Niets verbaast meer over de psychopaat in het Witte Huis. Behalve gestoord is de man ook een maffiose godfather van het meer vulgaire soort. Het gesprek dat de Washington Post gisteren onthulde van de president van de Verenigde Staten met de secretary of state van Georgia was van een grofheid die niet verraste maar bevestigde dat Amerika maar net ontsnapt is aan de ondergang van zijn democratie.

We horen de onroerend goed boer, dit is hoe Donald J. Trump zijn business runde. Met een paar juristen aan zijn zijde mensen in een minder machtige positie bedreigend. We kennen de verhalen hoe Trump elk contract met een aannemer wist uit te melken met zijn club van consiglieri. Ik kan je het leven lastig maken, kan eindeloos procederen, verander je contract, lever tien procent in. ‘Vind voor mij 11.780 stemmen’ klonk het uit het hoofdkwartier van de belangrijkste democratie in de wereld. Het is erger dan beschamend.

Als ik zeg dat Amerika maar net ontsnapt is, dan is dat de optimistische versie. Aan Trumps zijde zat zijn chef staf, Meadows, een voormalig afgevaardigde. Achter Trumps pogingen om de uitslag van de verkiezingen te frustreren staat zijn partij. Het is niet enkel Josh Hawley maar het zijn nu ook twaalf andere senatoren, onder leiding van de super opportunist Ted Cruz, die de democratie om zeep helpen. Vicepresident Pence spreekt zijn steun uit voor het initiatief. Eerder zagen we dat 130 Republikeinen het Huis een onzinnige rechtszaak namens Texas steunden om de uitslag van de verkiezingen te ondermijnen.

Het voldoet niet meer om te wijzen op Mitt Romney als ‘geweten’ van de Republikeinen. De afgelopen vier jaar, afgetopt met het voorbije jaar, inclusief impeachment, laten zien dat de hele partij corrupt is, vijanden van de democratie.

In het Amerikaanse tweepartijen systeem is het dodelijk als een van de partijen de democratie opgeeft. Vandaar het pessimistische scenario dat, vrees ik, realistischer is: vier jaar van obstructie van het presidentschap van Joe Biden en racisme over zijn vicepresident zullen in 2024 leiden tot de verkiezing van een van deze opportunistische populisten met Harvard- en Yale-opleidingen tot president. Te vrezen valt dat zij beter zullen zijn in het misbruiken van hun macht dan de man met de benepen geest die nog zestien dagen in het Witte Huis zit. We moeten ons voorbereiden op groter onheil in 2024.

Want laten we niet ophouden bij de Republikeinen als partijzeloten. Uiteindelijk zijn er 73 miljoen Amerikanen geweest die bereid waren deze mini-claudillo nog eens vier jaar de gelegenheid te geven het land kapot te maken. Zo gezien zijn de Republikeinen de perfecte vertegenwoordigers van hun achterban. Dat ze zelf die achterban hebben opgestookt om onzin te geloven en hun ondemocratisch optreden te steunen, is waar, maar geen excuus. We zien hier het ergste afglijden van de democratie, het misbruik van proces en procedures die een dergelijk systeem in stand houden. Zoals Tocqueville vaststelde, en velen na hem, kan democratie alleen bestaan als er overeenstemming is over de waarden waarop de procedures zijn gevestigd, als er een civic society is waar iedereen bereid is zich te gedragen. In de VS heeft de helft van het land dat opgegeven.

Het telefoongesprek dat Trump voerde was waarschijnlijk slechts een van de vele met officials in andere staten waar hij de uitslag wil veranderen. Die hoeven we niet te horen. Dit gesprek was voldoende. Dat het niet meer verrast en zelfs niet leidt tot geweldige opwinding in Amerika onderstreept alleen maar hoe gevaarlijk de situatie is. Totdat het restant van de Republikeinen openlijk en duidelijk afstand neemt van deze president en van hun collega’s in de senaat en het huis moeten we aannemen dat deze mensen accepteren wat er gebeurt. En ik heb het niet over geneuzel in de marge, dat ze 6 januari accepteren en dit ongepast vinden. Nee, nu voldoet alleen nog maar een totale afwijzing van hun eigen president.

Joe Biden kan blijven dromen dat hij compromissen kan sluiten met deze anti-democraten. Hij zou het niet moeten willen. We kunnen alleen maar hopen dat de twee zetels in Georgia naar de Democraten gaan, al was het maar als afstraffing van deze Republikeinen. Belangrijker is dat een meerderheid in de senaat de Democraten in staat stelt beleid te maken. Biden zal er snel achter komen dat hij niets heeft aan de Republikeinen van Moscow Mitch en Ted Cruz. Aan de Republikeinen, punt uit. Keihard erin gaan is de enige manier. Met respect en steeds onderstreping van de democratische normen.

Er kan nog veel gebeuren in veertien dagen, maar niet dat Trump alsnog vier jaar krijgt. Op 20 januari om 12 h is deze nachtmerrie voorbij.

Maar de schade zal nog toenemen. Een confrontatie met Iran, opgejuind door Israël en de moordenaars in Saoedi Arabië, is nog mogelijk. En een stroom van klein bier ondermijningen van de rechtsorde en de civiele omgang. Gratie voor meer criminele maatjes van Trump, en de corrumpering van de Medal of Freedom. Na Rush Limbaugh – een godspe als er ooit een was – krijgen nu afgevaardigden Nunes en Jordan, ondermijners van de rechtsstaat en verdedigers van Trumps wangedrag, de medaille omgehangen.

Tja, die medaille had ooit waarde, zoals de Amerikaanse democratie een voorbeeldfunctie had. It’s all over now.