikeinen geleide staten in het midden van het land en in Florida is pas net begonnen. Zoals New York niet beperkt kon worden tot New York, zo zal de rest van het land de rest blijven infecteren.

In de New Yorker een mooi portret van de man die meer dan wie dan ook, meer dan Trump, verantwoordelijk is voor de val van Amerika als beschaafd land: Mitch McConnell, Moscow Mitch. Klik hier.

Het Amerika dat McConnell gemaakt heeft was zichtbaar in Michigan. Daar gingen Trump-aanhangers in pick-up trucks (natuurlijk) de straat om de vrouw waar Trump in zijn angst voor sterke dames bang voor is, gouverneur Gretchen Whitmer, toe te roepen ‘lock her up’. 

Elizabeth Warren zegt dat ze bereid is als vice-president kandidaat voor oude Joe te functioneren. Hoe serieus zou ze zijn? Tamelijk, denk ik, ondanks haar leeftijd die beide Democratische aanvoerders boven de zeventig brengt. Warren kan rekenen. Haar kans om op eigen kracht president te worden is nul. De kans om via het vice-presidentschap het Witte Huis te bereiken is aan zienlijk groter. 9 vice-presidenten volgden hun dode bazen op. Het was de calculatie die Lyndon Johnson in 1960 overhaalde om zijn machtige leiderschap van de senaat in te ruilen voor de wachtkamer van JFK. In 1963 was het zover. Joe Biden haalt het einde van zijn presidentschap niet, Warren (en alle andere kandidaten) weet dat dit een buitenkans is om via deze omweg het presidentschap te verwerven.

Het schijnt dat Sanders aanhangers tegen Warren zijn omdat ze in de campagne met hun favoriet de degens kruiste. Hoe dom kun je zijn? Warren staat van alle kandidaten het dichtst bij de progressieve agenda van Sanders. Bernie maakte een grote fout door kandidaat te zijn als onverkiesbare man en hield daardoor Warren van een mogelijke nominatie met zijn agenda. Als zijn aanhang die fout nu nog eens verdubbelt door Warren aan te vallen … Tja. 

Ik heb geen mening over de aanrandingsaanklacht tegen oude Biden. Het verhaal is door serieuze journalisten serieus genomen en serieus onderzocht. Het resultaat is voorspelbaar: onduidelijk bewijs, verschuivende verhaallijnen en een klager die, laten we zeggen, niet al te betrouwbaar overkomt als Poetinfan. Als er niet meer komt dan wat we nu hebben, zal het voor Biden geen gevolgen hebben. Het mag overigens onrechtvaardig lijken dat een Democraat in het tijdperk van de vulgaire zwijggeld betalende schuinsmarcheerder in het Witte Huis daarop wordt aangevallen maar let op, het zal gebeuren. Waar Trump mee wegkomt is niet waar een Democraat mee wegkomt.

De aankondiging van Barack Obama dat hij Joe Biden steunt was een tweesnijdend zwaard. Goed voor oude Joe dat hij Obama aan boord heeft, hij zal hem nodig hebben. Minder goed was dat Obama er zoveel presidentiëler uitziet dan Joe, laat staan dan de clown. Goed voor ons en een waarschuwing voor Biden was dat Obama zei dat hij nu een andere campagne zou voeren dan in 2008, suggererend dat de progressieve agenda die dit jaar naar voren kwam niet zomaar terzijde geschoven moet worden.

Inmiddels is voor mij wel duidelijk dat alleen een grote, een gigantische overwinning van de Democraten in november Amerika kan veranderen. Dat betekent veel senaatszetels, in elk geval genoeg voor een meerderheid maar beter nog dicht bij de zestig zodat de filibuster voorkomen kan worden. En een president met een gigamandaat. Het is te vroeg en het land is te ziek  (letterlijk en figuurlijk)om daar optimistisch over te zijn.

Ik ben niet gelovig en Goede Vrijdag betekent weinig voor me. Zeker, ik herinner me de diensten die ik als misdienaar verleende aan de pastoor, en het idee dat om die vrijdag om drie uur ’s middags (Eindhovense tijd) donder en bliksem zou losbarsten, vond ik toen wel spannend. De beelden in de kerk waren bedekt met paarse doeken. Als iets mee ooit aansprak in de katholieke kerk dan was het de dienst van het licht, de nachtmis met Pasen, als de kerk van donkerte naar licht ging en de paarse doeken werden weggehaald. Thuis hadden we een paasontbijt, na de nachtmis.

Ik hoefde niet van mijn geloof te vallen omdat ik het nooit had, maar dit hele klassieke beeld van een katholieke jeugd begon al te verschuiven toen de nachtmis steeds vroeger begon of zelfs naar de zondag werd doorgeschoven. Mijn moeder, die wel steeds meer twijfels had over geloof, ging nog wel steeds naar de late mis, al schoot het ontbijt er steeds meer bij in. Ze zorgde nog heel lang wel voor een paastak met eitjes eraan en, in die mooie mengeling van heidense erfenis en geloof, konden de kleinkinderen eieren rapen in haar grote tuin. Kortom, Pasen speelde een rol in ons leven, gelovig of niet.

Ik moet vrezen dat mijn kinderen geen idee hebben wat er met Pasen gevierd wordt. Als ze het al hebben, dan zijn Hemelvaart en Pinksteren vooral vrije dagen, onbegrijpelijk genoeg voor de rest van de wereld ook nog met een extra maandag (verworvenheid van de katholieke vakbonden – een vergeten deel van de verzuiling). Of ze daarmee iets missen en gewoon genieten van mooi lenteweer, weet ik niet. Ik herinner me een discussie met Andreas Kinneging die volhield dat je zonder geloof geen basis had voor moreel gedrag. Ik hield vol dat humanisme dat heel best tot stand bracht, zie mijn kinderen die normen en waarden hebben die anderen christelijk en weer anderen katholiek zouden noemen.

Ik kom op dit alles door Donald Trump. Wie anders? De held van de evangelische christenen die zondag massaal naar de kerkdiensten gingen waar ze corona op doen, en in elke waarschuwing tegen samenscholing een samenzwering zagen, tegen geloof natuurlijk, deze held wenste iedereen afgelopen vrijdag “HAPPY GOOD FRIDAY TO ALL!”.

Je verbaast je niet meer over de domheid en onwetenheid van deze psychopaat, deze clown, maar het blijft moeilijk te aanvaarden dat de mensen die hem in hun hart gesloten hebben, de evangelische christenen, de studenten van Liberty University die door Trumps vriend Jerry Fallwell nodeloos gezondheidsrisico’s lopen, dat deze mensen zijn valse vroomheid niet ontmaskeren.

De afgelopen weken heeft Trump in zijn dagelijkse televisieshow laten zien dat hij niet alleen dom en onwetend is maar ook wreed en gespeend van empathie. Narcisme laat daar geen ruimte voor. Geen woord van medeleven met de slachtoffers van zijn mankerend beleid kwam over zijn lippen, in plaats daarvan stak hij zichzelf omhoog als het meest populair op Facebook, of iets dergelijks. En nadat hij zes weken de pandemie ontkend had, verklaarde hij dat hij altijd al had geweten dat het een pandemie was. En zo nog het een en ander. Ondertussen leefde hij zich uit in die oude christelijke waarde: wraak nemen op je vermeende vijanden. De ene na de andere onafhankelijke geest werd ontslagen. 

De afgelopen weken heb ik gelezen in de essays van Michel de Montaigne, de man die deze manier van schrijven, deze manier van denken, op de kaart zette. Montaigne stelt ergens dat als je iemand wilt bespotten en beledigen je hem lof moet toezwaaien voor hoedanigheden die niet passen bij zijn rang, ook al zijn die in andere omstandigheden prijzenswaardig, of voor eigenschappen die niet zijn belangrijkste behoren te zijn.

Ik zie daar wel iets in. Liever dan Donald Trump te kritiseren voor dingen die er werkelijk toedoen, voeg ik me in de groep die de Amerikaanse president lof toezwaait. Ik zeg het luid en duidelijk: Donald Trump is een geweldige entertainer. Zijn dagelijkse show kluistert miljoenen aan de buis. Geen wonder dat hij meer Facebook bezoekers heeft dan wie dan ook. Alle lof. Wat een man!

Een van de halve waarheden van dit corona-tijdperk is dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Een epidemie is een grote gelijkmaker, horen we.

Wat een onzin. Ik weet dat ik veel beter af ben dan de gemiddelde Amsterdammer. Ik woon in een huis dat indertijd groot genoeg was om twee tieners extra te herbergen. Ze wonen nu op zichzelf en wij hebben de ruimte. We hebben een tuin en een balkon, zon vanaf een uur of twaalf. We zitten in een huis vol boeken waarvan er heel wat nog ongelezen zijn. Televisiekijken deden en doen we niet en we zijn gewend om ‘s avonds te lezen. Dat houden we zo. We vervelen ons niet. Ik houd mijn conditie op peil op mijn racefiets die nu gemonteerd is op een vaste stand. Ik doe mijn yoga op eigen houtje, net als vroeger, mijn vrouw heeft een videolink met de studio. Ze doet ook TaiChi op die manier.

We hoeven ons niet schuldig te voelen omdat we de oudere familieleden niet kunnen bezoeken. Mijn moeder is twee jaar geleden gestorven, ze was 92 en zou onder de huidige omstandigheden niet erg gelukkig geweest zijn (dat was ze al niet, ouderdom is geen feest). Onder elkaar zeggen de vijf kinderen dat we blij zijn dat ze er niet meer is. Mijn vrouw heeft wat dat betreft meer zorgen. Haar vader is 96 en haar moeder 81. Ze wonen in Los Angeles, ook in een groot huis maar zonder voorzieningen in de buurt. Op elf uur vliegen kun je weinig doen.

Ook anders dan anderen is onze werksituatie. Ik werk al dertig jaar van huis uit als freelance schrijver, mijn vrouw een jaar of acht, sinds ze genoeg had van haar leven als partner in een middelgroot advocatenkantoor. We zijn het gewend. Ik merk het in gesprekken – per telefoon nu – met vrienden en bekenden. Wat voor hen ongewoon en soms onaangenaam is, het jezelf bezig houden in een omgeving zonder collega’s, is voor ons gewoon.

Oh ja, en ik moet er ook bij zeggen dat we net terug zijn van een wereldreis van zeven maanden, ongeveer drie maanden voor de corona uitreizend (Zuid-Korea in oktober, Japan in november en december). Pas midden februari, toen we in Tasmanië verbleven, werden de echte problemen duidelijk, omdat mijn broer in Milaan steeds urgentere waarschuwingen appte. Blijf in Tasmanië, vond hij. Dat was een slecht idee geweest. Een onbekend aantal maanden in isolement in een ander land is minder comfortabel (en een stuk duurder) dan dat thuis te doen. Na zeven maanden is het niet zo erg om thuis te zijn.

Gelijk is ook een marginaal begrip als je voldoende financiële buffer hebt, voldoende spaargeld om het maanden te kunnen uitzingen. Onze hypotheek is afbetaald, we hebben zonnecollectors op het dak. Onze maandelijkse lasten zijn te overzien. De kinderen willen niet dat we risico lopen dus doen zij de boodschappen.

Op het thema gelijkheid kan ik nog wel even doorgaan, vooral dat ik hoop dat deze crisis, vergelijkbaar met een wereldoorlog, de samenleving een soort reset geeft. De ongelijkheid is zo groot geworden, het gebrek aan collectieve geest zo immens, dat ik enig optimisme ontleen aan deze crisis. Het zuinige gedoe, het uitkleden van collectieve voorzieningen, de onderbetaling van mensen die werkelijk belangrijk zijn in de samenleving (in tegenstelling tot toondove bestuurders van banken) zoals verplegend personeel en onderwijzers. Bas Heijne vond vandaag in de NRC dat hoop ‘ook een markt’ is. Maar waarom zou je aan deze ramp niet de hoop ontlenen dat we de samenleving die dit veroorzaakt heeft kunnen veranderen?

De oneindige stupiditeit van veel mensen zou een reden kunnen zijn. Vooral in de VS kijk ik, na al die jaren dat ik het land al bestudeer, toch nog met verbazing naar de onzin die wordt uitgekraamd, de incompetentie op de hoogste niveaus die tienduizenden levens kost. Soms is het erger dan stupiditeit maar zijn het kwade intenties die desastreuze gevolgen hebben. Of diepgewortelde vooroordelen die leiden tot snelle conclusies.

Hoop hebben is verleidelijk. Helaas moet je daarvoor een deel van onze dagelijkse werkelijkheid negeren. Aan de andere kant, was dat niet altijd zo?

Een aangepaste versie van mijn analyse van Bernie Sanders, de man die nooit een kans had om president te worden maar een kans op een progressieve kandidaat verknalde.

Opkomst en ondergang van Bernie Sanders

Het duurde even maar Bernie Sanders heeft nu eindelijk ook zichzelf ervan overtuigd dat het geen nuttig doel dient om zijn campagne voort te zetten. Door de corona-crisis was er al nauwelijks meer sprake van campagne activiteiten, maar sinds Sanders op Super Tuesday en bij latere voorverkiezingen door Joe Biden werd ingepakt, was al duidelijk dat de nominatie er voor Sanders niet inzat. Je zou kunnen betogen dat die er, ondanks Sanders mooie resultaten in de eerste drie voorverkiezingen, nooit in heeft gezeten.

Het drama van Sanders is dat hij zoals veel succesvolle politici Sanders één verkiezing te lang bleef. In 2016 was hij de revelatie van de Amerikaanse politiek, al dankte hij dat aan Hillary Clinton, ook zo iemand die langer bleef dan ze welkom was. Haar dominantie joeg elke andere kandidaat weg (inclusief Joe Biden), waardoor Sanders de kans kreeg haar het vuur aan de schenen te leggen. Hij haalde de nominatie niet maar bleef in de buurt van Clinton, al was de nominatie nooit binnen bereik. Zo ver is hij dit keer niet gekomen. De beperkingen van zijn campagne waren overweldigend.

Toen de campagne voor 2020 begon, in januari 2019, was meteen al duidelijk dat de ideeënwereld van de Democraten flink naar links was opgeschoven, richting Bernie Sanders. Met name op terreinen als ziektekostenverzekering (een ziekenfonds), studiekosten en het belangrijkste onderwerp van deze tijd, maatschappelijke ongelijkheid, bepaalde het denken van Sanders waar de andere kandidaten stonden. De Democratische kandidaten – het waren er op een zeker moment 21 – waren stuk voor stuk progressiever dan we gewend waren.

Het was een overwinning van Sanders maar hij pakte hem niet. De makke van de gedreven politicus is dat hij zichzelf onmisbaar acht. De eenvoudige waarheid is echter dat Sanders zich niet kandidaat had moeten stellen. Hij had zich moeten beperken tot een rol als waakhond van die progressieve agenda. Ook zonder kandidatuur was er naar hem geluisterd, had hij grote groepen kunnen enthousiasmeren en had hij een kandidaat kunnen kiezen die zijn steun verdiende. Nu zal hij zich achter Joe Biden moeten scharen, de ultieme kleurloze kandidaat van het midden.

Een onderliggend probleem was dat Bernie Sanders nooit heeft willen inzien dat hij totaal ongeschikt zou zijn als president. Natuurlijk, daar valt over te twisten, maar qua karakter en qua ervaring had Sanders weinig dat voor hem pleitte. Als senator had hij nauwelijks wetgeving ingediend en vrijwel nooit samengewerkt. Hij was niet populair onder collega´s. Dat hoeft niet maar het is wel een teken.

Zijn politieke vaardigheden waren en zijn van agenda-zettende en retorische aard. Niemand had een consistenter verhaal dan Bernie Sanders. Je wist precies wat je aan hem had in debat en discussie, hij leverde nooit een millimeter in, trok zich niets aan van verwijten of persoonlijke dingen. Dat was zijn kracht en dat was zijn zwakte.

Op binnenlands terrein was Sanders agenda redelijk duidelijk. Of hij er ooit een meerderheid voor kon krijgen in het congres was minder vanzelfsprekend maar zijn plannen waren helder en progressief in de stijl van Jeremy Corbyn in Groot-Brittannië. Het buitenland was problematischer. Net als Donald Trump had Sanders een voorliefde voor autoritaire leiders, zij het van linkse signatuur. Dat beeld is nogal vertekend want steun voor de Sandinisten in Nicaragua, die begin jaren tachtig werden ondermijnd door de regering-Reagan, was bepaald niet revolutionair.

Dat het onderwijs en de gezondheidszorg onder Fidel Castro sterk verbeterd waren kon je niet zomaar in de strijd gooien om de dictatuur op Cuba te verdedigen. Het valt in de categorie: ´maar de treinen reden op tijd onder Mussolini´. Een Amerikaans Navo-lidmaatschap was niet zeker onder een president Sanders en protectionisme zou de norm zijn. Ironisch genoeg stond hij in deze zaken dichter bij de verafschuwde Donald Trump dan bij de meeste van zijn partijgenoten.

Deze campagne heeft Sanders geen goed gedaan. Hij vertoonde lelijke Trump-trekjes. Zijn weigering om als 78-jarige, nota bene na een hartaanval, ondanks eerdere beloftes, volledige opening van medische zaken te geven past in die lijn. Dat geldt ook voor de duistere elementen in zijn aanhang, de zogenoemde Bernie-Bros die in de social media zich misdroegen. Hij klaagde vaak over de media die hem niet eerlijk zouden behandelen. Enige mysogenie was Sanders ook niet vreemd, zoals zijn collega Elizabeth Warren terecht opmerkte.

Zijn campagne is ronduit mislukt. Sanders slaagde er niet in om het kiezersbestand uit te breiden, om jonge en minder welgestelde kiezers te enthousiasmeren die eerder niet meededen. Hij had succes in de Hispanic-gemeenschap maar wist nooit de zwarte kiezers, die belangrijke groep binnen de Democratische kiezers, te bereiken. Hij was sterk in organisatie maar het resultaat viel tegen. De eerste drie staten, Iowa, New Hampshire en Nevada gaven een vertekend beeld van zijn kracht.

Vergeleken met 2016 wist Sanders zelfs minder kiezers te bereiken. Toen kon hij rekenen op 45 procent van de Democraten, nu kwam hij zelden in de buurt van de dertig procent. Omdat er zoveel kandidaten waren kon hij in Iowa, New Hampshire en Nevada de hoofdprijzen kon binnenhalen maar uiteindelijk werd dat ook zijn ondergang. Toen al die andere kandidaten zich achter Biden schaarden was het spel uit.

Stel u een alternatief scenario voor. Daarin openbaarde Sanders begin 2019 zijn agenda, legde zijn plannen op tafel en verklaarde dat hij weliswaar geen kandidaat was maar zijn steun en zijn grass roots organisatie beschikbaar stelde voor iemand die bereid was die agenda of een groot deel daarvan uit te voeren. Degene die het dichtst bij hem stond was Elizabeth Warren. Nu vochten beiden op links een tweestrijd uit maar Warren had heel goed de genomineerde kunnen zijn als Sanders zich niet kandidaat had gesteld.

Uiteindelijk was de zwakte van Bernie Sanders dat hij een gewone politicus is. Iemand die de hoofdprijs wilde die niet te krijgen viel en daardoor de rol van ‘kingmaker’ misliep. De ironie, of zo u wilt, het drama is dat door Sanders de Democraten de verkiezingen in gaan met een problematische kandidaat terwijl de meest talentvolle en meest kansrijke progressieve kandidaat, Elizabeth Warren, moest afhaken. Daar kan Sanders in Vermont nog eens over nadenken.