De conventies komen eraan, op 15 juli beginnen de Republikeinen, op 19 augustus volgen de Democraten. Het zijn tegenwoordig nogal gescripte aangelegenheden, zonder verrassingen, laat staan dark horse kandidaten. De communis opinio is dat zowel Trump als Biden voor hun partij de presidentskandidaten worden (ik blijf volhouden dat dit minder zeker is dan het lijkt, maar ik moet toegeven dat ik een minderheid van één uitmaak). Het ongenoegen over beide bejaarden is groot. Als Nikki Haley twee maanden nadat ze haar campagne heeft beëindigd, in Michigan nog 22 procent haalt in de Republikeinse voorverkiezingen, is er wat aan de hand. En de problemen van Biden, versterkt door zijn onvoorwaardelijke steun voor Israël, zijn evident.
Beide heren zijn oud, bejaard, rijp voor pensioen. Biden straalt het al het hele jaar uit, Trump oogt steeds minder fris. De rechtszaak mag hem geen stemmen kosten (hoewel dat bij veroordeling nog maar staat te bezien), het kost hem energie. Of beter gezegd, het ontbreekt hem aan de energie die hij ontleent aan zijn campagne bijeenkomsten. Als hij ze wel houdt, zoals zaterdag in New Jersey, is het gebrek aan enthousiasme van de toehoorders van zijn anderhalf uur durende wild gebabbel pijnlijk zichtbaar. Ik kan u de clip van Trumps verhaal niet aanbevelen, maar niemand in de achtergrond lijkt te luisteren. De debatten tussen beide heren zullen pijnlijk worden, in alle opzichten.
Wat gebeurt er als een van hen, of beiden, het loodje leggen voor de conventie hen officieel tot kandidaat heeft benoemd? Als ze overlijden na de conventie stapt de gekozen vice-president kandidaat waarschijnlijk naar voren. Een mooi scenario zou zijn als ze allebei omvallen, maar dat vergt geloof in hogere machten en daar doe ik niet aan. Maar laten we ons verpozen met bedenken wie dan in de opengevallen plek zou stappen. Ik ga overigens uit van natuurlijk overlijden, elke andere vorm zou niet in te schatten krachten van woede, energie, geweld en wat al niet losmaken.
Okay, stel dat Trump op een mooie dag niet ontwaakt van zijn snoezen in de rechtszaal? Een MAGA conventie zonder de MAGA psycho zal een ongekend spektakel zijn. De meeste gedelegeerden hebben zich, als afgevaardigde of als laffe politicus zonder ruggegraat (zie McConnell, Sununu, Barr en andere lieden zonder moreel kompas), gecommitteerd tot Trump. Blijft diens ‘agenda’ en zijn greep op de partij overeind zonder dat de man zelf er nog bij is? Bij ons was Fortuynisme een kort leven beschoren toen de acolieten in de grote schoenen van hun voorganger moesten stappen.
De primaire impuls van de conventie zal zijn: wie kan Biden in november verslaan? Het terrein overziend, zullen ze dan niet ongelukkig zijn. Zoals ik eerder schreef, al lang geleden: elke andere Republikein kan Biden verslaan. De vraag is wie die rol dan toebedeeld krijgt, of beter gezegd, wie de elite in staat acht onmiddellijk de campagne over te nemen zonder de Trump kiezers van zich te vervreemden maar met de kans om veel never-Trumpers aan zich te binden.
De enige andere Republikein met een serieus aantal gedelegeerden is Nikki Haley. Zij is ook de enige die de moed heeft gehad – zij het rijkelijk laat – om afstand te nemen van de overname van de Republikeinse Partij door Donald Trump. Zij zou, daar ben ik van overtuigd, Biden gemakkelijk verslaan. Maar ik denk dat ze niet door deze conventie zou worden voorgedragen als presidentskandidaat. Te veel weerzin tegen iemand die Trump liet zien voor wat hij was, een opportunistische narcist zonder morele overtuigingen.
Ron DeSantis, de gouverneur van Florida die in de voorverkiezingen nogal spectaculair faalde, zou een betere kans hebben. DeSantis presenteerde zich als Trump zonder al de idioterie, een strategie die tot mislukken gedoemd was omdat kiezers voor de keuze gesteld of ze Trump willen of een duplicaat van Trump, natuurlijk kiezen voor de ‘real thing’. Maar zonder Trump krijgt DeSantis opeens een nieuwe rol. De vraag is of hij kan winnen nadat hij in Florida de ene na de andere extreem conservatieve intolerante regeling heeft doorgedrukt, maar als mijn stelling klopt dat iedere andere Republikein een ontevreden land kan veroveren, dan zal de elite gemakkelijk voor hem kiezen.
Als de conventie creatief zou zijn, en een tikkeltje durfachtig, dan kijken ze of ze Mike Pence kunnen overhalen. Als vicepresident belichaamt Pence de eerste termijn van Trump maar omdat hij afstand heeft genomen van de leugens over de verkiezingen van 2020 (leugens die de rest van de partij geaccepteerd heeft als feiten – zie de nieuwe diepten van acolietendom bereikende senator van South Carolina, Tim Scott, die opzichtig hengelt naar een vice-president post onder een levende Trump), zal Pence voor veel MAGA Republikeinse kiezers onaanvaardbaar zijn. De elite op de conventie heeft dat probleem niet. Ze zullen zich realiseren dat Pence voor veel kiezers in het midden een betrouwbaar persoon is, sterker, iemand met principes die zich niet laat meevoeren door psychopaten of ideologen van rechts. Pence kan winnen van Biden als hij het verlies op MAGA rechts goedmaakt met kiezers in het midden en zo Biden klem zet op links.
Kandidaten die ik eerder in staat achtte om een brokered convention (want dat is het dan) te veroveren staan ook nog in de coulissen. Een gouverneur als Brian Kemp van Georgia, die ook nog een noodzakelijke staat meebrengt. De gouverneur van New Hampshire, Haley-supporter Chris Sununu, heeft inmiddels zijn geweten ingeleverd bij de psycho zelf. Sununu zal op Trump stemmen, neuzelde hij lafhartig. Exit Sununu.
Van de senatoren acht ik niemand in staat om een conventie over te halen, al was het maar omdat ze zelf teveel ambitie hebben om een ander een vrij veld te geven. Verwerpelijke types als Ted Cruz van Texas, Marco Rubio van Florida, Tom Cotton van Arkansas, Rick Scott van Florida en Josh Hawley van Missouri (die van het vuistje op 6 januari), zullen elkaar dwarsbomen. Want vergeet niet dat dit een kandidatuur is voor mogelijk acht jaar, want anders dan Trump zal een nieuwe kandidaat twee volle termijnen kunnen dienen als hij of zij wint.
Ik houd het voorlopig op Brian Kemp als een dark horse werkelijk aan de orde is.
Bij de Democraten bestaat altijd nog de mogelijkheid (hoewel klein) dat Biden op tijd tot inkeer komt en aan de conventie overlaat om een opvolger te kiezen. Of hij kan natuurlijk ook de rust van een kist opzoeken. Wat dan?
Een open conventie zal in eerste instantie kijken naar Kamala Harris, de huidige vice-president. Zij vertegenwoordigt natuurlijk in al zijn aspecten de agenda van Joe Biden zelf, maar als persoon is ze onpopulair, of beter gezegd, veel kiezers achten haar niet geschikt als president. Als de conventie dat ook vindt (of beter gezegd, als de politici achter de schermen die willen winnen, dat vinden) dan komt ze onder druk te staan om zich terug te trekken. Doet ze dat niet dan moet de conventie kiezen of ze een bruskerende confrontatie aangaan door iemand anders in het veld te brengen of haar de nominatie te geven.
Andere kandidaten zijn er in overvloed. We denken vaak dat de Democraten geen alternatief hebben voor Biden maar dat komt enkel omdat hij niet wilde weggaan en dus niemand is opgestaan die zich liet zien. Een gouverneur als Gavin Newsom van Californië voert eigenlijk al een jaar campagne om Biden op te volgen en zou dus meteen klaarstaan. Maar kan een gouverneur van de meest progressieve staat van Amerika (is niet zo maar dat is wel het beeld) winnen in Trumpistan? Het valt te betwijfelen.
Er is ook Gretchen Whitmer, succesvol gouverneur van Michigan. Zij kan als vice-president kandidaat een ander versterken (niet Harris, twee vrouwen is teveel van het goede), of zich op eigen kracht naar voren laten schuiven. Whitmer tegen Trump? Het zou heerlijk zijn en waarschijnlijk ongepeilde diepten losmaken in de mysogenie van de psycho. Newsom/Whitmer of Whitmer/Newsom hebben een goede kans om tegen welke Republikein dan ook te winnen.
Andere mogelijke dark horses, zowel voor president als voor vice-president, zijn gouverneurs als J.B. Pritzker van Illinois, Jarid Polis van Colorado, Andy Beshaer van Kentucky, allen jonger dan Biden en succesvol in hun eigen staat. Onder de senatoren moeten we kijken naar Chris Murphy van Connecticut, Cory Booker van New Jersey – de laatste heeft al ooit campagne gevoerd. En dan is er nog Pete Buttigieg, nu minister van Transport, maar hij zal nog een of twee campagnes moeten wachten en eerst gouverneur moeten worden.
Voor de Republikeinen zou het wegvallen van Trump een buitenkansje zijn om Biden onderuit te halen. Voor de Democraten zou het wegvallen van Biden de kans zijn om met een nieuwe generatie de Trump partij de sloot in te duwen.
Als beide partijen met nieuw leiderschap zouden komen, is het een open strijd. Gegeven wat er op het spel staat, is het niet al te ongepast om te hopen dat dit het geval zou worden.