Die Hoekstra toch! De Amerikaanse ambassadeur heeft heel goed geluisterd naar de kritiek die Nederland had toen de psycho in Washington aankondigde troepen uit Syrië terug te trekken.

Ons stabiele genie had immers de oorlog tegen ISIS gewonnen. Hij had het veel beter gedaan dan Obama. Klaar, over en uit.

Hoekstra is slim om Nederland op deze manier te proberen te lijmen.

Laten we daar wat slimheid tegenover stellen. Te beginnen met de vaststelling dat Trump uit zijn nekharen kletste toen hij de overwinning aankondigde – kan Hoekstra daar even wat duidelijkheid over verschaffen?

Ten tweede mogen we de ambassadeur herinneren aan Trumps buitenlandse politiek credo in het Midden Oosten: de lokale machten moeten meer zelf doen. De moordenaars in Saoedi Arabië en andere autoritaire regimes zouden in Syrië de kastanjes uit het vuur moeten halen, vond Trump toen.

Is er, ambassadeur Hoekstra, een reden om die redenering van de president nu te negeren? Nederland moet niets doen voordat de Amerikanen erkennen dat ze Syrië weer eens helemaal verkeerd hebben ingeschat.

Dit is de manier om autocraten en verkiezingsvervalsers onderuit te halen: massaal opkomen om te laten zien dat je er niet van gediend bent.

Erdogan, de gekozen dictator van Turkije, met tienduizenden mensen in de gevangenis, werd door de kiezers van Istanboel gestraft. Had hij met 13.000 stemmen verlies, zoals twee maanden geleden, die nederlaag nog van zich af kunnen schudden, door op corrupte wijze nieuwe verkiezingen te forceren, stond hij de kiezers toe om hem een formidabele upper cut te geven.

Hij zal nu gedwongen zijn de corrupte projecten in Istanboel te laten onderzoeken en zijn even corrupte en bovendien incompetente schoonzoon te laten vallen. 

Er is nog hoop voor Turkije.

Vandaag in de Morgen:

Ere wie eer toekomt: het getuigde van lef dat president Trump een op handen zijnde militaire actie durfde af te blazen. Gutfeeling of strategisch denken, Trump had gelijk: de reactie op het neerschieten van een drone door Iran was niet proportioneel. Sterker, een aanval met mogelijk 150 doden was een flinke stap op de escalatieladder, precies wat de hardliners in zijn omgeving wilden. Toen Trump zich dat realiseerde kwam hij erop terug. De cyberaanval van zondag is van een heel andere categorie en eerder tactisch dan strategisch.

Dat het zover kwam vertelt veel over de regering-Trump. Chaotische besluitvorming, ideologen die een stuurloze president opjuinen tot de man zich ineens realiseert dat het oplichten van aannemers in New York andere koek is dan het doden van 150 mensen. Volgens alle berichten was het aantal verwachte doden onderdeel van eerdere briefings. Misschien had Trump tijd nodig om het te laten inzinken.

Niemand zal Trump verdenken van rigoureus strategisch denken maar hij moet zich gerealiseerd hebben dat het onduidelijk was waar een militaire confrontatie toe moest leiden. Hij weet dat zijn veiligheidsadviseur John Bolton en minister van Buitenlandse Zaken Pompeo mede verantwoordelijk waren voor het drama in Irak. Zij staan nu in hun hemd. De moordenaars in Saoedi Arabië en de haviken in Israël zijn teleurgesteld.

Trump heeft het heft in handen en ik zou niet raar opkijken als hij de gelegenheid gebruikt voor wat hij werkelijk wil: een nieuwe deal met Iran. Zaterdag sloeg Trump ineens een ongewoon vriendelijke toon aan. De opluchting dat hij geen doden op zijn conto had was tastbaar, hij dankte Iran voor het niet neerschieten van een Amerikaans verkenningsvliegtuig met meer dan dertig militairen aan boord. Hij nodigde de Iraanse leiders uit ‘om helemaal opnieuw te beginnen. ‘Let’s make Iran great again’, zei Trump om alle misverstand weg te nemen.

De sleutel tot Trumps optreden zijn twee beloftes uit 2016. Trump verkocht zichzelf als een buitengewone onderhandelaar. Die sul van een Obama had zich laten bedriegen toen hij het nucleaire akkoord met Iran sloot, volgens Trump ‘de slechtste deal ooit’. Niets zou Trump meer genoegen doen, zijn ego meer strelen – en zijn campagne meer van pas komen – dan een betere deal met Iran. Hetzelfde denken zat achter zijn opening naar Noord-Korea. Tot op heden is niemand echt onder de indruk van Trumps kwaliteiten als onderhandelaar, wel weten we dat hij graag sancties en importheffingen gebruikt om druk te zetten op partijen die hij zwakker acht dan de VS en dat hij licht aangepaste afspraken verkoopt als de beste deal ooit.

De andere belofte was dat Trump Amerika niet in nieuwe oorlogen zou storten. Hij zou de Amerikaanse troepen verlossen uit de ‘endless wars’ en het vechten overlaten aan lokale troepen – ironisch genoeg ook Obama’s belofte. Trump onderstreepte dit doel donderdag nog eens op een persontmoeting met Justin Trudeau. Achteraf was duidelijk dat Trump die ochtend al worstelde met zijn besluit.

Namens Trump probeerde de Japanse premier Abe eerder deze maand gesprekken op gang te krijgen. Dat mislukte, maar het zou best eens een ouverture kunnen blijken te zijn. Uit Iran kwamen de afgelopen weken sussende geluiden, al was steeds de eis dat vooraf de sancties werden opgeheven. Impliciet liet Iran de eis vallen dat Amerika de Obama-deal opnieuw moest accepteren.

Een van de vragen is waar precies over gepraat moet worden. Minister Pompeo legde 12 eisen op tafel waaraan Iran al bij voorbaat moest voldoen, de vraag is of Trump de lat zo hoog legt. Door zijn onaanvaardbaar dictaat vertroebelde Pompeo de focus op het werkelijke onderwerp: beperking van de nucleaire capaciteiten van Iran. Die focus bracht Iran zelf terug door aan te kondigen dat het zich niet meer aan de Obama-afspraken zou houden. Alles draait weer om kernwapens.

De president lijkt dit scherper te zien dan zijn pittbulls. Zaterdag noemde Trump Bolton een ‘havik’ en zei dat hij degene was die besliste. Alles wat Trump verder te berde bracht ging over het voorkomen dat Iran een kernwapen krijgt. Het is zoals Obama altijd zei: voor succes moet je het nucleaire onderwerp loskoppelen van andere zorgen over Iran. Beter de deal die mogelijk is en dan verder te werken dan helemaal geen deal en een kernwapenrace in het Midden Oosten.

Mogelijk is dat wat Trump nu ook concludeert. NAFTA en het recente ‘akkoord’ met Mexico laten zien waar de opening zit: heronderhandeling, een paar wijzigingen en een nieuwe naam. Presto: succes! Het is het soort deal waarmee Trump dolgraag 2020 in zou gaan. Dat is de uitdagende conclusie van deze bijna-confrontatie: misschien is hier de opening gemaakt naar serieuze onderhandelingen.

Nog twee weken en dan zijn we verlost van zowat de helft van de kandidaten voor de Democratische nominatie. Ze zullen incompetent blijken in het debat of misschien dat niet maar zich ook niet kunnen onderscheiden.

Dat lot zal gelden voor Bill de Blasio, John Delaney, Julián Castro, Tulsi Gabbard, Jay Inslee, Tim Ryan, Michael F. Bennet, John Hickenlooper, Eric Swalwell, Marianne Williamson and Andrew Yang. Van de meesten van hen heeft u nooit gehoord. Dat zal zo blijven.

Ik ben nog onzeker over Kirsten Gillibrand en sluit niet uit dat een van de gouverneurs eruit springt. Tja, Beto O’Rourke? Ik weet het niet.

Mijn vermoeden is verder dat Bernie Sanders een oude man zal blijken die is blijven steken in 2016. Zijn percentage in de peilingen lijkt op dat van Trump: geen ruimte om te groeien. Maar Sanders zal doorgaan tot echt duidelijk is dat hij geen kans maakt en dat zijn agenda beter door Elizabeth Warren kan worden uitgevoerd. Dat kan nog wel even duren. Maar hij wordt niet de genomineerde, zoveel is nu al zeker. 

Biden zal nog niet meteen onderuit gaan, dat vergt meer tijd en nog meer van zijn standaard gekluns. Ook voor hem geldt dat de kans dat hij wordt genomineerd klein is.

Dat laat in elk geval als kanshebbers Kamala Harris, Elizabeth Warren, Cory Booker, Amy Klobuchar en Pete Buttigieg. Nog maar één blanke man over en die is homo. 

Het enige dat je kunt hopen is dat snel duidelijk wordt welke kandidaten totaal geen tractie hebben, en dat die dan snel zullen vertrekken. 

Nog even over Biden. Hij beroept zich op zijn vaardigheid in het samenwerken met zulke verwerpelijke types als segregatie senatoren Eastland en Talmadge (let wel: in 1972, 7 jaar na de burgerrechten), en de obstructionist Jesse Helms. Op zich is dat legitiem maar politiek onverstandig. Maar goed, dat is Bidens boodschap: ik kan zelfs met de meest verwerpelijke types samenwerken, zelfs met Mitch McConnell en Lyndsey Graham.

Maar hij  maakte een onnodige fout desastreus door over Eastland te zeggen: “He never called me ‘boy,’ he always called me ‘son’”. Ik weet niet wat Biden wilde. Zwarten werden door racisten altijd ‘boy’ genoemd, ongeacht hun plek in de samenleving. Het was simpel racisme. Natuurlijk noemde Eastland Biden niet boy – hij was niet zwart. Fijn dat Biden zich ‘son’ liet noemen door de racisten maar dat is natuurlijk niet een compliment of een vrijpleiten van Eastland.

Sterker, hij doet net alsof ‘boy’ zeggen tegen zwarten gewoon acceptabel is, net zo acceptabel als dat de racisten hem ‘son’ noemden. Nee, Biden is geen racist. Niemand noemt hem ook zo en zijn verwijt aan Cory Booker daarover is onzin. Het probleem is dat Biden niet aanvoelt wat wel en niet behoort tot de normale conversatie en de 21ste eeuws civic society.

En dat is het probleem met Biden. Hij vat het gewoon niet. De steun voor Biden berust op naamsherkenning en waardering voor Obama en Bidens rol als stand in. Niet op enige programmatische overweging, niet over de belofte van Biden voor een moderne VS. Het zal niet lang meer duren voor de leegheid ook daar zichtbaar wordt. 

Credit where credit’s due: Trumps gut feeling is beter dan de organisatie van zijn regering of wellicht het absorptievermogen van zijn psycho geest. 

Hij had gelijk, het antwoord dat de hardliners wilden was niet proportioneel, maar wel een flinke stap omhoog op de escalatieladder, precies wat Bolton en Pompeo wilden. Toen Trump zich, rijkelijk laat, realiseerde dat hij op deze ladder terecht was gekomen durfde hij de zaak af te blazen. Dat is knap, al is Trump ook weer iemand die juist deze stap zal opspelen als voorbeeld van zijn stabiele genie.

Maar dat het zover was gekomen, tien minuten voordat de aanval zou plaatsvinden, vertelt alles wat we moeten weten over de regering Trump. Chaotische besluitvorming, gedreven door politieke ideologen die een stuurloze president richting geven, gered door de stuurloze man die zich ineens realiseert dat het oplichten van aannemers in New York andere koek is dan het doden van meer dan honderd mensen.

Volgens alle berichten was het aantal verwachte doden deel van de eerdere briefings die Trump kreeg. Maar misschien stond het op pagina 2, meer dan hij kan lezen in één keer, of was het na meer dan de twintig minuten vergaderen die de oude man aankan.

Hoe het ook zij, een zinloze confrontatie is vermeden. De moordenaars in Saoedi Arabië en de haviken in Israël zullen teleurgesteld zijn. Bolton en Pompeo zullen pissig zijn en staan feitelijk in hun hemd. Maar als gedreven ideologen zullen ze proberen een volgende kans te grijpen.

Maar ik zou niet raar opkijken als Trump de gelegenheid gebruikt om te krijgen wat hij werkelijk wil: onderhandelingen met Iran, een nieuwe deal met marginale verschillen (zie NAFTA en Mexico) en een rondje lof oogsten. Gegeven de omstandigheden zou iedereen daar blij mee kunnen zijn. 

Aardig als zijlijntje: dit doet denken aan Obama die al aanvallen op Syrië had klaarstaan toen hij op het laatste moment besloot dat een onderhandeling over het verwijderen van chemische wapens, en het leggen van verantwoordelijkheid bij het Congres, zinniger beleid was. 

Volgens de NYT zou Trump de aanval op drie doelen in Iran hebben afgeblazen omdat hij tien minuten voor die onomkeer van start zou gaan hoorde dat die mogelijk 150 slachtoffers zou kosten. 

Dat maakt het verhaal alleen maar problematischer. Is dat niet een aantal dat bij de eerste discussie van de doelen op tafel zou liggen? Waarom zo laat? 

Volgens iemand uit het Witte Huis die door de NYT wordt geciteerd zou Trump genoten hebben van het commando om de aanval uit te voeren en evenzeer van het commando om hem af te breken. Laat dat nou helemaal niet verrassend zijn. De ballon met Trump als baby met een luier kon het niet beter weergeven. Boys will be boys.

De psycho gaf opdracht voor een aanval op doelen in Iran, de voorbereidingen waren bezig en op het laatste moment zag hij ervan af. Okay. Wat moeten we daarvan maken?

Aantal mogelijkheden. Ayatollah Khamenei stuurde hem een brief met lof voor zijn presidentieel gedrag, een soort liefdesverklaring van het soort waar Kim goed in is.

No, but seriously. Het kan zijn dat John Bolton en Mike Pompeo de aanval organiseerden, zonder controle van het Pentagon waar geen minister zit, en Trump hen terughield. Leve Trump, maar een probleem van een out of control Witte Huis.

Het kan zijn dat Trump de aanval bestelde en op het laatste moment zich realiseerde dat een nieuwe oorlog in het Midden Oosten, aangewakkerd door zijn vrienden in het moordenaarsregime van Saoedi Arabië (net gisteren door een VN commissie nog maar eens op het schandblok genageld) en Israël, niet helemaal lekker zou lopen. Een van de weinige dingen waarvoor Trump complimenten verdient is dat hij Amerika niet in een gewapend conflict wil betrekken, zoals sommige heethoofden bij de Republikeinen willen (de heilige John McCain zou hier voorop hebben gelopen, nu is het senator Cotton en de slangenman met de flexibele ruggengraat, Lyndsey Graham). Mitch McConnell murmelt instemming, geheel voorspelbaar maar hij is niet echt geïnteresseerd.

Het kan zijn dat het bewijs dat de drone inderdaad in internationaal luchtruim vloog niet deugt en dat dit al te zichtbaar zou worden. De casus belli zou er geen zijn.

Het kan dat Trump Iran schrik wilde aanjagen door een fake aanval. Ik weet niet hoe onroerend goed boeren onder deze omstandigheden denken, maar alles is mogelijk met Trump.

De bottom is line is niet geruststellend. Dit is vergelijkbaar met Obama’s red line in Syrië. Trump zal bij een volgende gelegenheid, al of niet geënsceneerd door zijn vrienden of werkelijk opgezet door Iran, des te sneller terug moeten slaan. De porno psycho president verafschuwt niets meer dan zwak lijken.

Ik vrees dat we op weg zijn naar iets groters. Obama had zich ten doel gesteld om Amerika uit dat vreselijke, onoplosbare en hopeloze Midden Oosten te halen. Hij had beperkt succes. Trump zal het nooit zeggen, maar dat was ook zijn doelstelling. Nu lijkt het erop dat Amerika weer teruggezogen wordt in dat alles opslokkende zwarte gat. Met hulp van de mensen die van Irak de bepalende negatieve gebeurtenis in de Amerikaanse buitenlandse politiek maakten, Bolton en Pompeo. 

Reacties op een opmerking van afgevaardigde Alexandria Ocasio-Cortez (AOC voor aficionado’s) geven een beeld van hoe tricky maar vooral hoe stupide sommige discussies zijn geworden als het gaat over antisemitisme, joden en Israël. AOC had het over ‘concentratiekampen’ die de regering van de psycho inricht aan de grenzen van Trumpistan. Ze kreeg een bak kritiek over zich heen omdat, blijkbaar, concentratiekampen een begrip is dat beperkt moet worden tot de vernietigingskampen van de Nazi’s. Gebruik van de term voor Trumps strapatsen zou de ervaring van de Holocaust geweld aan doen, te ‘goedkoop’ maken, ‘cheapening of the Holocaust’.

Zelden zo’n onzin gehoord – hoewel Rutte en Trump hun best doen het te overtreffen. Nog afgezien van de geschiedenis van concentratiekampen die in mijn historische beleving begon met kampen van de Engelsen tijdens de Boerenoorlog en in de jaren dertig door de Nazi’s werden opgezet om communisten en socialisten op te sluiten, geeft het naar mijn idee een goed beeld van wat inderdaad een goedkope, ‘cheapened’, discussie wordt waarin de beschuldiging van antisemitisme gemakkelijk van de tong rolt. Te gemakkelijk.

Zeker, antisemitische incidenten nemen toe in Europa (volgens Amerikaanse kranten) en in Amerika (zelden in die vorm gerapporteerd, maar een structureel probleem in de VS ). Te zeggen dat ze soms een reactie zijn op het onmenselijke en egoïstische beleid van Israël in zijn regio, of de beïnvloeding van Amerikaans beleid door geldschieters als Sheldon Adelson, een casinoboer die Trumps campagne financierde en, naar verluidt, de eis stelde dat Jeruzalem door de VS tot hoofdstad moest worden verklaard, wat Trump prompt deed, bagatelliseert die onaangename ontwikkeling niet. Maar antisemitisme wordt graag en veel van stal gehaald om politieke opponenten in een hoekje te douwen of te bekladden.

De boycot beweging tegen Israël is niet antisemitisch, althans niet in mijn boekje, al zullen er sommige antisemieten rondlopen die ermee bezig zijn (maar de meeste antisemitische alt-rite types, veel gevaarlijker, zullen zich wel wachten om iets voor Palestijnen te doen). De Labour partij in Engeland zal best wat kritischer mogen zijn over sommige leden en hun uitingen (zoals de Republikeinen in de VS dat mogen zijn) maar het is onzin om te verkondigen dat de partij erdoor beheerst wordt. De aanvallen op de twee islamitische Democratische afgevaardigden door Trump en zijn omroep waren een voorbeeld van het totale gebrek aan enig moreel besef bij de president en zijn applauscollege. Met antisemitisme, vermeend of niet, had het weinig te maken. Wel wordt het zo langzamerhand een gebruik van politieke correctheid door de lui die politiek correctheid verweten aan de linkse kerk en nu er maar op los schreeuwen. Ook protest tegen de lelijkheid en overbodigheid van het voorgestelde Amsterdamse monument valt wat mij betreft niet onder antisemitisme.

Maar terug naar AOC, een van de meest belovende politici in de VS (kijk vooral nog eens naar haar ondervraging van Trumps consigliere Michael Cohen). Fox News en andere Murdoch platforms vinden het heerlijk om haar continu aan te vallen. Tot nog toe met averechts effect. Ik vermoed dat ook deze aanval – de concentratiekampen – weinig effect zal sorteren. Maar het geeft een onaangenaam gevoel dat je niet meer woorden mag gebruiken omdat er een groep is die ze claimt als de hunne. Het is een glijdend pad als linkse politieke correctheid vervangen wordt door rechtse politieke correctheid. To the point: AOC heeft gelijk en als Trump zijn beleid van het arresteren en transporteren van illegalen naar de grens gaat uitvoeren (al voorgesteld in zijn campagne en nu opnieuw uitgerold) dan mogen we best praten over treinen vol mensen die naar kampen gebracht worden. Sterker, het is een ‘cheapening’ van deze onmenselijke ervaring door deze terminologie exclusief te claimen voor de holocaust.

De president van de Verenigde Staten kan het niet helpen. Hij is een narcistische psychopaat, een pathologische leugenaar die zichzelf alles wijs kan maken. Dat is een ziekte. 

Sarah Sanders, de woordvoerder van deze psycho, dat is een ander verhaal. Zij weet beter. En toch loog ze, bedroog ze, zeikte ze af en uiteindelijk, toen het alleen maar idioterie opleverde, schafte ze persbriefings en vragen stellen helemaal af. Ze ging alleen nog naar de Trumpistan-omroep om haar, Trumps verhaal, te vertellen. 

Mevrouw Sanders wilde herinnerd worden voor haar eerlijkheid en transparantie. Misschien moet ik mezelf corrigeren, misschien is Sanders zelf ook niet helemaal bij haar verstand en weet ze niet beter.

Het Mueller rapport laat er geen misverstand over bestaan dat ze aantoonbaar gelogen heeft over de ‘countless’ werknemers van de FBI die dankbaar waren dat Trump directeur Comey had ontslagen. Het was patente onzin, zoals de NYT reporter die er indertijd over doorvroeg heel goed wist.

Sanders heeft een erfenis. Ze is deel van de ondermijning van de civic society die nodig is om een levende democratie te handhaven. Zonder beschavingsregels is dat niet mogelijk. Dat Trump dagelijks die democratie ondermijnd is tot daar aan toe. Hij is ziek en de deels opportunistische, deels ongelooflijk domme kiezers van de man hebben hem in het Witte Huis gezet. 

Het was een keuze van Sanders om daaraan mee te doen, zoals iedere official die zich door Trump laat compromitteren eindeloos met die daad achtervolgd moet worden. Sanders wil, schijnt het, gouverneur van Arkansas worden, net als pappa dat was. Het is de bewoners van die diep zuidelijke staat gegund. Ze krijgen eerlijkheid en transparantie. Good luck daarmee.

Geleidelijk aan komen we in de buurt van een crisis die zal laten zien wat het geërodeerde presidentschap van de psycho nog aan geloofwaardigheid heeft. Nee, ik heb het niet over de diverse pogingen van Trump om de controle van zijn uitvoerende macht door het Congres te ondermijnen, ook al gaat dat leiden tot een constitutionele crisis.

Het is de aanval die in de Perzische Golf zou zijn uitgevoerd op twee Saoedische olietankers. Als John Bolton, Mike Pompeo of de psychopaat zelf ons komt vertellen dat hij honderd procent zeker weet dat Iran erachter zit, geloven we hun dan?

Ik niet. Dat is het probleem met een pathologische leugenaar als president. Je kunt zijn woord noch dat van zijn regering vertrouwen. Ik weet natuurlijk niet waar dit allemaal toe gaat leiden – geen Amerikaan, afgezien van Bolton en Pompeo, wil een oorlog met Iran maar het zou de moordenaars in Saoedi Arabië die ook met hun klauwen zitten in Jemen, Egypte, Soedan en andere onwelriekende regimes, niet slecht uitkomen.

In de VN konden de toehoorders nog lachen toen Trump oreerde dat zijn presidentschap het meest succesvolle was in de geschiedenis. Als hij beweert dat er militair moet worden opgetreden tegen Iran dan valt er niets te lachen.